راهبردهای سیاسی امام باقر و امام صادق علیهما السلام در آماده سازی جامعه اسلامی برای ورود به عصر غیبت صفحه 136
- پیش گفتار 1
- الف) مفاهیم 7
- مقدمه 7
- 1. راهبرد (استراتژی) 7
- فصل اول: مفاهیم و کلیات 7
- 2. سیاست 11
- 3. راهبرد سیاسی 12
- 4. جامعه اسلامی 14
- 5. غیبت 16
- 2. نگرشی به روش تحلیلی SWOT 18
- ب) کلیات 18
- 1. روش تحقیق براساس مدل swot 18
- 3. معرفی تحلیل الگوی سوات (SWOT) 19
- ب) نقطه ضعف (w) 20
- 4. تجزیه و تحلیل (سوات-SWOT) 20
- اشاره 20
- الف) نقطه قوت (s) 20
- الف) راهبردهای قوت _ فرصت (SO) 21
- 5. راهبردهای چهارگانه سوات 21
- د) تهدید (t) 21
- اشاره 21
- ج) فرصت (o) 21
- ب) راهبردهای قوت _ تهدید (ST) 22
- د) راهبردهای ضعف _ تهدید (WT) 22
- ج) راهبردهای ضعف _ فرصت (WO) 22
- ح) اشکال swot 22
- 6. نگاهی گذرا به زندگی امام باقر علیه السلام 25
- 7. نگاهی گذرا به زندگی امام صادق علیه السلام 27
- الف) امویان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- اشاره 28
- 8. امویان و عباسیان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- ب) عباسیان درعصر امام صادق علیه السلام 29
- 9. قلمرو حکومت امویان و عباسیان 32
- فصل دوم: تحلیل محیط سیاسی داخلی و خارجی عصر باقرین علیه السلام 35
- مقدمه 35
- الف) نقاط قوت(s) 36
- اشاره 36
- تحلیل محیط سیاسی داخلی عصر باقرین علیهم السلام 36
- اشاره 36
- 1. وجود رهبر واحد 37
- 2. وجود شاگردان ممتاز باقرین علیهم السلام 38
- 3. جغرافیای شیعیان 40
- 4. وضعیت فرهنگی جامعه شیعی 45
- 5. جایگاه علمی باقرین علیهم السلام 48
- 6. تشکیل مکتب علمی توسط باقرین علیهم السلام 50
- ب) نقاط ضعف(w) 52
- اشاره 52
- 1. وضعیت اقتصادی شیعیان 52
- 2. فرصت های شغلی شیعیان 54
- 3. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در دوران امویان 57
- 4. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در عصر عباسیان 61
- 5. انشعاب شیعیان 65
- الف) حسینیان 65
- اشاره 65
- ب) زیدیه 67
- ج) حسنیان 69
- د) حنفیان 71
- ر) عباسیان قبل از خلافت 73
- ز) غلات 74
- 6. اختلاف در مصداق امامت 76
- 7. قیام های نابهنگام 80
- الف) قیام زید 80
- اشاره 80
- تحلیل محیط سیاسی خارجی عصر باقرین علیهم السلام 81
- ب) قیام یحیی بن زید 81
- اشاره 81
- اشاره 82
- 1. جریان های فکری عصر باقرین علیهم السلام 82
- اشاره 82
- الف) تهدید(t) 82
- الف) جبریه و قدریه 83
- ج) مرجئه 84
- ب) قیاس گرایی 84
- د) زنادقه 86
- ه) دیصانیه 86
- ز) مرقونیّه 87
- و) مانویه 87
- اشاره 88
- 2. جریان های فکری سیاسی عصر باقرین علیهم السلام 88
- الف) خوارج 88
- ب) ممنوعیت کتابت حدیث 89
- ج) احادیث ساختگی 90
- د) اسرائیلیات 91
- ر) سیاست و برخورد حاکمیت 92
- ز) ابوجعفر منصور دوانیقی (148- 137) 93
- 1. اختلاف بین امویان 95
- ب) فرصت(o) 95
- اشاره 95
- 2. درگیری امویان و عباسیان 97
- 3. قیام بر علیه حکومت وقت 98
- 5. تأسیس حکومت عباسیان 99
- 6. عمربن عبدالعزیز (99 - 101) 100
- فصل سوم: راهبردهای سیاسی باقرین علیهم السلام براساس الگوی ضعف فرصت و قوت فرصت 102
- مقدمه 102
- الف) راهبرد ضعف _ فرصت (WO) 104
- اشاره 104
- 1. زنده نگهداشتن عاشورا 105
- اشاره 105
- الف) عاشورا و امام باقر علیه السلام 106
- ب) عاشورا و امام صادق علیه السلام 109
- 2. دعا 114
- اشاره 114
- الف) دعا برای شناخت امام زمان 116
- ب) دعای غریق 119
- ه) دعا برای تعجیل فرج 120
- د) دعای عهد 120
- ج) دعای ندبه 120
- اشاره 121
- ب) راهبرد قوت _ فرصت(SO) 121
- 1. حکومت غیرمعصوم (ولایت فقیه) 122
- اشاره 122
- الف) حکومت غیرمعصوم در روایات (ولایت فقیه) 123
- 1. تأسی به روش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 124
- ب) ضرورت تشکیل حکومت دینی 124
- اشاره 124
- ج) دلایل لزوم حکومت دینی در عصر غیبت 124
- 2. استمرار اجرای احکام الهی 125
- ه) تعریف ولایت فقیه 125
- د) ولایت فقیه در حکومت دینی 125
- و) ولایت فقیه در روایات 126
- اشاره 126
- 1. مقبوله عمربن حنظله 127
- 2. صحیحه زراره 131
- 3. صحیحه أبی خدیجه 135
- 4. روایت ابوالبختری 136
- 5. موثقه سکونی 137
- 2. تولی 139
- اشاره 139
- الف) تولّی از دیدگاه امام باقر علیه السلام 141
- ب. تولّی از دیدگاه امام صادق علیه السلام 145
- فصل چهارم: راهبرد های سیاسی باقرین علیهما السلام بر اساس الگوی ضعف تهدید و قوت تهدید 151
- مقدمه 151
- الف) راهبرد ضعف تهدید (wt) 153
- اشاره 153
- 1. تقیه 155
- 2. مدارا 169
- 3. استقامت در امر غیبت 177
- 4. انتظار فرج 180
- 5. صبر در عصر غیبت 187
- اشاره 187
- الف) امام باقر علیه السلام و صبر 189
- ب. امام صادق علیه السلام و صبر 189
- اشاره 191
- ب) راهبرد قوت _ تهدید 191
- اشاره 192
- 1. سازمان وکالت 192
- الف) فلسفه و ضرورت تشکیل سازمان وکالت 193
- ب) اسامی و حوزه جغرافیای وکلا 195
- اشاره 196
- 2. تبری 196
- الف) تبری در کلام امام باقر علیه السلام 197
- ب) تبری در کلام امام صادق علیه السلام 199
- نتیجه گیری 203
- فهرست منابع 206
ذیل روایت امام می فرماید: «و ایاکم ان یخاصم بعضکم بعضا الی السلطان الجائر» در مخاصمات نیز به سلطان جائر، یعنی قدرت حاکمه جائر و ناروا مراجعه نکنید. در امور و مسائل که مربوط به قدرت اجرایی است به آنها مراجعه ننمایند. این بیان، تمام عناصر قدرت حاکمه جائر اعم از قضات، قانون گذاران و مجریان را شامل می شود. و با این بیان روشن می شود که کلمه قاضی در روایت شامل کسی می شود که از طرف امام به صورت عام در تمامی مسائل مسلمانان نصب می شود. تا تمامی مشکلات آنها را در نبود امام معصوم حل و فصل کند.
4. روایت ابوالبختری
روایت صحیحه ی ابوالبختری از امام صادق علیه السلام درباره وراثت علما از انبیاء چنین نقل شده است:
عن محمدبن یحیی، عن احمد بن محمدبن عیسی، عن محمدبن خالد، عن ابی البختری، عن ابی عبدالله علیه السلام: ان العلماءُ ورثهُ الانبیاء و ذاک أن الانبیاء لم یورثو درهما و لا دینارا؛ و انما اورثوا احادیث من احادیثهم؛ فمن اخذ بشیء منها، فقد اخذ حضا وافرا، فانظروا علمکم هذا عمن تأخذونه، فان فینا، اهل البیت فی کل خلف عدولا ینفون عنه تحریف الغالین و انتحال المبطلین و تأویل الجاهلین؛ (1)
علما، وارثان انبیا و پیامبران الهی هستند. زیرا پیامبران هیچ گونه پولی به میراث نمی گذارند بلکه احادیثی از سخنانشان را به میراث می گذارند هر که بهره ای از احادیث آنان برگیرد در حقیقت بهره فراوان برده است پس بنگرید که علم خویش را از چه کسانی
1- محمدبن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج1 ص58.