شاخص های تربیتی جهاد اقتصادی از منظر قرآن صفحه 168

ص:174

1- تفسیر المیزان، ج 9، ص512.
2- تفسیر نمونه، ج 8، ص118.
3- نک: رساله های عملیه، بخش زکات.

به هر صورت، پرداخت حقوق مالی در جامعه اسلامی، یکی از شاخص های تربیت جهاد اقتصادی است و بدون آن نمی توان به رشد معنوی و پیشرفت علمی و تکنولوژی رسید. صدا و سیما می تواند با تهیه برنامه هایی در زمینه حساب رسی و داشتن خرج سال و شیوه پرداخت و مصرف وجوه برای نیازمندان و مستحقان واقعی، نقش خوبی در ترویج خمس و زکات ایفا کند.

8. انفاق و ایثار

8. انفاق و ایثار

واژه «انفاق» از ماده «نَفَقَ» در لغت، به معنای اخراج و خارج کردن چیزی آمده است. نَفَقَ الشَّیءُ، یعنی شیء رفت و تمام شد.(1) درباره انفاق مال، «أنَفَقَ مالَهُ» به کسی گفته می شود که مال خویش را از ملکش، بیرون و به کسی واگذار کرده باشد.(2) در نتیجه، انفاق یعنی خرج کردن و دادن مال در راه خدا، اعم از واجب و مستحب که قرآن و روایات درباره آن بسیار تشویق کرده اند. قرآن کریم، رسیدن به نیکی و خوبی را به انفاق از بهترین اموال خود وابسته می داند: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ؛ هرگز به [حقیقت] نیکوکاری نمی رسید، مگر اینکه از آنچه دوست می دارید، [در راه خدا] انفاق کنید.» (آل عمران:92) بِرّ و نیکی که بر انفاق مترتب شده است، معنایی وسیع دارد و به تمام نیکی ها اعم از باورهای قلبی، مانند ایمان و رفتار ظاهری و اعمال جسمی نظیر اخلاق حسنه و کردار پاک و شایسته گفته می شود. از برخی آیات قرآن(3) استفاده می شود که ایمان به خدا، روز جزا و پیامبران، کمک به