مجموعه مقالاتی درباره همت و کار مضاعف صفحه 129

فردوسی گفت:

به کوشش بجوییم خرّم بهشت

خنک آن که جز تخم نیکی نکشت

فروغی بسطامی می سراید:

هست به سر تا هوای کعبه مقصود

کوشش راکب خویش است و جنبش مرکب

ملک الشعرای بهار می گوید:

ز کوشش به هر چیز خواهی رسید

به هر چیز خواهی کماهی رسید

صائب تبریزی می گوید: «بی جهد وکوشش رزق ما میسر نمی شود».

بی کشش گرطفل از پستان تواند شیر خورد

می شود بی جهد و کوشش هم میسر رزق ما

و «کلید رزق ما کوشش است».

اینکه روزی بی تردد می رسد افسانه است

پنجه کوشش، کلید رزق را دندانه است

حتی مکیدن طفل، نوعی کوشش محسوب می گردد.

چون شیر مادر است مهیا اگر چه رزق

این جهد و کوشش تو به جای مکیدن است

و «کوشش مردانه، توصیه صائب است».

مردان رسیده اند زکوشش به مدعا

صائب تو نیز کوشش مردانه پیش گیر

و در جای دیگر می افزاید:

در خراش دل خود باش که بی کوشش

لعل بیرون ندهد کانِ بدخشان هرگز تیغ

ن) پرهیز از کار بیهوده

ن) پرهیز از کار بیهوده

و امیرخسرو دهلوی می سراید:

کوشش بیهوده ز غایت برون

کوبش آب است به هاون درون