- اهمیت و ضرورت طرح موضوع 5
- اشاره 5
- پرسش های تحقیق 6
- هدف های تحقیق 6
- پیشینه تحقیق 6
- تعریف مفاهیم تحقیق 7
- فرضیه های تحقیق (برای پژوهشهای تبیینی) 7
- پیشفرض های تحقیق 7
- کاربرد تحقیق در سازمان صدا و سیما 7
- اشاره 10
- مَلَک 10
- عالم غیب و ضرورت ایمان به غیب 11
- چیستی ملائکه و نقش آنان در عالم هستی 14
- حقیقت ملائکه از دیدگاه ادیان مختلف 15
- دلایل و آثار وجود ملائکه در هستی 20
- نقش ملائکه در اداره جهان 24
- 1. عصمت و اطاعت امر الهی 33
- ب) سوره تحریم آیه 6 33
- اشاره 33
- اشاره 33
- ویژگی های ملائکه 33
- الف) سوره نحل آیه 49 و 50 33
- 2. علم 35
- 4. عبادت 36
- 3. قرب و کرامت الهی 36
- 5. بال و پر ملائکه 37
- 6. مکان و ازدواج ملائکه 42
- طبقات، تعداد و تنوع ملائکه 43
- حکمت و تأثیر باور به ملائک در زندگی 47
- بهره مندی از امداد ملائکه 50
- چگونگی پرداختن به موضوع ملائک ( تصویری یا هر شکل دیگری/ محدودیت ها و موانع) 53
- مقایسه ای کوتاه از نگاه ادیان ابراهیمی به ملائک 55
- نتیجه گیری 56
- جایگاه میکائیل 58
- اشاره 58
- نقش میکائیل در عالم خلقت 60
- 1. حضرت آدم 63
- محبوبان میکائیل 63
- حضور میکائیل در زندگانی انبیا علیهم السلام 63
- اشاره 63
- 2. حضرت ابراهیم 64
- 3. حضرت لوط و حضرت ابراهیم علیهما السلام 65
- 4. سلیمان نبی 69
- 5. حضرت موسی 69
- 6. اصحاب رس 71
- الف) ولادت حضرت محمّد صلی الله علیه و آله 72
- 7. عهد رسول خدا صلی الله علیه و آله 72
- اشاره 72
- ب) بعثت رسول خدا صلی الله علیه و آله 75
- د) عقد اخوت در مدینه 77
- ج) معراج رسول خدا صلی الله علیه و آله 77
- و) جنگ بدر 79
- ز) خانه اهل بیت علیهم السلام 80
- ح) ازدواج حضرت علی علیه السلام و حضرت زهرا علیها السلام 84
- ط) وفات رسول خدا صلی الله علیه و آله 86
- مصداق هیبت میکائیل در زمین 87
- ی) شهادت حضرت علی علیه السلام 87
- اشاره 87
- 8. در زمان ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف 88
- اشاره 88
- وفات میکائیل علیه السلام 90
- نتیجه گیری 93
- اشاره 95
- شخصیت و زندگانی جبرئیل 95
- ویژگی های جبرئیل علیه السلام 96
- برگزیدگی جبرئیل و چرایی آن 97
- جبرئیل علیه السلام در قیامت 99
- اشاره 99
- همیاری دیگر ملائک با جبرئیل علیه السلام 99
- مرگ جبرئیل علیه السلام 101
- نقش جبرئیل در زمان انبیا 101
- الف) حضرت آدم از خلقت تا وفات 101
- اشاره 101
- اشاره 101
- 1. حیات جبرئیل از بدو خلقت تا پیش از اسلام 101
- اشاره 113
- 2. جبرئیل در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله 113
- الف) جنگ بدر 115
- ب) جنگ احد 116
- ج) جنگ احزاب 120
- د) معراج رسول خدا صلی الله علیه و آله 122
- ه) حضور جبرئیل علیه السلام در ماجرای یکی از اصحاب صفه 123
- و) وفات رسول خدا صلی الله علیه و آله 125
- ز) یاری امیر مؤمنان، در جنگ بدر 126
- ط) امام حسن علیه السلام 127
- ح) شهادت و تدفین حضرت علی علیه السلام 127
- ی) امام حسین علیه السلام 128
- ک) حضور جبرئیل علیه السلام در حوادث ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و پس از آن برای یاری ایشان 132
- نتیجه گیری 134
دیباچه
در جهان هستی، علاوه بر موجودات محسوس، موجودات دیگری وجود دارند که نامحسوس هستند و با حواس ظاهری انسان قابل ادراک نیستند. این موجودات انواعی دارند که فرشتگان یک نوع از آنها به شمار می روند. فرشتگان جزو عالَم غیب و ملکوت هستند که به حکم صریح قرآن، اعتقاد به آنها ضروری است. آنها مظهر پاکی، سبکی، برکت و صداقت هستند و از مسئولیتی که خداوند بر عهده آنها گذاشته است، سرپیچی نمی کنند. کمیت آنها نیز بسیار است که هر یک در عالم هستی، به امر خداوند، کارگزار هستند. با این حال، ورود بعضی خرافه ها و باورهای وارداتی از دیگر ادیان تحریفی به آموزه های اسلامی سبب شده است تا برداشت های ناصوابی از این موجودات در جامعه اسلامی رواج داشته باشد.
در این پژوهش سعی شده است این باورها اصلاح شود. ازاین رو، ابتدا کلیاتی درباره فرشتگان بیان خواهد شد. سپس به تفصیل درباره دو فرشته مقرب الهی؛ یعنی جبرییل و میکاییل سخن به میان خواهد آمد.
در پایان از تلاش های پژوهش گر ارجمند، جناب آقای محمود مطهری نیا که در سامان یافتن این تحقیق نقش اثرگذاری داشته است، تشکر و قدردانی می شود. امید است این اثر برای برنامه سازان رسانه ملی سودمند باشد.
و من الله التوفیق
اداره کل پژوهش
مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما