- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 6
- 1. پزشکی در عهد باستان 6
- فصل اول: نگاهی گذرا به پیشینه پزشکی 6
- اشاره 6
- الف) آغاز طب در بین النهرین 6
- د) طب در چین باستان 7
- ج) طب در مصر باستان 7
- ب) طب در نواحی جنوبی ایران باستان 7
- و) طب یونانی 8
- ز) طب رومی 8
- ه_) طب در هند قدیم 8
- ح) پزشکی در ایران 9
- الف) مرحله فراگیری 9
- 2. تاریخ پزشکی در اسلام 9
- اشاره 9
- ب) مرحله ترجمه 12
- ج) مرحله نوآوری 13
- اشاره 15
- 1. پیش گیری 15
- فصل دوم: جایگاه پزشکی در اسلام 15
- اشاره 15
- اشاره 17
- الف) پرهیز از خوردن محرمات 17
- یک _ مردار 17
- دو _ خون 18
- سه _ گوشت خوک 18
- ب) زیاده روی نکردن در خوردن و آشامیدن 19
- ج) شناخت ریشه روانی بیماری ها 21
- اشاره 22
- یک _ بهداشت دست 22
- د) رعایت بهداشت 22
- دو _ بهداشت دندان 23
- چهار _ بهداشت خوراک 23
- سه _ بهداشت لباس 23
- الف) درمان و شفای درد در آیینه روایات 25
- 2. درمان 25
- اشاره 25
- اشاره 26
- ب) درمان با نسخه های طبیعی (غذا درمانی) 26
- یک _ عسل 27
- دو _ انگور 28
- سه _ خرما 29
- چهار _ انار 31
- پنج _ انجیر 31
- شش _ زیتون 32
- اشاره 33
- 3. عوامل پیدایش طب اسلامی 33
- هفت _ کدوبن 33
- الف) نقش قرآن در پیدایش طب نبوی 34
- ج) اثرگذاری طب القرآن و طب النبوی بر پزشکی اسلامی 35
- ب) بهره گیری دانشمندان مسلمان از طب نبوی 35
- اشاره 37
- الف) اثرگذاری دانشمندان مسلمان بر پزشکان غربی 37
- 4. نقش طب اسلامی در پیشرفت دانش پزشکی 37
- ب) نوآوری های پزشکان مسلمان 39
- اشاره 39
- یک _ نوآوری در پزشکی داخلی 39
- سه _ نوآوری در دانش کالبدشکافی 41
- دو _ نوآوری در درمان اطفال1 41
- چهار نوآوری در علم جراحی 43
- پنج _ نوآوری در چشم پزشکی 44
- الف) توجه به معنویت و تقوا 45
- اشاره 45
- فصل سوم: اخلاق پزشکی در اسلام 45
- اشاره 45
- 1. اخلاق فردی 45
- ب) بردباری 47
- ج) نفی خودمحوری و غرور پزشکی 47
- د) خوش اخلاقی 48
- ه_) بی توجهی به امور مادی 49
- و) احساس مسئولیت 50
- الف) رازداری 51
- اشاره 51
- ز) وقت شناسی 51
- 2. اخلاق حرفه ای 51
- ج) ایجاد امیدواری در بیمار 53
- ب) رعایت حال محرومان و مستضعفان 53
- اشاره 54
- یک _ دقت در تشخیص بیماری 54
- د) حفظ جان بیمار و دقت در پزشکی 54
- ه_) دقت در تجویز دارو 55
- دو _ دقت در مراقبت از بیمار 55
- و) مداخله نکردن پزشکان متخصص در موارد خارج از تخصص خود 57
- ز) خدمت در مناطق محروم 58
- ح) تلاش در امر پژوهش برای ارتقای سطح علمی و کسب تخصص 59
- ط) آگاهی کامل پزشک از مسائل فقهی حرفه اش 61
- الف) فراموشی اخلاق پزشکی 63
- فصل چهارم: آسیب شناسی حرفه پزشکی 63
- اشاره 63
- 1. عوامل تهدیدکننده 63
- اشاره 63
- ب) گسترش فساد در جامعه امروز 64
- ج) سهل انگاری در انطباق امور پزشکی با موازین شرعی 65
- د) رفتارهای ناشایست حرفه ای1 65
- ه) قصور پزشکی1 66
- 2. راهکارهای کاهش آسیب ها 67
- الف) جبران نارسایی های پزشکی 1 67
- اشاره 67
- ب) ایجاد روحیه خودباوری و توجه به مطالعات و تحقیقات پزشکی1 69
- اشاره 70
- اشاره 70
- الف) نگاه و لمس 70
- فصل پنجم: احکام پزشکی 70
- معاینه و درمان 70
- ب) درمان و تجویز دارو 73
- ج) آثار منفی درمان جنس مخالف 75
- 1. سیاست گذاری های رسانه در مورد پزشکی در اسلام 77
- اشاره 77
- فصل ششم: همراه با برنامه سازان 77
- اشاره 77
- الف) توجه به تاریخ درخشان پزشکی در اسلام و مشرق زمین 79
- ب) توجه به جنبه های اخلاقی پزشکی در اسلام 81
- اشاره 82
- الف) ترویج فرهنگ پزشکی 82
- 2. پیشنهادهای برنامه ای 82
- ب) ماجراهای فرعی 82
- ج) گفتار مجری و زیرنویس 83
- دو _ تهیه گزارش 84
- اشاره 84
- یک _ گفت وگوی ویژه خبری 84
- د) برنامه های کودک، نوجوان و جوان1 84
- ه) برنامه هایی برای مردم 84
- سه _ ساخت مجموعه های تاریخی1 85
- پنج _ برنامه میزگرد و گفت وگو 85
- چهار _ ساخت برنامه مستند 85
- پرسش های مسابقه ای 86
- شش _ محورهای برون مرزی 86
- پرسش های مردمی 87
- پرسش های کارشناسی 88
- الف) طب سنتی و گیاهان دارویی 91
- اشاره 91
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 91
- ب) اسلام و پزشکی 93
- ج) تاریخ پزشکی 95
- د) احکام پزشکی 96
- ه) اخلاق پزشکی 97
- و) نشریات 98
- کتاب نامه 99
ب) رعایت حال محرومان و مستضعفان
ب) رعایت حال محرومان و مستضعفان
این مسئله با میزان مادی گرایی و نیز احساس مسئولیت پزشکان، ارتباط مستقیم دارد. پزشکی، رسالت انسانی بزرگی است که با معیارهای مادی سنجیدنی نیست، ولی متأسفانه برخی پزشکان به این اصل مهم توجه ندارند. یک مقام وزارت بهداشت می گوید: «با شناسایی عوامل مرگ ومیر مشخص شد که ناتوانی در پرداخت فرانشیز برای بستری در بیمارستان، مهم ترین عامل مرگ ومیر مادران بوده است... سالانه هفتصد هزار بیمار در کشور به علت ناتوانی مالی، به ناچار با مراجعه به بخش خصوصی و فروش لوازم زندگی خود فقیر می شوند.(1)
ازآنجاکه محرومان بیشتر از ثروتمندان در معرض بیماری قرار دارند و برای درمان نیز با مشکلات مالی روبه رو هستند، این مسئله برای گروه محرومان اهمیت بیشتری می یابد. «تحلیلی که درباره نرخ فقر و سلامت به وسیله مجله آمریکایی «درمان پیش گیرانه» انجام شده، نشان می دهد افرادی که در فقر شدید به سرمی برند، بیشتر به بیماری های مزمن دچار می شوند و مرتب درگیر بیماری های شدید هستند».(2)
ج) ایجاد امیدواری در بیمار
ج) ایجاد امیدواری در بیمار
ناامیدی، بیماری را تشدید می کند و برای بیمار رنج آورتر از خود بیماری است. حضرت علی (ع) فرمود: «قَتَلَ الْقُنُوطُ صاحِبَهُ؛ نومیدی، صاحب خود را
1- هفته نامه سلامت، 27/3/1385، ش 73، ص 2، مصاحبه با دکتر علویان، معاون سلامت وزارت بهداشت.
2- هفته نامه سلامت، 18/6/1385، ش 85، ص 22.