- پیش گفتار 1
- اشاره 7
- فصل اول: نگاه به گذشته 7
- 1-1. مقدمه 8
- اشاره 9
- 2-1. تمدن های گذشته و پرسش های متعدد 9
- 1-2-1. تمدن 10
- 2-2-1. مایاها 15
- 3-2-1. جزیرۀ ایستر 16
- 4-2-1. مصر 17
- 5-2-1. روم 19
- 6-2-1. یونان 21
- 7-2-1. چین 22
- 8-2-1. ایران 24
- اشاره 26
- 3-1. دیدگاه های مختلف به تمدن های گذشته 26
- 2-3-1. نگاه مخالف 27
- 1-3-1. نگاه بی تفاوت 27
- 3-3-1. نگاه ماورای زمینی 27
- 4-3-1. نگاه علمی 34
- 4-1. مطالعات موردی 35
- اشاره 35
- 5-3-1. نگاه دینی 35
- 1-4-1. توفان نوح علیه السلام 36
- 2-4-1. قوم عاد 42
- اشاره 47
- فصل دوم: آینده نگری بشری 47
- 2-2. آینده نگری 48
- 1-2. مقدمه 48
- 3-2. واژه شناسی مطالعات آینده 51
- 4-2. آینده نگران 58
- اشاره 58
- 1-4-2. نوسترآداموس 59
- 2-4-2. الوین تافلر 66
- 3-4-2. یوشی هیرو فرانسیس فوکویاما 78
- 4-4-2. ساموئل هانتینگتون 79
- 5-2. مؤلفه های آینده نگری بشری 80
- اشاره 85
- فصل سوم: آینده نگری الهی 85
- 1-3. مقدمه 86
- 2-3. علم دینی 86
- 3-3. معا د و عوالم 90
- 4-3. انسان 92
- 5-3. زمان و فرجام جهان 94
- 6-3. سنن الهی 95
- 7-3. جبر و اختیار، قضا و قدر 97
- 8-3. نیروهای ماورایی و جنیان 103
- 9-3. دین و آینده 106
- اشاره 108
- فصل چهارم: جلوه هایی از آینده نگری الهی 108
- 2-4. آینده نگری در عهدین 109
- 1-4. مقدمه 109
- 3-4. آینده نگری در قرآن کریم 113
- 4-4. آینده نگری معصومین علیهم السلام 119
- 5-4. آینده در نگاه آینده نگران الهی 122
- 6-4. وجه تسمیه آینده نگری الهی 123
- فصل پنجم: آینده نگری الهی و آینده نگری بشر 128
- اشاره 128
- اشاره 129
- 1-5. مقدمه 129
- 2-5. تفاوت آینده نگری الهی و بشری 129
- 1- 2-5. تفاوت در اصول بنیادین 133
- 2- 2-5. تفاوت در نکات فعلی 134
- 3- 2-5. تفاوت در شرایط عارضی 135
- 4- 2-5. تفاوت در امور فاعلی 137
- 3-5. تصویرپردازی 142
- اشاره 151
- 4-5. نمونه رفتارها در آینده نگری های بشری و الهی 151
- 1-4-5. تصویر از آینده جهان 152
- 2-4-5. تصویرسازی از اسلام 153
- 3-4-5. تصویرسازی بر ای عامه مردم 160
- 4-4-5. تصویرسازی هالیودی 162
- 5-4-5. مأموریت صالحان در گذشته برای آینده 167
- 6-4-5. آینده نگری الهی و الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت 170
- اشاره 178
- فصل ششم: مهدویت و آینده نگری 178
- 2-6. تفکر مهدویت 179
- 1-6. مقدمه 179
- 3-6. آینده نگری الهی و جامعه موعود 186
- 4-6. آینده نگری الهی، مهدویت و تصویر قرآنی 191
- 5-6. ارتباط بین تفکر مهدویت و آینده نگری الهی 194
- منابع و مآخذ 198
بالا و پایین خواهند رفت. البته باید توجه داشت که راه برون رفت
از مشکلات یادشده و همچنین پرهیز از قرار گرفتن در دام آینده نگران مغرض یا ناآگاه و یا متعصب، استفاده از آینده نگری الهی به عنوان
مکمل و ترازکننده آینده نگری بشری است که دربارۀ مفهوم آن سخن خواهیم گفت.
3-2. واژه شناسی مطالعات آینده
در حوزه علوم انسانی نیل به واژگان یکسان و تعاریف یگانه، امری محال یا دست کم دشوار است؛ زیرا برای بسیاری از مفاهیم می توان به تعداد انسان ها تعریف ارائه کرد و هر کس بنا بر دانش، شناخت و بینش خود از واژه ها تعریفی را ارائه می دهد و حتی این تعدد تعاریف در بین صاحب نظران این علوم نیز وجود دارد. واژه آینده جزو واژگانی است که برای افراد روشن و مشخص است؛ یعنی زمانی که فردی این کلمه را می شنود، فوراً معنای آن را دریافت می کند و می داند این واژه در مقابل دو واژۀ گذشته و حال است؛ از این رو نیازی به تعریف آن نیست. معادل این واژه در زبان عربی «المُستقَبل»، در انگلیسی «Future» و در فرانسه «Avenir» است. اما در حوزه مطالعات معطوف به آینده واژگان بسیار متعددی به کار می رود، به طوری که شاید این حوزه را بتوان یکی از متنوع ترین حوزه های علمی از منظر واژگان دانست. برخی از علل این گستردگی واژگان را می توان در موارد ذیل
به شمار آورد: