مجموعه مقالات دومین هم اندیشی سراسری رسانه تلویزیون و سکولاریسم صفحه 289

ص:301

این جنس بحث ها، بحث های خیلی جدی و تحلیلی و مهمی است که اینها را اتفاقاً مخاطب ما لازم دارد. در مناسبت های دینی، این جنس بحث ها باب شد و از شبکه یک شروع شد، ولی با تشریف فرمایی آقایان این مباحث را گفتند نه حرف نزنید، سینه زنی پخش کنید، مردم عزادارند و دوباره سینه زنی برگشت.

غالب شدن رویکرد مناسبتی، به نوعی بازتاب رویکرد عرفی به دین است؛ چراکه امر دین را منحصر به مواقع خاص، یعنی مناسبت ها می کند؛ گویی فقط در همین مناسبت ها باید به سراغ دین رفت و در مواقع دیگر نیاز به دین نیست.

به تعبیر دیگر، این رویکرد مناسبتی، یادآوری کننده رویکرد مسیحیت به دین است که اعمال دینی را به اعمال روز یکشنبه در کلیسا منحصر می کنند و در نتیجه به خصوصی شدن و فردی شدن دین می انجامد. در نتیجه این رویکرد را می توان تعبیر به «دین مواقع خاص» کرد که تنها در موقعیت های خاص، برحسب ضرورت یا نیاز سراغ آن گرفته می شود. تلویزیون، به جای آنکه دین را همیشگی و دارای وجه اجتماعی معرفی کند، به تبلیغ دینی می پردازد که تنها در مناسبت های خاصی باید سراغ آن را گرفت و در مواقع خاصی از آن یاد کرد و این درست برخلاف سیاست های ظاهری مدیران کلان تلویزیون است که می گویند دین در همه عرصه ها و حوزه ها حضور دارد.

2. دین مبتنی بر ایمان صِرف

2. دین مبتنی بر ایمان صِرف

یکی دیگر از رویکردهایی که در برنامه های دینی سازمان وجود دارد، تأکید بر بعد احساسی به جای بعد تعقلی و تفکری است. این رویکرد به واسطه غالب شدن برنامه های مناسبتی، بیش از پیش در برنامه های دینی سازمان به چشم می خورد. همان گونه که گفته شد و دست اندرکاران تولید نیز تصریح داشتند، این سیاست به «فقدان حوزه فکر و اندیشه» و فاصله گرفتن از بحث های