- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- 3. پیشینه پژوهش 4
- 1. بیان مسئله 4
- 2. اهمیت موضوع 4
- فصل اول: کلیات 4
- 5. پرسش های فرعی پژوهش 5
- 4. پرسش اصلی و پرسش های فرعی 5
- 8 . پیش فرض های پژوهش 6
- 6 . فرضیه های پژوهش 6
- 7 . مفاهیم کلیدی 6
- 11. سامان دهی پژوهش 6
- 10. روش پژوهش 6
- 9. هدف های پژوهش 6
- 12. چارچوب نظری 8
- اشاره 8
- الف) بیگانگی و یگانگی 11
- ج) قدرت 13
- ب) نابرابری و برابری 13
- د) محدودیت های قدرت 16
- ه) هدف های قدرت 17
- فصل دوم: زندگی نامه 18
- 1. ولادت 18
- اشاره 18
- 2. دوران کودکی 18
- 3. تحصیلات 19
- 4. تدریس 20
- 5. استادان 20
- 6. عزیمت به نجف و قم 21
- 7. مبارزات پیش از انقلاب 22
- اشاره 22
- الف) پیشاهنگی مبارزه در مشهد 24
- ب) بازداشت ها 25
- ج) ایجاد تشکیلات انقلابی در مشهد 27
- د) تبعید به ایران شهر 28
- اشاره 29
- 8 . مسئولیت های پس از انقلاب 29
- الف) شورای انقلاب اسلامی 29
- ب) کمیته استقبال از امام خمینی رحمه الله 30
- ج) مأموریت به سیستان و بلوچستان 31
- د) نماینده شورای انقلاب در وزارت دفاع 32
- و) رسیدگی به امور دانشجویان 33
- ه) سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 33
- ز) امامت جمعه تهران 34
- ح) مشاور امام 36
- ط) نماینده مجلس شورای اسلامی 37
- ی) ریاست جمهوری 38
- یا) مسئولیت های دیگر 39
- یب) رهبر انقلاب اسلامی و ولایت امر مسلمانان 39
- اشاره 41
- 1. پاکیزگی سرشت انسان 41
- فصل سوم: بیگانگی و یگانگی 41
- 2. فطرت حق پذیری انسان 42
- 3. تأثیر جهان بینی در تشکیل شخصیت انسان 43
- 4. تأثیر هدف ها و آرمان ها در تشکیل شخصیت انسانی 43
- الف) نفس آدمی؛ سرچشمه خوبی ها و بدی ها 44
- 5. عوامل تفرقه و تعارض میان انسان ها 44
- اشاره 44
- ب) خانواده، اجتماع و عوامل خارجی 44
- 6 . راه های کاهش تعارض ها 45
- اشاره 45
- الف) اصلاح نفس انسان 45
- ج) رواج فساد، عامل فلج کننده انسان 45
- ب) معنویت؛ عامل رشد جوامع انسانی 46
- یک _ عبادت، عامل حیات 46
- اشاره 46
- دو _ جامعه باتقوا 47
- چهار _ سلامت محیط پرورش آدمی 47
- سه _ جامعه سرشار از مهر 47
- پنج _ همکاری و هم دردی 48
- شش _ آراستگی فضای زندگی با ارزش های اسلامی 48
- 7. دین، منبع نیازهای اصلی انسان 49
- اشاره 51
- فصل چهارم: نابرابری و برابری 51
- 1. برابری افراد در برابر قانون 53
- 2. دفاع از محرومان در برابر قدرت مندان 53
- 3. عدالت 54
- الف) دادگری، هدف پیامبران 54
- ب) تحقق عدالت 55
- ج) عدالت اجتماعی، هدف اساسی نظام اسلامی 56
- د) قوای سه گانه و تأمین عدالت اجتماعی 57
- ه) رعایت عدل و انصاف در جامعه 58
- و) عدالت، معیار سیاست های کلی 58
- ز) تکلیف اصلی قوه قضاییه 59
- فصل پنجم: ضرورت قدرت (حکومت) 61
- اشاره 61
- 1. نیاز جامعه به حاکم 65
- اشاره 67
- 2. شناخت حاکم 67
- 3. خدا؛ حاکم اصلی در جامعه اسلامی 67
- الف) دلیل پذیرش ولایت خداوند 69
- ب) ولایت، اساسی ترین مسئله دین 71
- ج) ولیّ امر؛ فرستاده خدا 72
- اشاره 74
- 4. ولایت 74
- الف) تعبیر اسلام از حکومت با ولایت 75
- یک _ معنای ولایت فقیه 78
- ب) ولایت فقیه 78
- اشاره 78
- دو _ ویژگی های ولی فقیه 82
- اشاره 85
- سه _ مسئولیت های رهبر 85
- دوم _ وظایف و اختیارات رهبر در قانون اساسی 86
- اول _ دفاع از نظام و پاسداری از اسلام 86
- سوم _ مسئول بودن رهبر در برابر قانون 88
- چهارم _ فرا نظارتی نبودن رهبری 89
- اشاره 90
- الف) دیدگاه اسلام درباره حکومت بر مردم 90
- 5. نقش مردم در حکومت 90
- ب) حضور مردم در صحنه ها 91
- د) نفی دولت سالاری 92
- ج) مردم، مهم ترین پایه جمهوری اسلامی 92
- ه) مردم سالاری دینی 93
- اشاره 93
- اشاره 94
- یک _ اصول مردم سالاری دینی 94
- اصل اول _ حق مداری 94
- اصل دوم _ ارزش مداری 94
- اصل سوم _ مردم محوری (رضایت) 95
- اصل چهارم _ قانون محوری 95
- دو _ نقش مردم در تحقق ولایت فقیه 96
- فصل ششم: محدودیت های قدرت 99
- اشاره 99
- اشاره 99
- الف) تقوا 99
- 1. محدودیت های اخلاقی قدرت 99
- ب) ایمان 100
- ج) تواضع الهی 100
- 2. محدودیت های قانونی دولت 102
- د) محاسبه نفس 102
- ه) قناعت 102
- اشاره 102
- الف) قانون های الهی 103
- ب) قانون اساسی 104
- ج) مردم 105
- اشاره 105
- یک _ اطاعت نکردن از قدرت 106
- دو _ اعتراض 107
- سه _ حضور در صحنه 107
- 3. اختیارات دولت و نفی دولت سالاری 108
- 4. تعیین حوزه قدرت سیاسی 110
- 5. تمرکز قدرت سیاسی 111
- اشاره 113
- 6 . آزادی 113
- الف) اسلامی بودن مقوله آزادی 113
- ب) ماهیت آزادی 117
- ج) نکوهش بهره برداری منفی از آزادی 118
- فصل هفتم: هدف های قدرت 119
- الف) عمل کردن دولت اسلامی برابر اراده الهی 119
- 1. وظایف دولت اسلامی 119
- اشاره 119
- اشاره 119
- ب) ایجاد عدالت اجتماعی 120
- د) تأمین رفاه 121
- ج) تأمین امنیت 121
- 2. وظیفه دولت اسلامی در زمینه مسائل جهانی 122
- 3. ورود مردم به بخش های اقتصادی 123
- 4. هدایت معنوی مردم 125
- 5. هدایت اخلاقی جامعه 127
- کتاب نامه 130
ازاین رو، چنان که بر اساس آموزه های اسلامی، انسان دارای سرشتی مطهر است و انسان ها به طور فطری پاک آفریده شده اند، ایشان نیز بر همین اعتقاد است:
در بینش اسلامی که اساسا نظام تربیتی ما به آن بینش استوار است، انسان این طور معرفی شده که «کُلُّ مُولودٍ یُولَدُ عَلَی الْفِطْرَهِ؛ هر بنی آدمی بر اساس سرشت انسانی، مطهر و پاکیزه متولد می شود.» لکن عوامل داخل خانواده و داخل اجتماع و عوامل خارجی هستند که او را دگرگون می کنند. (1)
2. فطرت حق پذیری انسان
آیت اللّه خامنه ای بر آن است که فطرت انسانی، حق پذیر است و نوع انسان همان گونه که موجودی رو به رشد و تکامل است، حق پذیر هم است:
نوع انسان همان طور که موجود روبه رشد و تکامل است، حق پذیر هم است. بنابراین، در جوامع انسانی آنچه را از صنعت و تکنولوژی پیچیده و پیشرفته و توفیق های فراوان در زمینه های گوناگون مشاهده می شود، نشانه های شکوفایی استعدادهای انسانی است. اما اگر جهت همه این پیشرفت ها به سمت مادی گرایی و کم رنگ شدن ارزش های والای انسانی و فراموشی حقیقت است، این کارِ آن محافل شبکه های سلطه گر و دستگاه هایی است که سعی می کنند حرکت عمومی انسان ها را به سمت ناخوشایند و غلط سوق بدهند. پس با این تحلیل که یک دید اسلامی و قرآنی و مبتنی بر خوش بینی انسان و فطرت انسانی است، رفتن به سمت انسان هایی که در آن جوامع زندگی می کنند، چندان
1- . کتاب مصاحبه، مصاحبه با مجله آینده سازان 21/7/1365، ص 65 .