- پیش گفتار 1
- اشاره 7
- فصل اول: نگاه به گذشته 7
- 1-1. مقدمه 8
- اشاره 9
- 2-1. تمدن های گذشته و پرسش های متعدد 9
- 1-2-1. تمدن 10
- 2-2-1. مایاها 15
- 3-2-1. جزیرۀ ایستر 16
- 4-2-1. مصر 17
- 5-2-1. روم 19
- 6-2-1. یونان 21
- 7-2-1. چین 22
- 8-2-1. ایران 24
- اشاره 26
- 3-1. دیدگاه های مختلف به تمدن های گذشته 26
- 1-3-1. نگاه بی تفاوت 27
- 2-3-1. نگاه مخالف 27
- 3-3-1. نگاه ماورای زمینی 27
- 4-3-1. نگاه علمی 34
- اشاره 35
- 4-1. مطالعات موردی 35
- 5-3-1. نگاه دینی 35
- 1-4-1. توفان نوح علیه السلام 36
- 2-4-1. قوم عاد 42
- اشاره 47
- فصل دوم: آینده نگری بشری 47
- 2-2. آینده نگری 48
- 1-2. مقدمه 48
- 3-2. واژه شناسی مطالعات آینده 51
- 4-2. آینده نگران 58
- اشاره 58
- 1-4-2. نوسترآداموس 59
- 2-4-2. الوین تافلر 66
- 3-4-2. یوشی هیرو فرانسیس فوکویاما 78
- 4-4-2. ساموئل هانتینگتون 79
- 5-2. مؤلفه های آینده نگری بشری 80
- اشاره 85
- فصل سوم: آینده نگری الهی 85
- 1-3. مقدمه 86
- 2-3. علم دینی 86
- 3-3. معا د و عوالم 90
- 4-3. انسان 92
- 5-3. زمان و فرجام جهان 94
- 6-3. سنن الهی 95
- 7-3. جبر و اختیار، قضا و قدر 97
- 8-3. نیروهای ماورایی و جنیان 103
- 9-3. دین و آینده 106
- اشاره 108
- فصل چهارم: جلوه هایی از آینده نگری الهی 108
- 2-4. آینده نگری در عهدین 109
- 1-4. مقدمه 109
- 3-4. آینده نگری در قرآن کریم 113
- 4-4. آینده نگری معصومین علیهم السلام 119
- 5-4. آینده در نگاه آینده نگران الهی 122
- 6-4. وجه تسمیه آینده نگری الهی 123
- فصل پنجم: آینده نگری الهی و آینده نگری بشر 128
- اشاره 128
- 1-5. مقدمه 129
- 2-5. تفاوت آینده نگری الهی و بشری 129
- اشاره 129
- 1- 2-5. تفاوت در اصول بنیادین 133
- 2- 2-5. تفاوت در نکات فعلی 134
- 3- 2-5. تفاوت در شرایط عارضی 135
- 4- 2-5. تفاوت در امور فاعلی 137
- 3-5. تصویرپردازی 142
- اشاره 151
- 4-5. نمونه رفتارها در آینده نگری های بشری و الهی 151
- 1-4-5. تصویر از آینده جهان 152
- 2-4-5. تصویرسازی از اسلام 153
- 3-4-5. تصویرسازی بر ای عامه مردم 160
- 4-4-5. تصویرسازی هالیودی 162
- 5-4-5. مأموریت صالحان در گذشته برای آینده 167
- 6-4-5. آینده نگری الهی و الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت 170
- اشاره 178
- فصل ششم: مهدویت و آینده نگری 178
- 2-6. تفکر مهدویت 179
- 1-6. مقدمه 179
- 3-6. آینده نگری الهی و جامعه موعود 186
- 4-6. آینده نگری الهی، مهدویت و تصویر قرآنی 191
- 5-6. ارتباط بین تفکر مهدویت و آینده نگری الهی 194
- منابع و مآخذ 198
سر بپروراند. از این رو اعتقاد به حد وسط جبر و اختیار (امر بین الامرین) از یک سو و از سوی دیگر باور و فهم دقیق قضا و قدر الهی سبب می شود اصول، مبانی، حوزه و قلمرو آینده نگری الهی مشخص گردد.
8-3. نیروهای ماورایی و جنیان
از دیرباز تاکنون مطالعه آینده با موضوع مسائل ماورایی، متافیزیکی ملائکه و جنیان پیوند داشته است. عده ای از افراد حتی در سطح عمومی، هرگونه حدس و گمان از آینده را محکوم به قرابت با نیروهای ماورایی دانسته اند و تصور می کنند مطالعه آینده ملازم با سحر و جادو است. در مقابل، برخی نیز نگاه به آینده را پاک و منزه از علوم غریبه می شمارند. اما واقعیت آن است که در حال حاضر و حتی در پاره ای از مجامع که ادعای پیروی از رویکرد علمی را دارند، حوزه هایی از مطالعات معطوف به آینده به علوم غریبه مرتبط می شوند. پیش از تشریح بیشتر، ابتدا نگاهی داریم به نگاه دینی به ملائکه و جنیان.
بنابر نصّ قرآن کریم، وجود ملائک و جنیان پذیرفته شده (1) و اشاره می شود همان گونه که انسان از خاک آفریده شده است، جن از آتش و ملائک نیز از نور هستند. جن به طور مستقیم از اسرار خبر ندارد، اما به دلیل نوع خلقتی که دارد می تواند زودتر از نوع انسان ها از اطلاعات و اخبار مطلع شود، ضمن این که به دلیل عمرهای طولانی که دارد، تجربه اش بالاتر می رود. قدرت ظاهری جن ممکن است از انسان بیشتر به نظر رسد،
1- «به یاد آرید زمانی را که به فرشتگان گفتیم: برای آدم سجده کنید! آن ها همگی سجده کردند، جز ابلیس که از جن بود» (کهف: 50).