- الف) دیدگاه ابن خلدون 6
- اشاره 6
- 1. نگرش غیردینی - درون تمدنی 6
- اشاره 6
- ب) دیدگاه جرجی زیدان 9
- ج) دیدگاه گوستاو لوبون 10
- د) دیدگاه ویل دورانت 12
- نظریه های بیان شده در مورد ریشه های انحطاط و عقب ماندگی ایران 15
- اشاره 15
- اشاره 15
- 2. نگرش غیر دینی - مقایسه ای 15
- دسته اول - عوامل خارجی ریشه انحطاط و عقب ماندگی ایران 16
- دسته دوم - عوامل فکری، فرهنگی و ارزشی، ریشه انحطاط و عقب ماندگی ایران 18
- دسته سوم - عوامل اقتصادی و مناسبات تولیدی ریشه انحطاط و عقب ماندگی ایران 21
- 3. نگرش دینی - درون تمدنی و مقایسه ای 23
- اشاره 23
- الف) دیدگاه سید جمال الدین اسدآبادی 24
- ب) دیدگاه زین العابدین قربانی 27
- اشاره 31
- اشاره 31
- 1. شرایط و مبانی دیدگاه امام خمینی رحمه الله 31
- الف) شرایط حاکم بر جوامع اسلامی 32
- ب) مبانی کلی و اعتقادی امام خمینی رحمه الله 33
- اشاره 34
- 2. عوامل انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان از دیدگاه امام خمینی رحمه الله 34
- الف) عملکرد زمام داران طاغوت و توطئه استعمار در تحریف اسلام و انحراف مسلمانان 34
- ب) تلاش استعمار در تحریف اسلام و انحراف مسلمانان 45
- ج) اختلاف، تفرقه و گروه گرایی در میان مسلمانان 47
- د) اعتقاد به جدایی دین از سیاست در میان مسلمانان 48
- ه-) از خودبیگانگی و خودباختگی در برابر غرب و شرق 49
- و) ترک روحیه شهادت طلبی و از خودگذشتگی و فضایل اخلاقی میان مسلمانان و دل بستگی به دنیا 50
- ز) ملی گرایی و تعصب های نژادی 51
- 3. راه حل خروج مسلمانان از عقب ماندگی 52
- اشاره 56
- نقش صدا و سیما (رسانه ملی) در تبیین دیدگاه امام خمینی رحمه اللهدرباره ریشه های عقب ماندگی جهان اسلام 56
- اشاره 56
- اشاره 58
- 1. محورهای برنامه سازی 58
- الف) بررسی مشکلات جهان اسلام در حوزه سیاست 58
- ج) بررسی مشکلات جهان اسلام در حوزه نظامی و امنیتی 60
- ب) بررسی مشکلات جهان اسلام در حوزه اقتصاد 60
- د) بررسی مشکلات جهان اسلام در حوزه علم و فرهنگ 61
- 2. طراحی صحنه 62
- 3. برنامه های مستقل 63
- 5. زیرنویس ها 64
- 7. پرسش های کارشناسی 66
- 6. پرسش های مردمی 66
دیباچه
دیدگاه های گوناگونی درباره ریشه های انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان وجود دارد. برخی از منظر غیردینی و درون تمدنی، عوامل تکوین و فراز و فرود تمدن اسلامی را بررسی می کنند. گروهی دیگر، از منظر غیردینی، با ملاک قرار دادن عوامل پیشرفت و توسعه جوامع غربی، به بررسی ریشه های عقب ماندگی جوامع شرقی می پردازند. دسته ای دیگر، از منظر دینی بر مبنای اعتقاد راسخ خود به اسلام، به عنوان دینی کامل و جامع که تأمین کننده سعادت دنیوی و اخروی انسان هاست، به پدیده انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان نگریسته اند. امام خمینی رحمه الله در این دسته جای می گیرد.
پژوهش حاضر درصدد پاسخ گویی به این پرسش اساسی است که از دیدگاه امام خمینی رحمه الله، علت اساسی انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان چیست؟ ایشان عامل انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان را در درجه اول، انحراف آنان از اسلام اصیل از صدر اسلام تا کنون می داند و معتقد است به هر میزان، مسلمانان به قوانین اسلام عمل کرده اند، به همان میزان، به پیشرفت های مادی و معنوی رسیده اند.
از نظر امام خمینی رحمه الله، مهم ترین تحریفی که در اسلام به ویژه در