یک گام تا خدا : مباحثی پیرامون تکبر و خودخواهی صفحه 414

مَن قَالَ لَکَ أَنَا فَقُل أَنتَ؛(1) اگر کسی به تو گفت: من، تو به او بگو:تو.

یعنی اگر کسی خودستایی کرد، منم منم کرد، غرور دارد و به خود می بالد در جواب او بگو: خوب تو و سکوت کن و به خودبینی و خودستایی او خاتمه بده. یعنی به قول ما این قدر به او باد کن تا بترکد. محلّش نگذار.

آقای دولابی می فرمودند: این رفتار دومی برای ما مهمتر است. آن اولی برای انبیا و اولیای خداست که اگر قیافه متکبرانه می گیرند، آلوده نمی شوند. ما اگر چند وقت قیافه متکبرانه برای خود بگیریم، یک وقت آلوده می شویم. چنان که بعضی می روند معتاد را نجات بدهند، خودشان هم معتاد می شوند.

آن مرحله برای عده خاصی است که اولاً از خطر تکبّر محفوظ باشند و ثانیه قیافه متکبرانه بگیرد و در آن طرف هم مؤثر باشد. یعنی دوای درمان او شود و مشکل او را حل کند. وگرنه اگر ما این کار را بکنیم و سرآغاز دعوا و جنگ بشود، به مصلحت نیست. ولی راهکار دوم که هر کسی می گوید: من. بگو: خوب توا یعنی توپ را در میدان او بینداز. یعنی بی اعتنا باش. با این کار کم کم از غرور او کاسته می شود

2) تکبر در برابر دشمن

مورد دیگری که در روایت برای تکبّر به ما اجازه داده اند، در جنگ و در مقابل دشمن است.