در آمدی بر جنبش نرم افزار ی صفحه 20

ص:25

[هر چند] توجه لازم به تاریخ علم نشده است.(1)

_جرج سارتن_، از بزرگ ترین خادمان به تاریخ علم،(2) در تعریف تاریخ علم می گوید: «تاریخ علم عبارت است از مطالعه در توسعه و تکامل علم، از زمان پیدایش آن».(3)

به طور کلی، می توان گفت تاریخ علم به شرح رویدادهای برجسته جوامع بشری و بخش های برگزیده ای از زندگانی افرادی می پردازد که در روند زندگی علمی و اجتماعی بشر تحول ایجاد کرده اند. مقایسه وضعیت علمی کنونی با اوضاع پیشینیان و راه یابی برای حلِ مشکلاتِ عصر حاضر، موضوعی است که با مطالعه تاریخ علم می توان به آن دست یافت.(4)

نقش اسلام و ایران در تاریخ علم

بسیاری از اندیشمندان بنامِ مغرب زمین و خاورشناسان اعتراف کرده اند که علم در عصر جدید، از جهان اسلام اثر پذیرفته است. _جرجی زیدان_ در این باره می نویسد:

عرب ها (مسلمانان) در مدت بیش از یک قرن، مطالب و علومی به زبان خود (عربی ) ترجمه کردند که رومیان در مدت چندین قرن از انجام آن عاجز بودند. آری، مسلمانان در ایجاد تمدن شگفت آور خود در بیشتر