- پیش گفتار 1
- 1.تبیین موضوع 5
- فصل اول: کلیات 5
- 2. ضرورت و هدف ها 5
- الف) اصل و شاخصه 6
- 4. پرسش های پژوهش 6
- 3. پیشینه موضوع 6
- 5. مفهوم شناسی 6
- ب) تمدن 7
- ج) رابطه تمدن و فرهنگ 10
- د) تمدن نبوی 12
- 1. فطری بودن 14
- فصل دوم: عوامل پیدایش، شکوفایی و گسترش تمدن نبوی 14
- اشاره 14
- 2. جامع بودن 15
- 3. سهولت و سماحت 17
- 4. تأکید بر خردورزی و تعقل 18
- 5. دانش اندوزی و اهتمام به پیشرفت علمی 20
- 6 . تأکید بر برنامه ریزی و مدیریت صحیح 21
- 7. هدایت گری و ارشاد 23
- 8 . نقش تاریخی قرآن کریم 25
- 1. خداباوری و احیای فطرت توحیدی 28
- فصل سوم: اصول و شاخصه های فرهنگی تمدن نبوی 28
- اشاره 28
- 2. کرامت انسان و رهایی از وابستگی های مادی 31
- 3. معنویت گرایی در زندگی 34
- 4. استفاده از فن آوری برای گسترش تمدن 36
- 5. گسترش خردگرایی و پیراستن اندیشه ها از موهوم ها و خرافه ها 38
- 6. جامع نگری و اعتدال گرایی در ارزش های اخلاقی 43
- اشاره 47
- 1. حاکمیت ولایت الهی و خلافت منصوصه 47
- فصل چهارم: اصول و شاخصه های سیاسی تمدن نبوی 47
- 2. برابری 49
- 3. تحقق وحدت عمومی بر اساس آرمان های الهی 51
- 4. آینده نگری سیاسی 53
- 5. استکبارستیزی و نفی سلطه گری و سلطه پذیری 57
- 6 . شایسته سالاری 58
- 7. مسئولیت همگانی 62
- 8 . نظارت عمومی 64
- 9. مقبولیت و اقتدار نظام سیاسی 65
- 10. شورا و مشورت 68
- 11. صلح گرایی و پای بندی به پیمان های سیاسی _ اجتماعی 70
- 12. اندیشه سیاسی جهانی (جهانی بودن اسلام) 72
- 13. تولی و تبرّی 73
- اشاره 76
- 1. ثروت؛ دست مایه ای برای طاعت و بندگی 76
- فصل پنجم: اصول و شاخصه های اقتصادی تمدن نبوی 76
- 2. کوشش برای رفع فاصله های طبقاتی 79
- 3. تأکید بر کار و کوشش 80
- 4. توزیع عادلانه ثروت و درآمد 82
- 5. مبارزه با روابط ناسالم اقتصادی 84
- الف) کلاه برداری 84
- اشاره 84
- ب) ربا 85
- ج) کم فروشی 88
- د) رشوه خواری 88
- 6 . سفارش به کمک رسانی به نظام اسلامی (واجب و مستحب) 89
- ه_ ) احتکار 89
- 7. توجه به آبادانی و اعتلای سرزمین اسلامی 93
- 8 . تشویق به فعالیت های اقتصادی بر اساس صلاحیت ها 95
- 9. رعایت حریم مالکیت های خصوصی و عمومی 97
- 10. اعتدال در مصرف و پرهیز از اسراف و تبذیر 99
- فصل ششم: اصول و شاخصه های اجتماعی تمدن نبوی 101
- اشاره 101
- 1. تحکیم روابط اجتماعی بر محور ایمان 101
- 2. همکاری در امور خیر 103
- 3. مسجد، جایگاه تقویت روابط و فعالیت های اجتماعی 104
- 4. استحکام پایه های خانواده و تأکید بر نقش محوری خانواده و حفظ حریم 106
- 5. گذشت و چشم پوشی، زمینه بهبود روابط اجتماعی 110
- 6. پیش گیری از گسترش فساد و جرم های اجتماعی و برخورد با عوامل آن 114
- 7. تحقق عدالت اجتماعی 115
- 8 . اعتماد عمومی 118
- سخن پایانی 119
- کتاب نامه 120
12. اندیشه سیاسی جهانی (جهانی بودن اسلام)
دین اسلام، دینی جهانی است و به قوم، سرزمین یا منطقه خاصی اختصاص
ندارد. دعوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز دعوتی همگانی و جهانی بود. خداوند در
قرآن کریم، آن حضرت را «رحمه للعالمین» و پیامبری برای هدایت همه افراد
بشر معرفی کرده است، چنان که می فرماید: «ما تو را نفرستادیم مگر به سوی
همه جهانیان». (سبا: 28)
در سال ششم هجرت و در نتیجه پیمان صلح موقت با قریش،
پیروزی های چشم گیری نصیب مسلمانان شد و فرصتی فراهم گشت تا دین
اسلام و رسالت الهی پیامبر خدا از مرزهای جزیره العرب فراتر رود.
ازاین رو، رسول خدا صلی الله علیه و آله با فرستادن نامه برای زمام داران بزرگ دنیا آنها را به اسلام فراخواند. مضمون این نامه ها، دعوت به توحید و خداپرستی و نفی
خدایان دروغین و پوچ بود. هر چند سران سرزمین های گوناگون،
واکنش های متفاوتی در برابر این دعوت داشتند، این فراخوان الهی،
پی آمدهای نیکویی برای مردم این کشورها دربرداشت. (1)
با توجه به اینکه دعوت پیامبر، فراخوانی جهانی بود، به اصولی متناسب با
سطح جهانی نیاز داشت. بر این اساس، پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله با رهبری الهی
خویش، حکومتی استوار و سپاهی قوی در برابر حکومت های آن زمان پدید
آورد. به این ترتیب، نهضت اسلامی در دیگر سرزمین ها نیز شکل گرفت و در
مدت زمان بسیار کوتاهی، آموزه های وحیانی اسلام جنبه جهانی یافت و
موجب شکوفایی اندیشه ها و رشد عقل ها شد که این اندیشه سیاسی در
عرصه جهانی، مهم ترین شاخصه تمدن نبوی به شمار می آید.
1- . سیره رسول خدا، صص 596 _ 601 .