گفتارهایی در رابطه با روابط والدین با فرزندان صفحه 68

ص:75

مسلمانی را در بلا میفکن که هر دو از یکدیگر رنج ببینند. بگذار تا بزرگ شود، چنان که خواهد کند.(1)

در کتاب کلیله و دمنه نیز تأکید شده است:

معلمان و اساتید رشته های مختلف در کنار تعلیم و تربیت دیگران، هرگز نباید از بالابردن سطح دانش و فرهنگ خویش غفلت ورزند. پس در تعلیم دیگران اگر به افادت دیگران مشغول شود و در نصیب خویش غفلت ورزد، همچون چشمه ای باشد که از آب او همگان را منفعت حاصل آید و او از آن بی خبر. البته هرجا که سخن از تعلیم به میان آید، مراد تعالیم سودمند است.(2)

الف) نظر ابن سینا

الف) نظر ابن سینا

ابن سینا بر مبنای دیدگاه های ابن مقفع و فارابی، درباره تعلیم و تربیت اولاد چنین می گوید:

پدر و مادر باید برای فرزندان خود نامی نیکو انتخاب کنند و دایگان شایسته برگزینند. شیر نیز در مزاج و صحت او تأثیری بسزا دارد و باید پدر و مادر از هنگام از شیر باز گرفتن که کودک برای هرگونه تربیتی آمادگی دارد، به تربیت او همت گمارند. باید مربیان، سختی و نرمی و تشویق و ترهیب به هم آمیزند و چون اقتضا کند، از زدن باز نایستند. برای تعلیم، معلمی خردمند و پسندیده خصال برگزینند؛ آموزگار باید خوش رو، باوقار و پاکیزه باشد... باید پدر و مادر سعی کنند فرزندانشان با بزرگان و صاحبان اخلاق نیکو هم درس باشند؛ که کودک از کودک تقلید کند و بدو انس گیرد و باید پس از آموختن سواد، صناعتی بیاموزد و این صناعت بر وفق میل و استعداد طبیعی ایشان باشد. بر پدر و مادر واجب است که چون فرزندشان صناعتی آموخت، برای او زن بگیرند و