اندیشه های سیاسی مقام معظم رهبری صفحه 102

د) محاسبه نفس

یکی دیگر از مواردی که رعایت آن برای حاکم اسلامی ضروری است، محاسبه نفس است. «محاسبه نفس، مربوط به همه است، اما حاکم اسلامی با محاسبه خود، در حقیقت در سرنوشت یک ملت دقت و مراقبتی بیشتر اعمال می کند؛ با نداشتن هوس، جاه طلبی و حکم رانی و مطلق العنانی و خودسری که اینها جزو خصوصیات اخلاق لازم برای زمام دار اسلامی است». (1)

ه) قناعت

آیت اللّه خامنه ای معتقد است از جمله ویژگی هایی که در حاکم اسلامی موجود است، عبارتند از: «علم، شرح صدر و تحمل سختی ها، تندی ها، اعوجاج ها، کج خلقی ها و تحریک نشدن به معرکه های کوچک و بلندنظری. همچنین از جمله این خصوصیات، عبارت است از قناعت در زندگی شخصی؛ به کم قانع بودن در خوراک و پوشاک، در مسکن و مرکب و بقیه چیزهایی که امور زندگی شخص انسان به حساب می آید». (2)

بنابراین، می توان گفت از دیدگاه ایشان، تقوا، ایمان، تواضع الهی، محاسبه نفس، قناعت، تحمل سختی ها و بلندنظری، از جمله محدودیت ها یا به عبارتی، مراقبت های درونی و اخلاقی برای دولت یا افراد مسئول در دولت اسلامی هستند.

2. محدودیت های قانونی دولت

اشاره

پیش از بیان محدودیت های قانونی دولت از دیدگاه آیت اللّه خامنه ای باید گفت