قهر و آشتی در اسلام صفحه 44

ص:50

کند، از او دوری می جویند و اگر رفت وآمد با شخصی منفعتی برای آنها داشته باشد، می کوشند این رابطه را به هر شکل ممکن حفظ کنند.

ب) ناآگاهی از پی آمدهای قهر

ب) ناآگاهی از پی آمدهای قهر

بیشتر افرادی که زود آشتی نمی کنند، از پیامدهای ویرانگر رفتار خود آگاه نیستند. این آثار منفی، هم برای خود فرد است و هم برای نزدیکان و کسانی که با وی زندگی می کنند.

از جمله آثار منفی قهر برای خود فرد، بدبینی به دیگران است، به گونه ای که هرگونه تلاش و اقدام آنها را برای آشتی، به سود آنها و زیان خود می پندارد. برای مثال، تصور می کند طرف مقابل حتماً نقشه ای کشیده است که می خواهد آشتی کند.

پیامد دیگر قهر، احساس تنهایی است، به گونه ای که فرد نمی داند به هنگام مشکلات و گرفتاری ها دست نیاز به سوی چه کسی دراز کند و از که کمک بخواهد. ازاین رو، ممکن است از سر ناچاری به سوی دشمنان خود و کسانی که با آنها قهر کرده کشیده شود و این مسئله بر بدبینی و فاصله میان دو طرف می افزاید. قهر برای اطرافیان فرد نیز پی آمدهای زیان باری دارد، از جمله برای فرزندان که به دلیل قطع رابطه با اقوام و نزدیکان، آنها را نمی شناسند و گاهی از دایی و عمه و عمو، فقط نامی شنیده اند، ولی هرگز آنها را ندیده اند و چه بسا افرادی که از وجود خواهرزاده و برادرزاده های خود بی خبرند و حتی اگر به طور اتفاقی یکدیگر را در خیابان ببینند، نشناسند.

قهرهای طولانی سبب کم رنگ شدن احساسات و عواطف می شود و این دوری ها و جدایی ها با گذشت زمان به اختلاف های شدید در عقاید می انجامد؛ زیرا هرچه افراد با یکدیگر بیشتر در ارتباط باشند، بر اثر بحث