حدیث و روان شناسی صفحه 263

شخصیّت بهنجار و بهداشت روانی

ایجاد تعادل میان بدن و روح شرط ضرور برای تحقق شخصیت بهنجارِ برخوردار از بهداشت وسلامت روانی است. این روان همان است که قرآن کریم آن را نفس مطمئنه یا روان آرام می نامد. انسان بهنجارِ دارای روان آرام کسی است که به بهداشت تن اهمیت می دهد و نیازهای ضروری آن را از راه مشروع برآورده می سازد. هم چنین با تمسّک به عقیده توحید و نزدیک ساختن خود به خداوند متعال با به جا آوردن عبادات و انجام دادن کارهای نیک و دوری کردن از گناه و هر کاری که خشم و ناخشنودی خدا را بر می انگیزد، نیازهای روحی اش را ارضا می نماید. او همواره جویای درستی در رفتار است و همه گفتارها و کردارهایش با شیوه ای که خداوند متعال در قرآن کریم برای انسان تعیین فرموده و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در سنّت خود آن را روشن ساخته است سازگاری دارد.

انسان بهنجارِ برخوردار از روان آرام کسی است که بر طبق فطرت خدا دادی اش، یعنی عقیده توحید، زندگی می کند. بدیهی است این فطرت نیاز به چیزی دارد که آن را نگهداری و تغذیه کند و رشدش دهد و آن، شریعت آسمانی است. خداوند بزرگ پیامبران خود را فرستاد و کتاب هایش را نازل کرد تا انسان را به عواملی که فطرت سلیم او را حفظ می کنند و جنبه روحی او را رشد می دهند و تقویت می کنند رهنمون شود؛ عواملی چون ایمان به خدا و پرستش خدای یگانه و بی انباز و در پیش گرفتن تقوا و اجتناب از گناهان و ایستادگی در برابر خواهش های نفس. از این رهگذر، انسان می تواند میان بعد مادی و بعد روحی خود تعادل برقرار سازد و بدین ترتیب، از زندگی بهنجار و بهداشت و سلامت روانی برخوردار شود.

کامل ترین نمونه شخصیت بهنجار، شخصیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که از تعادل کامل در دو بعد مادی و روحی برخودار بود. آن حضرت هم زندگیِ بشریِ عادی خود را داشت و نیازهای جسمی اش را در حدود شرعی ارضا می کرد و هم از طریق