- اشاره 5
- 1.مفهوم شناسی فرزند سالاری 5
- 2. فرزندسالاری از دیدگاه جامعه شناسی 6
- 3. فرزندسالاری از نگاه دین 7
- 4. پیشینه سالاری و اقتدار در خانواده 10
- اشاره 10
- الف) مادرسالاری 11
- ب) دایی سالاری 12
- ج) پدرسالاری 13
- د) فرزندسالاری 15
- 5. جایگاه اقتدار در خانواده اسلامی 16
- 1. ویژگی های فرزندسالاری 21
- الف) توجه بیش از اندازه والدین به فرزندان در کودکی 21
- اشاره 21
- اشاره 21
- ب) دردسرساز شدن فرزندان برای والدین در نوجوانی و جوانی 22
- ج) تحمیل خواسته های فرزندان به والدین 24
- د) پیوسته طلبکار بودن فرزندان از والدین 25
- ه ) حاکم شدن احساسات بر روابط افراد خانواده 26
- و) وجود آزادی کامل و هرج و مرج در خانه 27
- ز) دشواری تعامل فرزندان با دیگران 28
- ح) قدرت نمایی فرزندان بزرگ تر 28
- یک _ ایجاد مشکلات اخلاقی تربیتی 31
- اشاره 31
- الف) پی آمدهای فردی 31
- اشاره 31
- دو_ ناتوانی در حل مشکلات شخصی 32
- سه _ موفقیت کمتر در تحصیل 33
- چهار_ موفقیت کمتر در زندگی مشترک 35
- یک _ تضییع حقوق والدین 36
- اشاره 36
- ب) پی آمدهای خانوادگی 36
- دو_ مختل شدن وظایف تربیتی والدین 37
- سه _ محروم شدن والدین از برخی نیازهای اساسی 38
- ج) پی آمدهای اجتماعی 39
- یک _ تهدید ارزش ها و سنت های مفید جامعه 39
- اشاره 39
- دو_ بی احترامی به قوانین و مقررات اجتماعی 40
- سه _ تأخیر در روند جامعه پذیری 41
- اشاره 44
- الف) به کارگیری الگوی نامناسب فرزندپروری 45
- اشاره 45
- ب) اختصاص ندادن وقت مناسب برای تربیت فرزندان 47
- ج) نزاع والدین و بی احترامی نسبت به یکدیگر 49
- د) کج فهمی برخی والدین از سخنان بزرگان تعلیم و تربیت 51
- ه) رفتار نسنجیده والدین 52
- و) تمایل والدین به جبران ناکامی خود از طریق فرزندان 53
- ز) کم توجهی والدین به آموزه های دینی در زمینه تربیت 55
- 2. عوامل اجتماعی 56
- اشاره 56
- الف) نابرابری سطح تحصیلات والدین و فرزندان 57
- ب) خانواده هسته ای و تعداد کم فرزندان 58
- ج) دگرگونی نقش جوانان 60
- د) دادن مناصب و القاب دهان پرکن به دانش آموزان 61
- ه_) طولانی شدن دوره تجرّد جوانان 62
- و) جوانی جمعیت و بمباران تبلیغاتی جوانان 63
- ز) اثرگذاری رسانه های گروهی 64
- 3. عوامل اقتصادی 70
- اشاره 73
- اشاره 74
- الف) زمان شناسی در امر تربیت 74
- 1. راه کارهای تربیتی و رفتاری 74
- ب) اختصاص وقت برای تربیت 75
- ج) انتخاب ابزار اثربخش در تربیت 76
- د) آگاهی از الگوهای مناسب فرزندپروری 78
- ه ) پرهیز از امر و نهی فرزندان 88
- و) اهدای آزادی مشروط 89
- ح) اصل تفاهم و هم سویی والدین 92
- ز) قاطعیت در اجرای مقررات 92
- ط) مشخص بودن جایگاه والدین در ساختار خانواده 93
- ی) آگاهی والدین از سرکشی دوران بلوغ 97
- الف) ارتقای سطح تحصیلات والدین 98
- اشاره 98
- 2. راه کارهای اجتماعی و فرهنگی 98
- ب) بسترسازی مناسب برای اجتماعی شدن فرزندان 99
- ج) بهره گیری از رسانه های گروهی 101
- اشاره 104
- اشاره 106
- اشاره 107
- الف) اصل کرامت 107
- یک _ سلام کردن به کودکان 107
- دو_ وفای به عهد 108
- سه _ تکریم مادر فرزند 109
- پنج _ پرهیز از امر و نهی 110
- شش _ مشورت 111
- ب) اصل محبت 112
- اشاره 112
- یک _ توزیع عادلانه محبت 113
- دو_ پرهیز از افراط در محبت 114
- ج) اصل مسئولیت 115
- اشاره 118
- 2. رابطه فرزند با پدر و مادر 118
- الف) اطاعت و فرمان بری 119
- ب) مراعات ادب 120
- ج) فروتنی و محبت 121
- د) سپاس گزاری 123
- ه ) دعای خیر 124
- اشاره 127
- 1. برنامه سازی برای گروه کودک و نوجوان 128
- اشاره 143
- 2. برنامه سازی برای گروه خانواده 143
- ب) تهیه گزارش های مردمی 144
- الف) دعوت از کارشناسان 144
- ج) روی خط تماس 145
- د) تهیه زیرنویس های مناسب درباره موضوع 145
- و) تهیه برنامه های نمایشی 148
ص:122
1- مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ص 642.
محبت به فرزندان زیاده روی می کنند».(1)
ریلبرت روبن در این باره معتقد است:
لوس بار آوردن کودک، منتج به عصبانیت های شدید و استبداد رأی او می گردد و اغلب باعث سلطه جویی وی می شود و بالنتیجه طفل قدرت را در دست می گیرد و با سرعت شدیدی پیش می رود و با آنکه اعصابی بسیار حساس دارد، به وسیله حیله و خشونت فائق می شود.(2)
این زنگ خطری برای نافرمانی و گستاخی فرزند است؛ زیرا فرزند از دوره کودکی آموخته است در صورت پیروی نکردن از پیمان های پدر و مادر، آنها گله مند خواهند بود. امام عسکری علیه السلام در این باره فرموده است: «جُرأَهُ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ فِی صِغَرِهِ تَدْعُو اِلَی الْعُقُوقِ فِی کِبَرِهِ؛ گستاخی فرزند بر پدرش در خردسالی، به نافرمانی او در بزرگ سالی می انجامد».(3)
ج) اصل مسئولیت
ج) اصل مسئولیت
در اسلام، فرزندان، امانت الهی و پدر و مادر مسئول حفظ سلامت، رشد و سعادت آنها هستند، چنان که امام سجاد علیه السلام در رساله حقوق خود فرموده است:
حق فرزندت [این است که] بدانی او از توست و در این جهان به نیک و بد خویش وابسته به توست و تو با پرورش خوب و رهنمایی او به راه پروردگارش و کمک به او در فرمان برداری