- 1.مفهوم شناسی فرزند سالاری 5
- اشاره 5
- 2. فرزندسالاری از دیدگاه جامعه شناسی 6
- 3. فرزندسالاری از نگاه دین 7
- اشاره 10
- 4. پیشینه سالاری و اقتدار در خانواده 10
- الف) مادرسالاری 11
- ب) دایی سالاری 12
- ج) پدرسالاری 13
- د) فرزندسالاری 15
- 5. جایگاه اقتدار در خانواده اسلامی 16
- اشاره 21
- 1. ویژگی های فرزندسالاری 21
- الف) توجه بیش از اندازه والدین به فرزندان در کودکی 21
- اشاره 21
- ب) دردسرساز شدن فرزندان برای والدین در نوجوانی و جوانی 22
- ج) تحمیل خواسته های فرزندان به والدین 24
- د) پیوسته طلبکار بودن فرزندان از والدین 25
- ه ) حاکم شدن احساسات بر روابط افراد خانواده 26
- و) وجود آزادی کامل و هرج و مرج در خانه 27
- ح) قدرت نمایی فرزندان بزرگ تر 28
- ز) دشواری تعامل فرزندان با دیگران 28
- اشاره 31
- الف) پی آمدهای فردی 31
- یک _ ایجاد مشکلات اخلاقی تربیتی 31
- اشاره 31
- دو_ ناتوانی در حل مشکلات شخصی 32
- سه _ موفقیت کمتر در تحصیل 33
- چهار_ موفقیت کمتر در زندگی مشترک 35
- یک _ تضییع حقوق والدین 36
- ب) پی آمدهای خانوادگی 36
- اشاره 36
- دو_ مختل شدن وظایف تربیتی والدین 37
- سه _ محروم شدن والدین از برخی نیازهای اساسی 38
- اشاره 39
- ج) پی آمدهای اجتماعی 39
- یک _ تهدید ارزش ها و سنت های مفید جامعه 39
- دو_ بی احترامی به قوانین و مقررات اجتماعی 40
- سه _ تأخیر در روند جامعه پذیری 41
- اشاره 44
- الف) به کارگیری الگوی نامناسب فرزندپروری 45
- اشاره 45
- ب) اختصاص ندادن وقت مناسب برای تربیت فرزندان 47
- ج) نزاع والدین و بی احترامی نسبت به یکدیگر 49
- د) کج فهمی برخی والدین از سخنان بزرگان تعلیم و تربیت 51
- ه) رفتار نسنجیده والدین 52
- و) تمایل والدین به جبران ناکامی خود از طریق فرزندان 53
- ز) کم توجهی والدین به آموزه های دینی در زمینه تربیت 55
- 2. عوامل اجتماعی 56
- اشاره 56
- الف) نابرابری سطح تحصیلات والدین و فرزندان 57
- ب) خانواده هسته ای و تعداد کم فرزندان 58
- ج) دگرگونی نقش جوانان 60
- د) دادن مناصب و القاب دهان پرکن به دانش آموزان 61
- ه_) طولانی شدن دوره تجرّد جوانان 62
- و) جوانی جمعیت و بمباران تبلیغاتی جوانان 63
- ز) اثرگذاری رسانه های گروهی 64
- 3. عوامل اقتصادی 70
- اشاره 73
- الف) زمان شناسی در امر تربیت 74
- اشاره 74
- 1. راه کارهای تربیتی و رفتاری 74
- ب) اختصاص وقت برای تربیت 75
- ج) انتخاب ابزار اثربخش در تربیت 76
- د) آگاهی از الگوهای مناسب فرزندپروری 78
- ه ) پرهیز از امر و نهی فرزندان 88
- و) اهدای آزادی مشروط 89
- ح) اصل تفاهم و هم سویی والدین 92
- ز) قاطعیت در اجرای مقررات 92
- ط) مشخص بودن جایگاه والدین در ساختار خانواده 93
- ی) آگاهی والدین از سرکشی دوران بلوغ 97
- الف) ارتقای سطح تحصیلات والدین 98
- 2. راه کارهای اجتماعی و فرهنگی 98
- اشاره 98
- ب) بسترسازی مناسب برای اجتماعی شدن فرزندان 99
- ج) بهره گیری از رسانه های گروهی 101
- اشاره 104
- اشاره 106
- الف) اصل کرامت 107
- اشاره 107
- یک _ سلام کردن به کودکان 107
- دو_ وفای به عهد 108
- سه _ تکریم مادر فرزند 109
- پنج _ پرهیز از امر و نهی 110
- شش _ مشورت 111
- ب) اصل محبت 112
- اشاره 112
- یک _ توزیع عادلانه محبت 113
- دو_ پرهیز از افراط در محبت 114
- ج) اصل مسئولیت 115
- 2. رابطه فرزند با پدر و مادر 118
- اشاره 118
- الف) اطاعت و فرمان بری 119
- ب) مراعات ادب 120
- ج) فروتنی و محبت 121
- د) سپاس گزاری 123
- ه ) دعای خیر 124
- اشاره 127
- 1. برنامه سازی برای گروه کودک و نوجوان 128
- 2. برنامه سازی برای گروه خانواده 143
- اشاره 143
- الف) دعوت از کارشناسان 144
- ب) تهیه گزارش های مردمی 144
- ج) روی خط تماس 145
- د) تهیه زیرنویس های مناسب درباره موضوع 145
- و) تهیه برنامه های نمایشی 148
ص:39
1- روان شناسی نابهنجار و زندگی نوین، ص 173.
حیات را برای آنان فراهم می کند.»(1) در حقیقت، در وجود فرزندان سالار، نوعی تزلزل روحی و هرج و مرج به چشم می آید که به شکل گیری رفتارهای اخلاقی و تربیتی نابهنجار در تعاملات فردی و اجتماعی آنان می انجامد.
دو_ ناتوانی در حل مشکلات شخصی
دو_ ناتوانی در حل مشکلات شخصی
از دیگر آثار فردی فرزندسالاری، ناتوانی در حل مشکلات شخصی است. فرزندانِ سالار به جهت آنکه والدین همواره نیازها و خواسته هایشان را تأمین کرده اند، برای برآورده کردن نیازهایشان توانایی لازم را ندارند. در واقع، والدین با قرار دادن هرگونه امکانات رفاهی در اختیار فرزندان، استقلال شخصیتی را از آنها گرفته و آنها را به افراد سست عنصر، بی اراده یا دست کم کم اراده تبدیل کرده اند؛ چون کمتر فرصت استفاده از استعدادهای بالقوه و نهفته را به فرزندان داده اند. «[فرزندان سالار] به سبب ضعف اراده و احساس ناتوانی یا نداشتن جرئت رویارویی با مشکلات غیرقابل پیش بینی زندگی، به تدریج احساس کهتری بر آنان چیره می شود و این، خود، منشأ بسیاری از مشکلات و اختلالات روحی _ روانی و رفتاری دیگر می شود. حمایت بیش از حد والدین از فرزندانشان، مانعی در راه تجربه ناکامی ها و مواجهه با منابع اضطرابی به وجود می آورد و فرصت تحول مکانیزم های دفاعی را از آنها سلب می کند. بعدها وقتی این افراد با مشکلات اجتناب ناپذیر زندگی بزرگ سالانه مواجه می شوند، مکانیزم های دفاعی آنان ضعیف تر از آن خواهد بود که امکان مقابله با اضطراب های ناشی از