نتایج و دستاوردهای جهاد اقتصادی صفحه 34

ص:37

وقتی اهتمام مسلمانان به پیشرفت امور باشد و هر فردی از استعداد و توان خاص خود بهره گیرد؛ وقتی هر کس دارایی، توانایی و خدمات خویش را علاوه بر خود در اختیار دیگران بگذارد؛ وقتی کارها به صورت گروهی انجام شود و مشارکت عمومی شکل گیرد؛ آن گاه سرعت بیشتر و پیشرفت محسوس تر در کارها به چشم می آید و نتیجه ای بهتر و مطلوب تر حاصل می شود. مشارکت نه تنها زمینه ساز تعاون و همکاری و مایه پرهیز از اختلاف و رفع مشکلات است، بلکه خود، دستاورد و نتیجه ای است درخشان از آثار جهاد همگانی در عرصه های گوناگون. در جمع بندی آنچه آمد، باید گفت ارتباط نظام فرهنگی با اقتصاد در دستیابی به نتایج اقتصادی بسیار مهم است. در حقیقت، گرچه رابطه متقابلی وجود دارد، تمایز بین این دو سبب می شود فرهنگ به عنوان هدف و محور مطرح شود. امام خمینی درباره ارتباط این دو مفهوم می فرمایند:

نظر ما، به اقتصاد نیست، مگر به طور [وسیله] نظر ما به فرهنگ اسلامی است که این فرهنگ اسلامی را از ما جدا کردند.(1)

نمی توان از اقتصاد سالم و مستقل نیز چشم پوشید. در حقیقت، یکی از درخشان ترین نتایج جهاد همگانی، دست یابی به استقلال اقتصادی و فرهنگی است:

ما باید زحمت بکشیم تا در همه جناح ها خودکفا باشیم. امکان ندارد که استقلال به دست بیاید قبل از اینکه استقلال اقتصادی داشته باشیم. اگر ما بنا باشد که در اقتصاد احتیاج داشته باشیم، در چیزهای دیگر هم وابسته خواهیم شد و همین طور اگر در فرهنگ، ما وابستگی داشته باشیم، در اساس مسائل، وابستگی پیدا می کنیم.(2)

ج) نتایج و آثار سیاسی جهاد اقتصادی

اشاره