گفتارهایی در رابطه با روابط والدین با فرزندان صفحه 50

ص:57

ایمان، از امور قلبی است که اکراه و اجبار در آن راه ندارد؛ زیرا اکراه تنها در افعال ظاهری و حرکات مادی و جسمانی مؤثر است، ولی اعتقاد قلبی برای خود، علت ها و سبب های قلبی دیگری دارد که از سنخ اعتقاد و ادراک است. محال است که برای مثال، جهل، علم را نتیجه دهد و یا مقدمه ای غیرعلمی، تصدیقی علمی را در پی داشته باشد.(1)

تربیت، عبارت است از ایجاد باور و رویاندن ایمان در دل فرزندان. به گفته شهید مطهری:

ایمان و اعتقاد را که با زور نمی شود ایجاد کرد. علاقه و مهر و محبت را نمی شود با زور ایجاد کرد، گرایش باطنی را که به زور نمی شود ایجاد کرد... بله، می شود آن قدر کتکش زد تا بگوید فلانی را دوست دارم، یعنی حرفش را به دروغ بگوید، اما اگر تمام چوب های دنیا را به بدن او خرد بکنند، آیا ممکن است که با چوب دوستی ایجاد شود؟ چنین چیزی محال است. آن، راه دیگری دارد، راه آن حکمت است. «المَوعظه الحَسَنَهٌ» است و «جادلهم بالّتی هی أحسن»(2) است(3).

تربیت دینی و اخلاقی زمانی تحقق می یابد که برنامه های تربیتی با اقبال قلبی فرزندان روبه رو شود. اگر چنین اقبالی صورت نگیرد و برنامه های تربیتی با رویگردانی و بی توجهی روبه رو شود، تربیت ناکام خواهد ماند.

چهارم _ خشونت و سخت گیری بیجا

چهارم _ خشونت و سخت گیری بیجا

خداوند به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «لَوْ کُنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلبِ لَانفَضُّوا مِنْ حولِکَ؛ اگر نسبت به مردم خشن و سنگ دل بودی، از پیرامونت پراکنده می شدند». (آل عمران: 159)

1- علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی، ج2، ص 342.
2- نک: نحل: 125.
3- مرتضی مطهری، سیره نبوی، ص 225.