فمینیسم صفحه 14

مسئولیت های یکسانی به عهده گیرند... .

«زنان باید به بسط مواهب طبیعی خود در جهت و مسیر سرشت خاص خویش، بدون تقلید کورکورانه از مردان بکوشند. وظیفه ایشان در راه تکامل بشریت خیلی بزرگ تر از مردهاست و نبایستی آن را سرسری گیرند و رها کنند. اهمیت دو جنس در بسط نژاد مساوی نیست...». (1)

«ریک، روانشناس معروف، در زمینه تفاوت های موجود بین زن و مرد به نتایج مهمّی دست یافته است: «دنیای مرد با دنیای زن به کلی فرق می کند، اگر زن نمی تواند مانند مرد فکر کند یا عمل نماید ازاین روست که زن و مرد جسم های متفاوت دارند. علاوه بر این احساس این دو موجود، هیچ وقت مثل هم نخواهد بود و هیچگاه یک جور در مقابل حوادث و اتفاقات عکس العمل نشان نمی دهند، زن و مرد بنا به مقتضیات جنسی خود، به طور متفاوت عمل می کنند و درست مثل دو ستاره روی دو مدار مختلف حرکت می کنند، آنها می توانند همدیگر را بفهمند و مکمل یکدیگر باشند، ولی هیچگاه یکی نمی شوند و به همین دلیل است که زن و مرد می توانند با هم زندگی کنند». (2)

تساوی زن و مرد به معنای اشتراک رسالت هر دو جنس، نابسامانی های اساسی به دنبال دارد و سبب می شود هر جنس از نقش و رسالت خویش باز بماند و اگر طرفداران حقوق زن این معنا را قصد نمایند و همسان سازی فراگیر زن و مرد را هدف خویش قرار دهند، موجب می گردد که هر یک از آن دو، نقش اصلی خویش را به نحو شایسته انجام ندهد.

علاوه بر این، این گونه همسان سازی ها، اصالت و ارزش را به مرد می دهد و زنان را بر می انگیزد که همچون مردان بیندیشند و احساسات و عواطفی مردانه داشته باشند و این بی نهایت تحقیر نسبت به زن است؛ زیرا «مرد بودن» ملاک ارزش و برتری نیست تا از رهگذر همسان سازی، زنان هویّت و شخصیّت یابند، بلکه زن و مرد هر یک بستری مناسب برای تکامل انسانی است. هر یک بر طبق قوانین الهی، نقش خاصی بر عهده دارند که ایفای آن نقش، دست یابی به کمال مطلوب است؛ به گفته اگوست کنت بر فرض که خواسته مدعیان دفاع از حقوق زن به نحو کامل متحقق شود و برابری زن و مرد در همه ابعاد سیاسی و اجتماعی و... جامه عمل بپوشد، این همه، به ضرر زن خواهد بود؛ زیرا کارهای طاقت فرسا و سنگین در کارخانجات، زن را به ستوه آورده و از وظایف مهم و اصلی اش باز داشته است.(3)

به هر حال، روشن است که نقش های مردانه زنان و بالعکس، پی آمدهای نامطلوبی به دنبال دارد. از ره آوردهای شوم این پدیده، تزلزل بنیان مقدس خانواده است که زیان های ناشی از آن، قابل جبران نخواهد بود.

رمز تفاوت های زن و مرد

از مباحث گذشته روشن شد که تفاوت های تکوینی زن و مرد، مطلبی انکار ناپذیر است و خداوند حکیم با احاطه بر این تفاوت ها برای هر یک از دو جنس، وظایف و مسئولیت هایی مقرر فرموده تا نظام هستی به نحو أحسن اداره شود؛ ازاین رو در آیه 32 سوره نساء تفاوت های موجود بین زن و مرد را مطابق حق و عدالت می داند؛ بنابراین، پس آرزوی تغییر آنها یک نوع مخالفت با مشیّت پروردگار تلقی می شود: «وَ لاَ تَتَمَنَّوا مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلی بَعْضٍ...؛ و آرزو مکنید آنچه را خداوند به سبب آن، بعضی از شما را بر بعضی دیگر برتری داده».

در شأن نزول این آیه آمده است: «جمعی از مردان مسلمان وقتی آیه ارث نازل شد و سهم مردان را دو برابر زنان مقرر فرمود، گفتند: کاش اجر و پاداش معنوی ما نسبت به آنها نیز چنین بود و جمعی از زنان گفتند: همان طور که سهم ارث ما نصف مردان است کاش کیفر و مجازاتهای ما نیز نصف مجازات مردان می بود. آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ داد: تفاوت هایی را که خداوند برای بعضی از شما نسبت به بعضی دیگر قائل شده، هرگز آرزو نکنید؛ زیرا این تفاوت ها هر کدام اسراری دارد که از شما پوشیده و پنهان

1- . انسان موجود ناشناخته، ص 101.
2- . مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، به نقل از مجله زن روز، ش 90، صص 176 _ 178.
3- . المرأه المسلمه، ص 50.