- پیشگفتار 1
- خشم خداوند 4
- یارب نظر تو برنگردد! 5
- راه پیش گیری از خشم خداوند 6
- بداخلاقی با خداوند 7
- همان گونه که هستی؟ 8
- سرچشمهٴ غضب 9
- دردسرهای «من» 10
- یادگیری از حیوانات 12
- بر شما باد به خودتان! 13
- بت بزرگ 13
- خدای نفس 15
- خود را مبین که رستی! 20
- مثل آیینه 21
- کبریائی خداوند 21
- مجنونِ لیلی 23
- من و تو 24
- سلام؛ از نام های خدا . 25
- نزدیک ترین مردم به خدا و پیامبرصلی الله علیه وآله 27
- درمان تکبر 29
- حقیقت ادب 30
- نگاهی که تکبر را می برد 31
- چرا خود را پایین تر از دیگران بدانیم؟ 32
- هشدار به حضرت آدم 33
- چکیده گفتار 34
- برتری جویی بر خداوند 36
- مصداق استکبار 37
- اشاره 38
- برتر بودن و برتر دانستن 38
- نشانه های تواضع پیامبر خداصلی الله علیه وآله 38
- 1) غضب فقط برای خدا 39
- 2) پیش دستی در سلام 39
- 3) اجابت دعوت مستضعفان 40
- ورود پیامبرصلی الله علیه وآله به مدینه 41
- 4) خاک نشینی 42
- چه کسی بنده تر از من است؟ 43
- 5) مشارکت در کارهای خانه 44
- 6) سوار شدن بر الاغ 45
- حیای پیامبر صلی الله علیه وآله 46
- شلوغ کاری نفس 48
- 7) ناشناس بودن در بین اصحاب 49
- عظمت خدا و نیستی ما 50
- عجز و ناتوانی انسان 51
- پیچیده ترین داستان قرآن 53
- تواضع و مهربانی موسی علیه السلام 54
- کلیم الله را دریاب! 55
- بدترین مردم 57
- در پی استاد 59
- پیروی و تعلیم 60
- تسلیم در برابر مربیان الهی 62
- فلسفه احکام 63
- نخستین امتحان 64
- سخت ترین امتحان 65
- حکمت های الهی 66
- اعتراض موسی علیه السلام 66
- سومین امتحان و فراق 68
- رمزگشایی حضرت خضر علیه السلام 68
- آنچه موسی را به اینجا کشاند 70
- اعتقاد به حکمت و مصلحت الهی 71
- بهترین گزینه ها از آن خداست 72
- نزدیک ترین مردم به خدا 74
- خراباتیان 75
- ملاقات خداوند 76
- جام محبت 77
- جهنم؛ پایگاه متکبران 78
- متکبر به بهشت راهی ندارد 79
- توسل در خودشکنی 82
- عذاب نفس 83
- تکبر قارونی 84
- استغاثه به موسی علیه السلام 85
- سرای آخرت و برتری خواهی 87
- آرزوهای بر باد 88
- آتش تفاخر 89
- تواضع ریاکارانه 91
- تحقیر مخلوقات 93
- پست تر از خود! 94
- یک «من» آن هم خدا 96
- گناهی که با آبهای دریا پاک نمی شود! 97
- ایراد به نقاش 98
- نهی منکر آری، ملامت نه 100
- حکمت های خداوند 101
- شناخت اشیاء 102
- نگاه خدایی به آفرینش 103
- تجلی رحمت 104
- عقوبت ملامت 105
- مشورت امام علیه السلام با بردگان 106
- مصلحت ما در زبان دیگران 107
- تماشاکنان بستان 108
- راه میانبُر 110
- هر چیزی به جای خویش نیکوست 112
- صانع و مصنوع 113
- علم به آفرینش 114
- زشت ترین مردم 115
- پرهیز از زخم زبان 115
- زمین گیر شاکر 118
- برخورد با گناهکار 120
- بالاتر از عقوبت 121
- حکم سنگسار 122
- عصبانیت های دردسرساز 124
- در پس کمبودها 125
- جام بلا 126
- تواضع و ادب در رفتار 127
- خواهش عیسی علیه السلام از حواریون 130
- نظر لطف خداوند 131
- محبوبیت ها 134
- معیار محبوبیت در پیشگاه الهی 135
- موازنهٴایمان و ابتلا 136
- تحولات انسان ها 137
- منشأ گرفتاری ها 138
- راه را نبندیم 139
- شماتت مردم 140
- تحقیر خداوند 141
- دنیا پرستی 142
- جبران تحقیر فقیر 143
- لزوم تکریم ضعیفان 144
- گرفته یار 145
- سد آرامش 147
- پیک خدا 147
- گرفتاری ها و عنایت الهی 148
- سازندگی گرفتاری ها 149
- گرفتاری انبیا 150
- مطیع ترین یار امام صادق علیه السلام 151
- رضایت مندی از داده های الهی 152
- عافیت طلبی و تسلیم 153
- سوز و ساز 154
- درخواست عافیت 155
- شکر و صبر 156
- تسلیم حکمت الهی 157
- پاداش بی حساب 158
- نصیحت به جا و به اندازه 159
- نفرین ممنوع! 160
- برخورد با مجرم 160
- نصیحت گنهکار 162
- طرد گناهکار 162
- تطهیر در دنیا 163
- به یاد عقب مانده ها 164
- برخورد با خانوادهٴمجرمین 165
- مالک ما خداست 166
- ارادهٴاوست 168
- پستی درون 170
- راهیابی به بهشت لقا 170
- هجرت از خود 171
- تولدی دوباره 173
- اژدهای نفس 174
- سربلندی در فروتنی 175
- شهید نواب و یارانش 177
- مبارزه با منیت ها 177
- محمود غزنوی و ایاز 178
- از منی بودی منی را واگذار! 181
- ارتباط با ضعیفان 184
- همنشینی با مساکین 184
- بلال حبشی در کنار پیامبرصلی الله علیه وآله 185
- عزیزان خدا 186
- در دام عُجب 188
- خطرناک تر از گناه 188
- خیرخواهی برای دیگران 190
- دیگران را از خود بدانیم 191
- هدف مقدس 192
- خدمتگزار همسر و فرزند 193
- تک خوری 194
- صدهزار برابر اجابت 195
- ادای حقوق معنوی 196
- تجلی صفات خدا 199
- ایثار و فداکاری حضرت خدیجه علیها السلام 200
- عظمت فاطمه زهرا علیه السلام 201
- کیمیای محبت 202
- ایمان برتر 203
- امر به معروف بر اساس محبت 204
- به فکر دیگران 204
- حقیقت دین 207
- دلسوزی 208
- آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی 208
- پولهای خورد قلک 209
- گذشت 209
- رنج خود و راحت دیگران 210
- محبت و مراقبت بی شائبه 212
- گریه امام صادق علیه السلام برای دوستان فاطمه علیه السلام 213
- رهایی از دست دشمن 215
- همه آرزوی من 217
- مدهوش محبت امام صادق علیه السلام 218
- کارهای بزرگی که با نیت خود انجام می دهیم 220
- اشتیاق فاطمه علیها السلام به سلمان 221
- شعبه ای از اهل بیت علیهم السلام 222
- درمان عصبانیت 224
- سعهٴصدر 226
- کنترل خشم 227
- از عالم یگانگی 230
- مرغ باغ ملکوت 231
- بازگشت به وطن 233
- اسارت روح 235
- برتری جویی انسان 238
- خودشکنی 240
- آتش در نیستان 242
- خود واقعی 248
- لایه های وجودی انسان 250
- منِ پنداری 251
- منِ واقعی 252
- آیینه های تمام نمای خداوند 253
- شیخ عباس قمی و بی تعینی 256
- به دور از حب ریاست 257
- گزینه بهتر 258
- کتاب «منازل الآخره» 259
- کتاب نفس 261
- ما ز بالاییم و بالا میرویم 262
- آیات انفسی 264
- به دور از تعلقات 266
- هیچ بر هیچ 267
- دنیا برای آخرت 268
- دنیای مذموم 269
- آخرین پیامبری که وارد بهشت می شود 271
- جایگاه حضرت عیسی علیه السلام 272
- نماز و پاک شدن از کبر 275
- حلاوتِ عبادت 276
- ثمره علم 280
- استعانت از نماز 282
- محبت به نماز 284
- در کوی ما شکسته دلی می خرند و بس! 287
- بدتر از گناه 289
- چاه عمیق عُجب 290
- گناهی که به بهشت می برد! 291
- اکراه در گناه 292
- غرور عبادت 295
- نصیحت شیخ مرتضی ریزی 296
- تعویض جایگاه عابد و فاسق 297
- عبادت و عبودیت 299
- عبرت از کار شیطان 301
- موعظه شیطان 304
- شیطان و امتحان الهی 307
- آنگونه که خدا می خواهد 309
- حال پرستی، یا خدا پرستی؟ 311
- واجبی که فدای مستحب میشود! 315
- قطع دوستی 317
- منفی گرایی 319
- تکبر و غرور 321
- انعطاف در برابر امر خدا 322
- با پدر و مادر باش! 323
- اطاعتی که موجب آمرزش شد! 325
- رعایت حال دیگران 327
- چکیدهٴبحث 329
- فلسفهٴابتلائات 331
- شکستن «من» 333
- شوق دیدار 334
- گریزگاه انسان 335
- نقش مخالف 337
- ابتلا و رشد 338
- تکیه بر عبادات 340
- با دست های خالی 341
- تکبر و ظلم 342
- خودستایی 343
- جایگاه متکبران 345
- درد بی درمان 346
- جهل مرکب 347
- تواضع عقل کل 350
- تواضع سلیمان پیامبر 351
- روح تواضع امام علیه السلام 351
- عرفان و تواضع 352
- در برابر ستایشگران 356
- یاد خداوند 359
- همه از خداست 360
- تفاخر برای چه؟! 363
- به حول و قوه خداوند 365
- در غربت دنیا 367
- ظاهر و باطن ما 368
- تا رؤیت محبوب 369
- عمار دُھنی 373
- سد راه عُجب 377
- همه را از خدا دیدن 378
- ریای به خلق و ریای به نفس 380
- ملامت و سلب توفیق 384
- لطف خداوند 386
- بدهکاری به خلق و خالق 389
- توفیق الهی 391
- سلاح فروتنی 392
- خرما فروشی محمد بن مسلم 394
- مجالست با فقرا 395
- تواضع مقدس اردبیلی 397
- تحمیل تواضع 399
- انس با غلامان 401
- خصلت های سلمان 401
- صله رحم با بدان 402
- مقابله بدی با خوبی 403
- انفاق عفو 404
- سلام کردن 406
- تواضع در مجالس 407
- انتقادپذیری 407
- پرهیز از جدال 408
- خیرخواهی برای دیگران 408
- بی اعتنایی به ستایگشران 409
- کار کردن در خانه 409
- بازی با بچه ها 410
- 1) تکبر با متکبر 412
- تکبر پسندیده 412
- بی اعتنایی به متکبر 413
- 2) تکبر در برابر دشمن 414
- 3) تکبر زن در برابر نامحرم 415
- خصلت های نیک زنان 417
- 4) بی اعتنایی فقرا در برابر اغنیا 419
1- سوره نحل، آیه 23.
2- الکافی، ج 8 ص 128: تفسیر الصافی، ج 3، ص131؛ بحارالانوار، ج 75، ص 225.
هستم، من چنین و چنان هستم و من خود را اظهار می کند، او هم از مستکبرین است.
این آیه مبارکه می فرماید: آدم های متکبر و مستکبر از نظر خدا می افتند. محبوب خدا نیستند. خدا می گوید: من تو را دوست ندارم، منِ خود را کنار بگذار.
برتر بودن و برتر دانستن
برتر بودن عیب نیست، ولی برتر دانستن و این که خود را بالا بگیرم و شاخ و شانه بکشم بد است. خود را نباید برتر ببینم؛ چون حالت غرور و تکبر ما را زمین می زند. ولی برتر واقعی بودن عیب ندارد. انسان تلاش می کند که واقعاً نزد خدا، نزد خلق عزیز باشد، ولی هر چه می تواند منیت را کنار بگذارد. باید تلاش کند که این برتری برای او جلوه نکند که غرور او را بگیرد.
نشانه های تواضع پیامبر خداصلی الله علیه وآله
اشاره
در هر صورت این که کسی بر خدا غرور و تکبّر نشان نمی دهد و در مقابل هست حقیقی نیست حقیقی شده، علامت هایی دارد که همه این علامت ها در وجود نازنین پیغمبر خدا وجود دارد.
اخلاق و صفات آن حضرت دقیقه مصداق این آیه بوده است: «أَن لا تَعلُوا عَلَی الله». یعنی در مقابل خدا، در مقابل هستی، در مقابل حق، در