پدیده فرزندسالاری و رسانه صفحه 11

ص:18

1- matriarchy.
2- avuncularchy.
3- patriarchy.

می کنیم.

الف) مادرسالاری

الف) مادرسالاری

مادرسالاری گونه ای از نظام خانوادگی است که در آن اقتدار خانواده به طور رسمی یا سنتی در دست مادر یا رئیس مؤنث خانواده بود و شوهر یا پدر خانواده، تا حدود زیادی از زن و خویشان او پیروی می کرد.(1)

بر اساس پژوهش های مردم شناسی و روان شناسی که در چند دهه اخیر انجام شده، فرهنگ غالب در جوامع بشری تا پیش از تاریخ، مادرسالاری بوده است. در این دوره تاریخی، زنان نقش ویژه ای در اقتصاد و تمدن آن روزگار داشتند و سلسله انساب نیز از طریق مادر مشخص می شد.(2) در خانواده مادرسالاری، فرزندان و شوهر، در خانواده زن به سر می بردند و حتی فرزندان نام خود را از مادر می گرفتند.(3)

برای بشر اولیه روشن نبود فرزندان چگونه شکل می گیرند. آنان قدرت باروری زن را به نیروی جادویی و غذایی که زن می خورد، نسبت می دادند؛(4) چون مردان که برای جنگ و شکار از خانواده جدا می گشتند، زنان زمام امور خانواده را در دست داشتند و فرزندان به نام او خوانده می شدند.(5)

در این دوره، مادر، ارباب خانه و همچون نگینی بود که دیگر افراد تیره، یعنی تمامی آنهایی که از سوی مادر خویشاوندی داشتند، به دور او حلقه می زدند و معمولاً روابط خویشاوندی و خانوادگی، از طریق مادر در نظر