- پیش گفتار 3
- 1. طرح مسئله 5
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 2. اهمیت قهر و آشتی در اسلام 6
- 3. هدف های پژوهش 7
- 4. پرسش های پژوهش 8
- 6. روش پژوهش 8
- 5. فرضیه های پژوهش 8
- 8. مفهوم شناسی 9
- 7. پیشینه پژوهش 9
- 9. جنبه های قهر و آشتی 10
- الف) مرحله ابتدایی قهر 12
- اشاره 12
- 10. مراحل قهر 12
- ب) مرحله پایداری قهر 13
- اشاره 16
- الف) انجام گناه 16
- اشاره 16
- 1. قهر با خدا 16
- فصل دوم: گونه های قهر و زمینه های بروز آن 16
- ب) دنیا دوستی 17
- 2. قهر با خانواده 19
- اشاره 19
- یک _ اختلاف در باورها و ارزش ها 20
- اشاره 20
- الف) قهر با همسر 20
- دو _ اعتیاد همسر 21
- یک _ بی احترامی به پدر و مادر 22
- ب) قهر با فرزندان 22
- اشاره 22
- اشاره 24
- ج) قهر با والدین 24
- دو _ بی توجهی به مشکلات مالی پدر و مادر 24
- یک _ محدودیت های بیش از اندازه 25
- د) قهر فرزندان با یکدیگر 26
- دو _ دخالت والدین در زندگی فرزندان 26
- اشاره 26
- یک _ تبعیض میان فرزندان 27
- دو _ اختلاف بر سر ارث و اموال 28
- ه_) قهر با اقوام و خویشان 28
- اشاره 28
- یک _ بی توجهی به گرفتاری خویشاوندان 29
- دو _ تجملات 30
- الف) قهر با دوستان 31
- اشاره 31
- اشاره 31
- 3. قهر با اجتماع 31
- یک _ بدگمانی 32
- دو _ شوخی های بی جا 32
- اشاره 33
- ب) قهر با همسایگان 33
- یک _ اشراف به حریم همسایه 35
- دو _ ایجاد مزاحمت 36
- ج) قهر با همکاران 37
- یک _ مدیریت ضعیف 39
- د) قهر مردم با مسئولان و حاکمان جامعه 39
- اشاره 39
- دو _ دوری کردن مدیران و مسئولان از مردم1 39
- اشاره 42
- 1. عوامل قهر 42
- فصل سوم: عوامل و آثار قهر 42
- الف) ضعف ایمان 42
- اشاره 42
- ب) ناآگاهی از پی آمدهای قهر 44
- ج) بزرگ نمایی اختلاف ها 45
- د) نقش اطرافیان در دامن زدن به قهر 45
- اشاره 46
- الف) آثار فردی قهر 46
- اشاره 46
- یک _ ترک برخی واجبات دینی 46
- 2. آثار قهر 46
- سه _ افسردگی 47
- دو _ پذیرفته نشدن نماز 47
- چهار _ نداشتن خودباوری 48
- شش _ محروم شدن از آمرزش الهی 49
- پنج _ خارج شدن از دایره مسلمانی 49
- ب) آثار قهر بر خانواده 50
- یک _ پریشانی در بنیان خانواده 50
- اشاره 50
- دو _ سردی در روابط و افزایش احتمال طلاق 51
- سه _ مشکلات تربیتی فرزندان 52
- چهار _ فرار فرزندان از خانه 53
- پنج _ روی آوردن به کارهای خلاف 54
- ج) آثار اجتماعی قهر 55
- یک _ از هم گسیختگی جامعه 55
- اشاره 55
- دو _ تفرقه؛ عامل نابودی سرمایه های کشور 56
- فصل چهارم: اهمیت اصلاح ذات البین و راه های رسیدن به آشتی 58
- اشاره 58
- اشاره 60
- 1. آثار آشتی و دوستی 60
- الف) حفظ و تقویت سلامت روان 60
- ب) توفیق در کارها 61
- ج) کاهش جرم و جنایت 62
- 2. راهکار های رسیدن به آشتی 63
- اشاره 63
- الف) پیروی از آموزه های دینی 63
- ب) توجه به حقوق یکدیگر 64
- ج) خوش بینی 65
- د) تغافل 67
- ه_) پرهیز از سخنان زشت 68
- و) بردباری 70
- ز) پوزش طلبی 71
- ح) ایجاد فضای مناسب برای گفت وگو 72
- ط) تأکید بر نقاط مشترک 73
- ی) عبرت گرفتن از حوادث و زندگی دیگران 73
- اشاره 75
- اشاره 75
- الف) معرفی موضوع 75
- 1. راهکارهای پرداختن به موضوع در رسانه 75
- فصل پنجم: همراه با برنامه سازان 75
- ب) گزارش 76
- سه _ رحمت الهی بر سازش دهندگان 77
- یک _ تمسک به دستورهای قرآن و حل اختلاف ها و سوء تفاهم ها 77
- ج) آیات قرآن 77
- دو_ دعوت به تقوا و صلح و سازش 77
- چهار_ انتخاب داور در اختلاف های خانوادگی 77
- دو _ قهر، عامل نپذیرفته نشدن اعمال 78
- پنج _ نکوهش سوگند خوردن برای دوری از واسطه گری میان مؤمنان 78
- یک _ نکوهش قهر 78
- سه _ کیفر قهر کردن بیش از سه روز 78
- د) احادیث 78
- شش _ رسیدن به مقصود، در پی آشتی دادن 79
- پنج _ کمال نیک بختی 79
- چهار _ بذر قهر و دشمنی 79
- هشت _ آسان ترین راه برخورد با دشمنان 80
- نه _ آشتی و افزایش دوستان 80
- هفت _ پیش قدمی در برقراری پیوند 80
- ده _ لزوم آشتی با برادر 80
- یازده _ نیکی به جای بدی 81
- سیزده _ پیوند با خویشاوند 81
- دوازده _ مقابله به مثل نکردن 81
- شانزده _ ستیزه جویی، عامل جدایی 82
- چهارده _ دوری رحمت از قطع کننده رابطه فامیلی 82
- پانزده _ قطع رحم، مانع پذیرش اعمال 82
- هفده _ فرجام گوش سپردن به سخن چین 82
- هجده _ بدگمانی، عامل قهر و جدایی 83
- نوزده _ خرده گیری در دوستی 83
- ه_) داستان و حکایت 83
- اشاره 83
- دلتنگی 83
- فرجام آزردن بستگان 84
- صله رحم یک جانبه 84
- 2. پرسش های مصاحبه 85
- و) گفتار مجری و زیرنویس 85
- 3. پرسش های کارشناسی 86
- 4. معرفی کتاب برای مطالعه بیشتر 87
- کتاب نامه 89
- الف) کتاب ها 89
- ج) پایگاه اینترنتی 91
- ب) مقاله 91
ص:66
در اهمیت اصلاح ذات البین همین بس که هرچند دروغ در اسلام صفتی ناپسند است، بااین حال برای اصلاح اختلاف ها، استفاده از آن نه تنها اشکالی ندارد، بلکه پیشنهاد نیز شده است، چنان که پیامبر گرامی اسلام به حضرت علی(ع) فرمود:
یا عَلِیًُّ! إِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الْکَذِبَ فی الصَّلاحِ وَ أَبْغَضَ الصِّدْقَ فِی الْفَسادِ.(1)
ای علی! همانا خداوند دروغ صلح آمیز را بیشتر دوست دارد و از راست فتنه انگیز بیزار است.
خداوند نیز در قرآن کسانی را که سوگند می خورند تا برای میانجی گری و آشتی پیش قدم نشوند، از این تصمیم بازداشته و چنین سوگندهایی را مردود دانسته و فرموده است: «خداوند را دست آویز سوگندهای خود قرار مدهید تا [با این بهانه] از نیکی کردن و پرهیزکار بودن و اصلاح میان مردم بپرهیزید که خدا شنوای داناست». (بقره: 224)
در تفسیر این آیه آمده است: روزی میان داماد و دختر یکی از یاران پیامبر به نام عبدالله بن رواحه اختلافی پیش آمد و او سوگند یاد کرد که برای سازش و اصلاح میان آنها و برطرف کردن اختلافشان اقدامی نکند. پس این آیه نازل شد و مسلمانان را از این گونه سوگندها بازداشت.(2)
1. آثار آشتی و دوستی
اشاره
1. آثار آشتی و دوستی
زیر فصل ها
الف) حفظ و تقویت سلامت روان
ب) توفیق در کارها
ج) کاهش جرم و جنایت
الف) حفظ و تقویت سلامت روان
الف) حفظ و تقویت سلامت روان
یکی از نشانه های سلامت روان، داشتن روابط اجتماعی است. وجود روابط گرم و صمیمی با خویشاوندان و نزدیکان، عامل مهمی در ایجاد اعتماد و آسایش خاطر است. احساس وابستگی به یک جمع مانند
1- شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، بیروت، دارالضواء، 1405 ه_ . ق، چ 6، ج 4، ص 255.
2- نک: تفسیر نمونه، ج 2، ص 145.