- پیش گفتار 2
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 1. طرح مسئله 6
- 2. پیشینه پژوهش 7
- 3. هدف پژوهش 9
- 4. روش پژوهش 10
- 5. قلمرو جهاد اقتصادی 10
- اشاره 12
- اشاره 12
- ب) پرسش های فرعی 12
- 6. پرسش های پژوهش 12
- الف) پرسش اصلی 12
- 7. تعریف واژگان کلیدی 12
- الف) تربیت 13
- ب) شاخص 15
- ج) شاخص تربیتی 16
- د) جهاد 17
- ه) ویژگی های جهاد مقدس 18
- و) اقتصاد 19
- ز) جهاد اقتصادی 22
- 8. شاخص های تربیتی جهاد اقتصادی 23
- 9. رابطه متقابل مؤلفه های اقتصاد 24
- اشاره 25
- فصل دوم: شاخص های تربیتی در حیطه بینشی 25
- اشاره 26
- 1. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به تولید 26
- الف) توحیدباوری در امور اقتصادی 27
- ب) ایمان به مالکیت مطلقه خدا 30
- ج) معادباوری در امور اقتصادی 32
- د) باور به ربوبیت مطلقه خداوند 34
- ه) باور به خلافت انسان در زمین 37
- و) فطرت نگری در سرمایه های طبیعی 39
- ز) باور به فراوانی منابع طبیعی 41
- ح) نگرش عقلی در امور اقتصادی 43
- ط) تخصص و کاردانی در امور تولید 46
- ی) تخصص در استخراج منابع طبیعی 48
- ک) دانش بهینه سازی فرآیند تولید 51
- ل) اولویت سازی در امور اقتصادی 52
- م) نگاه دینی و ارزشی به کار 55
- 2. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به توزیع 57
- اشاره 57
- الف) باور به رزاق بودن خدای متعال 58
- ب) شناخت عوامل معنوی روزی رسان 61
- ج) باور به اخوت اسلامی 63
- د) باور به کرامت انسانی 65
- ه) نیازسنجی در امر توزیع 67
- و) شناخت راه کارهای تسهیل توزیع 69
- ز) آسیب شناسی فرآیند توزیع 71
- 3. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به مصرف 73
- اشاره 73
- الف) شناخت نیازهای واقعی مصرف 74
- ب) خردمندی در مصرف 77
- ج) شناخت چگونگی مصرف 80
- د) نگرش صحیح به مال و ثروت 83
- ه) نعمت نگری به مواد مصرفی 85
- و) شناخت اسراف و پی آمدهای آن 87
- ز) عبرت آموزی از سرگذشت مترفین 91
- جمع بندی و نتیجه گیری 94
- اشاره 96
- فصل سوم: شاخص های تربیتی در حیطه گرایشی 96
- 1. انگیزه خدایی 99
- 2. بلندهمتی 103
- 3. نشاط و شادابی 105
- 4. روحیه عزت مندی 108
- 5. روحیه شکرگزاری 112
- 6. روحیه دعا و مناجات در توسعه روزی 114
- 7. روحیه توسل به اهل بیت علیهم السلام 118
- 8. روحیه انس با قرآن 121
- 9. امیدواری به رحمت خدا 124
- 10. روحیه مثبت نگری 126
- 11. امنیت اقتصادی 129
- 12. روحیه قناعت 131
- 13. برقراری تعادل میان لذت های مادی و معنوی 135
- 14. برقراری روابط عاطفی با بستگان 137
- فصل چهارم: شاخص های تربیتی در حیطه کنشی و رفتاری 142
- اشاره 142
- 1. اخلاق مداری 143
- 2. تقوای مالی 146
- 3. عدالت محوری 148
- 4. اعتدال و میانه روی 152
- 5. ساده زیستی 157
- 6. فقرزدایی 161
- 7. پرداخت حقوق مالی 164
- 8. انفاق و ایثار 168
- 9. الگوگیری از سیره معصومین علیهم السلام 172
- 10. کار و تلاش برای خودکفایی 175
- 11. تدبیر درست زندگی 180
- 12. نظم و انضباط اقتصادی 183
- 13. فرصت سازی 186
- 14. استفاده صحیح از ثروت 188
- 15. امانت داری 191
- 16. اتقان عمل 194
- اشاره 196
- فصل پنجم: راه کارهای تقویت شاخص ها ی تربیتی جهاد اقتصادی در رسانه ملی 196
- 1. بینش افزایی مخاطبان 198
- 2. تقویت مبانی اقتصاد اسلامی در مخاطبان 200
- 3. برنامه ریزی درست اقتصادی 201
- 4. ترویج روحیه خودکفایی در جامعه 202
- 5. تقویت روحیه قناعت در جامعه 204
- 6. تشویق جامعه به فقرزدایی 205
- 7. دعوت مردم به میانه روی در امور مالی 206
- 8. دعوت مردم به مشارکت در امور معنوی 208
- 9. تشویق مخاطبان به کسب حلال 209
- 10. ترویج امور کشاورزی 211
- 11. هدایت جوانان به کار و خدمت رسانی به مردم 214
- 12. مبارزه با گدایی و گداپروری 217
- کتاب نامه 221
ص:215
غرق شده اند و حرکت های این آمارها را شرح و بسط می دهند، اما برای رشد مکارم اخلاقی و معنویت شاخص سازی نکرده اند و همچنان خلأ این محور اصلی اقتصاد اسلامی نادیده گرفته شده است. به عنوان مثال، ستانده های اجرای نهاد زکات در جامعه، صرفاً آثار توزیعی و عدالت گستری آن نیست، بلکه مهم تر از این متغیرها، تحقق تزکیه و رضایت خدا و رسول صلی الله علیه و آله اوست که به صلوات الرسول منتهی می شود. بنابراین، در حرکت های مبتنی بر اقتصاد اسلامی علاوه بر رشد شاخص های اقتصادی، سرمایه های معنوی اجتماعی نیز تکاثر می یابد. جهاد اقتصادی زمانی در مسیر صحیح خود قرار می گیرد که عملکرد نهادهای اقتصادی از انباشت ثروت در دست عده ای محدود جلوگیری کند و دسترسی امکانات تولید و رشد اقتصادی را برای همه میسر سازد و درآمدها و برخورداری ها را بر اساس سعی و تلاش هر یک از عوامل تولید ارزش گذاری کند. همین امر اگر محور حرکت جهادی در اقتصاد قرار گیرد، می توان برای آن شاخص سازی کمّی و معیارهای ارزیابی تعریف کرد.(1)
9. تشویق مخاطبان به کسب حلال
9. تشویق مخاطبان به کسب حلال
یکی از شاخص های جهاد اقتصادی، این است که خداوند، روزی آدمی را به حدّ نیاز او می رساند. حتی حشرات از روزی الهی برخوردارند و از نظر رازق بصیر و آگاه به احوال آفریدگان به دور نمانده اند و از نفقه لازم بهره مندند. باید این شاخص برای مردم تفهیم و روشن شود که خداوند، رازق مطلق است و او روزی همگان را می رساند. رسول خدا صلی الله علیه و آله از جبرییل امین خبر داد و فرمود: