اندیشه های تربیتی استاد مرتضی مطهری (ره) صفحه 162

پیشبرد هدف مقدس خود به خدمت بگیرد». (1)

ی) سختی ها و مصیبت ها

اشاره

یکی از عوامل تربیت، قرار گرفتن در سختی ها و دشواری هاست. به راستی چگونه گرفتاری ها و بلاها می توانند سازنده باشند و اثر تربیتی داشته باشند؟ آیا بدی ها می توانند به خیر و خوبی بینجامند؟ آیا از زشتی، زیبایی و از شکست، پیروزی پدید می آید؟ در اینجا دو مسئله مطرح است: مسئله اول، رابطه بدی و خوبی و زشتی و زیبایی در نظام آفرینش است و مسئله دوم، آثار تربیتی و سازنده بدی ها و گرفتاری ها بر روح و روان آدمی است.

یک _ مصیبت های ما در خوش بختی ها

«وجود بدی ها و زشتی ها در پدید آوردن مجموعه زیبای جهان، ضروری است. زیبایی ها جلوه خود را از زشتی ها دریافت می کنند و اگر زشتی و بدی وجود نمی داشت، زیبایی و خوبی نیز مفهوم نداشت؛ به این معنا که زیبایی در احساس، رهین وجود زشتی زشت ها و پدید آمدن مقایسه بین آنهاست. زشتی ها مقدمه وجود زیبایی ها و آفریننده و پدیدآورنده آنها می باشند. در شکم گرفتاری ها و مصیبت ها، نیک بختی ها و سعادت ها نهفته است، همچنان گاهی هم در درون سعادت ها، بدبختی ها تکوین می یابند و این، فرمول این جهان است: «یُولِجُ الَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَ یُولِجُ النَّهَارَ فِی الَّیْلِ؛ خدا شب را در شکم روز فرومی برد و روز را در شکم شب». (حج: 61)

ضرب المثل معروفی که می گوید: «پایان شب سیه سپید است»، تلازم قطعی بین تحمل رنج و نیل به سعادت را بیان می کند، گویی سپیدی ها از