- پیش گفتار 1
- اشاره 7
- فصل اول: نگاه به گذشته 7
- 1-1. مقدمه 8
- اشاره 9
- 2-1. تمدن های گذشته و پرسش های متعدد 9
- 1-2-1. تمدن 10
- 2-2-1. مایاها 15
- 3-2-1. جزیرۀ ایستر 16
- 4-2-1. مصر 17
- 5-2-1. روم 19
- 6-2-1. یونان 21
- 7-2-1. چین 22
- 8-2-1. ایران 24
- اشاره 26
- 3-1. دیدگاه های مختلف به تمدن های گذشته 26
- 1-3-1. نگاه بی تفاوت 27
- 3-3-1. نگاه ماورای زمینی 27
- 2-3-1. نگاه مخالف 27
- 4-3-1. نگاه علمی 34
- 5-3-1. نگاه دینی 35
- 4-1. مطالعات موردی 35
- اشاره 35
- 1-4-1. توفان نوح علیه السلام 36
- 2-4-1. قوم عاد 42
- اشاره 47
- فصل دوم: آینده نگری بشری 47
- 1-2. مقدمه 48
- 2-2. آینده نگری 48
- 3-2. واژه شناسی مطالعات آینده 51
- اشاره 58
- 4-2. آینده نگران 58
- 1-4-2. نوسترآداموس 59
- 2-4-2. الوین تافلر 66
- 3-4-2. یوشی هیرو فرانسیس فوکویاما 78
- 4-4-2. ساموئل هانتینگتون 79
- 5-2. مؤلفه های آینده نگری بشری 80
- اشاره 85
- فصل سوم: آینده نگری الهی 85
- 1-3. مقدمه 86
- 2-3. علم دینی 86
- 3-3. معا د و عوالم 90
- 4-3. انسان 92
- 5-3. زمان و فرجام جهان 94
- 6-3. سنن الهی 95
- 7-3. جبر و اختیار، قضا و قدر 97
- 8-3. نیروهای ماورایی و جنیان 103
- 9-3. دین و آینده 106
- فصل چهارم: جلوه هایی از آینده نگری الهی 108
- اشاره 108
- 1-4. مقدمه 109
- 2-4. آینده نگری در عهدین 109
- 3-4. آینده نگری در قرآن کریم 113
- 4-4. آینده نگری معصومین علیهم السلام 119
- 5-4. آینده در نگاه آینده نگران الهی 122
- 6-4. وجه تسمیه آینده نگری الهی 123
- فصل پنجم: آینده نگری الهی و آینده نگری بشر 128
- اشاره 128
- 2-5. تفاوت آینده نگری الهی و بشری 129
- 1-5. مقدمه 129
- اشاره 129
- 1- 2-5. تفاوت در اصول بنیادین 133
- 2- 2-5. تفاوت در نکات فعلی 134
- 3- 2-5. تفاوت در شرایط عارضی 135
- 4- 2-5. تفاوت در امور فاعلی 137
- 3-5. تصویرپردازی 142
- اشاره 151
- 4-5. نمونه رفتارها در آینده نگری های بشری و الهی 151
- 1-4-5. تصویر از آینده جهان 152
- 2-4-5. تصویرسازی از اسلام 153
- 3-4-5. تصویرسازی بر ای عامه مردم 160
- 4-4-5. تصویرسازی هالیودی 162
- 5-4-5. مأموریت صالحان در گذشته برای آینده 167
- 6-4-5. آینده نگری الهی و الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت 170
- فصل ششم: مهدویت و آینده نگری 178
- اشاره 178
- 1-6. مقدمه 179
- 2-6. تفکر مهدویت 179
- 3-6. آینده نگری الهی و جامعه موعود 186
- 4-6. آینده نگری الهی، مهدویت و تصویر قرآنی 191
- 5-6. ارتباط بین تفکر مهدویت و آینده نگری الهی 194
- منابع و مآخذ 198
پیروانش از ابتدای خلقت تا آن زمان، آیه شریفه مذکور را تلاوت فرموده و آن زمان را زمان ظهور این دو بهشت در دنیا و تشکیل حکومت جهانی حضرت عجل الله تعالی فرجه الشریف معرفی می کند. از این رو می توان نتیجه گرفت که به احتمال قوی، این آیه و دو بهشت مذکور در آن، مربوط به قبل از قیامت و بعد از ظهور است (ذوالفقارزاده، 1369: 77).
5-6. ارتباط بین تفکر مهدویت و آینده نگری الهی
برای بررسی رابطه بین تفکر مهدویت با آینده نگری الهی از دو جهت می توان بحث کرد. جهت اول نگاه سلبی و به معنای عدم ارتباط است. نگاه دوم رویکرد ایجابی به معنای ارتباط کامل است. مهم ترین دلایل در نگاه اول عبارت اند از:
1. تفکر مهدویت بر پایه یک واقعیت مسلّم که در آینده تاریخ به صورت قطعی بروز و ظهور خواهد داشت بنا شده است. از این رو این تفکر، مبانی محکم و استواری دارد. اما دانش آینده نگری مبتنی بر حدس و گمان است و اصل خطا پذیری نتایج (عدم قطعیت) یکی از اصول اساسی این دانش به شمار می رود. از این رو بنیان دانش آینده نگری استوار نیست. با توجه به این دو نکته پیوند زدن بین یک امر مستحکم با یک امر غیرمستحکم صحیح نیست.
2. تفکر مهدویت دربارۀ یک امر واقعی صحبت می کند؛ یعنی ظهور انسان موعودی که اکنون نیز زنده و در بطن حوادث است. به تعبیری صحیح او حی فعال است، پس موجودیت دارد. اما آینده نگری دربارۀ