- پیش گفتار 3
- الف) مفهوم تربیت 8
- 1. تربیت خانوادگی کودکان 8
- اشاره 8
- اشاره 8
- ب) خانواده و تربیت 8
- یک _ نقش پدر در خانواده و تربیت کودک 9
- دو _ نقش مادر در تربیت کودک 11
- سه _ توجه به تربیت کودک، پیش از انعقاد نطفه 12
- چهار _ توجه به نیازهای همه جانبه فرزند 13
- 2. تربیت دینی کودکان 15
- اشاره 15
- الف) ضرورت تربیت دینی 16
- ب) ارتباط کودک با خدا 18
- ج) آموزش دینی در دوران کودکی 19
- یک _ تربیت دینی کودک در قالب بازی 20
- اشاره 20
- د) عوامل اثرگذار بر تربیت دینی کودکان 20
- سه _ تربیت دینی کودکان در قالب مراسم دینی 21
- دو_ روش تربیتی عادت 21
- چهار_ روش تجربه زندگی 22
- شش _ کودک و دوستان 23
- پنج _ روش تربیتی عفو 23
- اشاره 24
- اول _ آشنایی کودکان با فضایل اهل بیت(ع) 24
- هفت _ آشناسازی کودکان با اهل بیت(ع) 24
- دوم _ آشناسازی کودکان با داستان های معصومان(ع) 25
- سوم _ آشناسازی کودکان با پند و اندرزهای معصومان(ع) 25
- اشاره 27
- اشاره 27
- الف) تربیت اخلاقی 27
- 3. تربیت اخلاقی و عاطفی کودکان 27
- یک _ آموزش عملی 28
- دو_ وقت گذاشتن برای کودکان 30
- سه _ ایجاد عادت های پسندیده 31
- چهار _ جلوگیری از شکل گیری خصلت های ناپسند 32
- ب) تربیت عاطفی کودکان 33
- اشاره 36
- 4. آسیب شناسی تربیت دینی کودکان 36
- الف) آسیب های وراثتی 36
- ب) آسیب های محیطی 37
- ج) آسیب های تغذیه ای 37
- د) آسیب های ناشی از مربیان 39
- اشاره 39
- یک _ سهل انگاری خانواده ها 39
- دو_ شخصیت والدین 40
- سه _ هماهنگ نبودن رفتار با گفتار 43
- پنج _ مقایسه کردن کودکان با یکدیگر 44
- چهار_ نظارت و مراقبت نکردن 44
- شش _ روش های تربیتی آسیب زا 46
- اول _ ناز پروردگی 46
- اشاره 46
- دوم _ رفتارهای تحقیرآمیز 48
- سوم _ اجبار و اکراه 49
- چهارم _ خشونت و سخت گیری بیجا 50
- پنجم _ تبعیض و بی عدالتی 51
- ششم _ ترساندن کودک 53
- 5. سیره اخلاقی و تربیتی رسول اکرم صلی الله علیه و آله در برخورد با کودکان 55
- اشاره 55
- الف) احترام والدین به کودکان 56
- ب) شاد کردن کودکان 57
- ج) عدالت ورزی بین فرزندان 58
- د) پرورش سخاوت در وجود کودک 59
- ه_) سلام کردن به کودک 61
- و) گذاشتن نام نیک بر کودک 62
- ز) پرهیز از کودک آزاری 64
- ح) آموزش اصول دینی 65
- اشاره 67
- 6. دیدگاه برخی اندیشمندان اسلامی در زمینه تعلیم و تربیت 67
- الف) نظر ابن سینا 68
- ب) نظر فردوسی و ناصر خسرو 69
- ج) نظر غزالی 70
- د) نظر نظامی گنجوی 71
- 7. نکته هایی درباره تربیت فرزندان 77
- کتابنامه 81
ص:16
خانواده، اهمیت نقشی را که این نهاد در سعادت کودک دارد، بیان کرده اند. غزالی، کودک را امانتی در دست پدر و مادر می داند که مانند موم از هر نقشی خالی است و آنها او را به بدبختی یا سعادت می رسانند و هر بذری را که بخواهند، در زمین پاک دل وی می رویانند.(1)
کودک آیینه تمام نمای خانواده خویش است که خوبی، بدی و هرآنچه را از آنها می بیند و می شنود، در خود منعکس می سازد. ازاین رو، کوشش والدین در تربیت و پرورش فرزندان، از بزرگ ترین کارهاست.
بوعلی سینا با اشاره به ضرورت تأسیس خانواده می نویسد:
انسان به مکانی نیازمند است که آنچه را به دست آورده است، در آنجا جمع و ذخیره کند و برای هنگام حاجتش نگه دارد. بنابراین، انسان به این نیاز دارد که برای خود منزل و مسکنی تهیه کند. مردی که خانواده را تشکیل داده است، مدیر اعضای آن محسوب می شود و آنها نیز رعیت و پیرو اراده و اداره وی می شوند.(2)
غزالی افزون بر مواردی که بوعلی بیان کرده است، ثمره تشکیل خانواده را اقتدا به سنت پیامبر، تربیت فرزندان صالح، سازندگی اخلاقی و رشد معنوی می داند.(3)
یک _ نقش پدر در خانواده و تربیت کودک
یک _ نقش پدر در خانواده و تربیت کودک
هریک از اعضای خانواده، وظایفی بر عهده دارند که فقط در صورت عمل به آنها، خانواده به کمال مطلوب خواهد رسید. هرچند این روابط بین هر دو طرف جریان دارد و پدر و مادر هر دو در قبال فرزند خویش وظایفی دارند
1- ابوحامد محمد غزالی، کیمیای سعادت، به کوشش: حسین خدیو جم، ج 2، ص 27.
2- تدبیر منزل، ترجمه و نگارش: محمد نجمی زنجانی، صص 11 _ 13.
3- نک: کیمیای سعادت، امام محمد غزالی، ج 1، صص 302 _ 306.