حقایقی مهم پیرامون قرآن‌ صفحه 127

فصل اوّل قراآت و حروف سبعه‌

قراآت مختلف و شاذ

در برخی از روایات به اختلاف در آیات قرآنی اشاره شده است. و بعضی از آیات را با کاستی و افزایشی و اندکی تغییر نقل کرده است. این روایات، منشأ اختلاف در آیات را به قراآت صحابه نسبت داده‌اند. و ادعا می‌کنند قرآن دارای این قراآت بوده است و عده زیادی هم بر این روایات مهر صحت گذاشته‌اند. لیکن اگر با دقّت به این قبیل روایات بنگریم مطمئن می‌گردیم- اگر نگوییم یقین پیدا می‌کنیم- این روایات بی اعتبار بوده هیچ دلیلی آنها را تأیید نمی‌کند.

نزول قرآن بر حروف هفتگانه‌

قبل از ورود تفصیلی در بحث، لازم است عدم صحت حدیثی را آشکار کنیم که به عنوان دلیل و توجیه اختلاف قرآات بیان شده است. و اختلاف در الفاظ قرآن را وجهه شرعی داده است. این حدیث می‌گوید: «قرآن بر هفت حرف (لهجه) نازل شده است «1»». و «ابن جزری» نام بیست تن از صحابه را که این حدیث را روایت کرده‌اند (1) رک: صحیح مسلم، ج 2، ص 202، 203 و 204 صحیح بخاری، ج 3، ص 146. الجامع الصحیح ترمذی، ج 5، ص 193- 195. مسند احمد، ج 6، ص 433 و 463 و ج 5، ص 129، 128، 127، 16، 41، 51، 114، 124، 125، 385 و 391، و ج 1، ص 445، 313، 299، 43، 40، 24، 405، 412، 419، 421، 452، 456، و ج 2، مسند احمد، ص 300، 440 و ج 4، ص 169 و 170. مجمع الزوائد، ج 7، ص 150- 154. لباب التأویل، ج 1، ص 9 و 10. جامع البیان، ج 1، ص 9، 14، 17، 18، 23، 24، 19، و 20 غرائب القرآن (در حاشیه جامع البیان) ج 1، ص 8 و 21. الجامع لاحکام القرآن، ج 1، ص 43، 42، 48 و 49،