- بخش اوّل سه فصل اساسی 1
- فصل اوّل روایات و ادعاها 2
- سرآغاز 2
- نمونههای روشن 2
- فصل دوّم دیدگاهها و نظرات 6
- روایات تحریف در کتب اهل سنت 6
- موضع شیعه و اهل سنت در قبال روایات تحریف 7
- روایات تحریف در کتب شیعه 7
- نقل روایت دلیل بر اعتقاد به مضمون آن نیست 8
- تعصب و افترا 8
- اشارهای به رأی شیعه در باب تحریف 9
- افترای رسوا 11
- شیوه پست 12
- محدّث فریب خورده 12
- ابو زهره و کلینی 13
- خلاصه موضع علما در قبال روایات تحریف 15
- دو شاهد در موضع ابن شاذان 15
- از نمونهها و موارد بالا دو مطلب استفاده میشود: 16
- مقایسهای میان روایات شیعه و اهل سنت 17
- کوشش ستایش برانگیز 19
- کینه توزند یا منصف 20
- فصل سوم ما نگهدارنده قرآنیم 20
- مناقشات نادرست: 21
- دلیل اوّل: «از قرآن»: 21
- دلیل دوّم: «دقت نظر و تحقیق»: 23
- دلیل چهارم: «احادیث عرض حدیث بر کتاب و احادیث دیگر»: 24
- دلیل سوم: «اهتمام به حفظ قرآن»: 24
- دلیل پنجم: «واقعیّت تاریخی»: 26
- دلایل تحریف قاصر است 28
- سیاست و شایعات تحریف 29
- اهل قرآن کیستند؟ 31
- دفاع از قرآن نه دفاع از حاکم 32
- تحریف واقع شده در قرآن 32
- مغرضان در خط اهل بیت نیستند 32
- مباحث ضروری 36
- بخش دوّم: قرآن ... مصحف ... 37
- فصل اوّل تاریخ جمع آوری قرآن 38
- سرآغاز 38
- دیدگاهها پیرامون جمع آوری قرآن در زمان پیامبر اکرم (ص) 38
- اینک مطالب بالا را با تفصیل بررسی میکنیم: 39
- ضرورت طرح سه مطلب 39
- مطلب دوّم: «عرضه قرآن» 44
- مطلب سوم: «ختم قرآن در زمان پیامبر اکرم (ص)». 45
- شواهد و دلایل 48
- نکات روشنگر 51
- پیامبر (ص) به عدهای مصحف میدهد 58
- جمع آورندگان قرآن در زمان پیامبر (ص) 61
- تکمیل بحث 68
- بلاغی، ابن شاذان و روایات جمع آوری قرآن 74
- فصل دوّم واقعیّت تاریخی جمع آوری قرآن توسط خلفا 74
- حدیث جمع آوری قرآن در زمان خلفا 76
- ما و این روایت 77
- مصاحف اصحاب بعد از جمع قرآن توسط زید 81
- عایشه و جمع آوری قرآن 82
- مخالفت با مصحف عثمان 83
- حجّاج و گسترش قراءت عثمان 84
- اوّلین نامگذار و جمع آورنده قرآن 85
- مناقشهای در گفتههای قبل 87
- مصحف ابو بکر چه امتیازاتی داشت؟ 88
- سازش ناموفق و غیر مقبول 89
- توجیهات سست برای جمع آوری مجدد 92
- راز پشت پرده جمع آوری قرآن توسط زید 93
- سیاست هوشیارانه 95
- خط سیاسی زید بن ثابت 96
- نقص سخن رافعی 100
- نزول تدریجی قرآن سوره به دنبال سوره 101
- فصل سوم ترتیب و نزول آیات 101
- ترتیب قرآن بر حسب نزول آیات 104
- ترتیب آیات قرآن فعلی 105
- ترتیب سورههای قرآن فعلی 105
- تصرف صحابه در تألیف قرآن 106
- سخن آخر در این زمینه 108
- سرآغاز 109
- جمع آوری قرآن توسط علی (ع) 109
- فصل چهارم مصحف علی (ع) 109
- ویژگیهای مصحف علی (ع) 115
- مصحف علی (ع) کجاست؟ 115
- دو تنبیه ضروری 116
- قرآن مکتوب به دستور پیامبر- ص- به دست خلفا نرسیده است 116
- مراد از تنزیل چیست؟ 117
- اگر قرآن چنانکه نازل شده است خوانده میشد 120
- منع ائمه از قراءت قرآن بر طبق تنزیل آن 121
- مصحف فاطمه و مصحف عایشه 122
- قراءت عاصم همان قراءت علی (ع) و پیامبر (ص) است 123
- اشاره به یک نکته ضروری 124
- بازگشت به مطلب 124
- بخش سوّم رسم الخط و ... قراآت قرآن ... 126
- نزول قرآن بر حروف هفتگانه 127
- فصل اوّل قراآت و حروف سبعه 127
- قراآت مختلف و شاذ 127
- هفت حرف معنوی 129
- توجیهات بیفایده 132
- نسخ شش حرف (لهجه) 134
- سرآغاز 137
- تصحیف و غلط خوانی 137
- فصل دوّم رسم الخط قرآن در زندان اتهام 137
- گسترش غلط خوانی و اختلاف در زمان پیشتر 138
- وادار کردن مردم به قراءت واحد توسط عثمان 139
- علی (ع) عمل عثمان را تأیید میکند 139
- بازگشت به اصل مطلب: رسم الخط قرآن و مشکلات آن 140
- عدم اعراب گذاری کلمات 142
- نقطه نداشتن حروف 144
- تفاوتهای موجود در رسم الخط قرآن 147
- نمونههای روشن 149
- نمونههای دیگر این نوع خطا عبارتند از: 149
- خطاهای سهوی در مصاحف عثمان 153
- انجمن مقابله و تصحیح 155
- اختلاف مصاحف عثمان با یکدیگر 156
- سهو و خطا در استنساخ و قراءت 159
- نمونههای روشن 160
- تحریف عمدی 164
- آیا عثمان قراآت را بر مصاحف پراکنده ساخت؟ 164
- قراآت مخالف یا موافق رسم الخط 166
- سرآغاز 166
- فصل سوّم تصرفات عمدی یا سهل انگارانه 166
- نمونههایی از قراءت ابن شنبوذ 168
- قصور و کاستی در قراءت 170
- خطای سامعه 173
- حافظ فراموشکار و عالم بدعتگذار 174
- اختلاف لهجهها 175
- سرآغاز 178
- فصل چهارم تفسیر مزجی و با مترادف 178
- اضافاتی که در تفسیر آیات آمدهاند: 178
- روایاتی دیگر در این زمینه 185
- نام علی (ع) در قرآن 187
- استدلال ناتمام 190
- پندار واهی 190
- تبدیل کلمات به مترادف آنها 192
- نمونههایی از تبدیل کلمات 193
- دستور کلی: آنچنان بخوانید که به شما آموختهاند 197
- توضیحی درباره روایت 198
- توضیحی دیگر 199
- فصل پنجم اجتهادات و پندارها 204
- ارزیابی قراءت قراء 204
- اجتهادات باطل 205
- نمونههای خطای در اعراب 207
- خطاهای دیگری از این دسته 209
- اجتهادات نادرست دیگری در معنا و اعراب 210
- بکار گیری آیات در جهت توجیه دیدگاههای کلامی 215
- استناد قراآت به چیست؟ 216
- سخن آخرمان 221
- آیا قراآت توفیقی است؟ 222
- سی هزار قاری قرآن در صفین حضور داشتند 224
- قبول قراآت قبول تحریف است 224
- قراء در زمان ما 226
- بخش چهارم توجیهات و دلایل آنها 227
- آیات منسوخ التلاوة 228
- نسخه تلاوت و جمع آوری قرآن 228
- فصل اوّل سراب نسخ تلاوت 228
- دلایل نسخ تلاوت 229
- جواب دلایل فوق 230
- صحف ابراهیم و موسی (ع) 237
- نسخ تلاوت مشکل را حل نمیکند 238
- نسخ پس از وفات پیامبر (ص) 239
- نسخ کتاب به وسیله سنت 240
- نسخ تلاوت از نظر ابو بکر رازی 241
- فصل دوّم نسخ تلاوت در پندارها و روایات 243
- سرآغاز 243
- سورههای خلع و حفد 246
- نقبی به درون 248
- آیه رضاع 249
- حیوان خانگی و صحیفه 252
- رضاع کبیر (بزرگسال) 254
- قضیه حیوان خانگی درست است 258
- سوره احزاب به اندازه سوره بقره بوده است 258
- آیه رجم از نظر عمر بن خطاب 260
- احتمال معقول 265
- آیه رجم بزرگسالان در تورات 266
- سوره فراموش شده 269
- صلوات بر نمازگزاران در صفوف مقدّم 270
- آیه جهاد 271
- سوره خیالی «الولایه» 272
- امام بلاغی: بحث انگیز و نقاد 273
- الولد للفراش 273
- آیه رجم 277
- سخن بلاغی پیرامون آیه ولایت. 279
- سخن مرحوم بلاغی درباره سوره «حفد». 279
- سخن بلاغی پیرامون سوره «خلع» 279
- تعداد حروف و آیات قرآن 282
- فصل سوم آراء و روایات نادرست 282
- آیا پیامبر (ص) قرآن را فراموش میکند؟! 284
- ابن مسعود و معوذتین 286
- تلاش ناموفق 289
- تکفیر منکرین معوذتین 289
- سوره حمد در مصحف ابن مسعود نیست 290
- اصرار بر اتهام ابن مسعود برای چیست؟ 291
- «بسمله» از قرآن نیست؟! 291
- چرا و کی «بسمله» حذف شد؟ 297
- آیا حروف مقطعه نامهای سورهها هستند؟ 297
- نگاهی به آنچه گذشت 299
- روایات اهل سنت، محدث نوری را فریب میدهد 299
- فصل چهارم نتیجه و خاتمه 299
- خلاصه دلایل وی و پاسخ آنها 300
- جمعبندی روایات 302
- سخن آخر 304
المهین)».
8- «و اللیل اذا یغشی و النهار اذا تجلی و الذکر و الانثی».
9- «فقد کذب الکافرون فسوف یکون لزاما».
10- «و لتکن منکم (فئة) یدعون الی الخیر، و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر (و) (یستعینون اللّه علی ما اصابهم) اولئک هم المفلحون».
11- «الا تفعلوه تکن فتنة فی الأرض و فساد (عریض)».
«ابن شنبوذ» به تمام موارد فوق اعتراف کرد و گفت وی چنین قراءت میکند.
شاهدان در مجلس هم آنچه را که شنیده بودند گواهی کردند. و ابن شنبوذ به خط خود نوشت: «محمد بن احمد بن ایوب؛ معروف به ابن شنبوذ میگوید: هر چه در این رقعه نگاشته شده است صحیح میباشد و آن قول و اعتقاد من است ... «1»».
البته نباید فراموش کرد که کسان دیگری هستند که با اعتقاد خود زیان کمتری از ابن شنبوذ ندارند و نظراتشان جنبههای منفی دارد و زمینه را برای بازی با قرآن فراهم میکند. به گفته جزری در کتابش توجه کنید:
«هر قرائتی که به نحوی با نحو عربی موافقت کند و با یکی از مصاحف عثمانی هماهنگی داشته باشد- اگر چه احتمالی باشد- و سند قراءت آن صحیح باشد آن قراءت صحیح است و رد آن جایز نیست و روا نمیباشد که آن را انکار کنیم چرا که چه بسا از قراآت و حروف هفتگانه باشد که قرآن بر آن نازل گشته است و بر مردم واجب شده قبول آن قراآت. حالا این قراءت صحیح السند میخواهد از ائمه سبعه قراءت باشد یا ائمه دهگانه و یا دیگران ...».
و بعد به گفته خود ادامه میدهد: «این مطلب مقبول اهل تحقیق از متقدمین و متأخرین است ... و این مذهب متقدمین است که هیچ مخالفی ندارد ...» «2» این اظهار نظر، راه را برای ملعبه قرار دادن قرآن باز میکند اگر چه کمتر از ابن شنبوذ و دیگری باشد.
***
(1) وفیات الاعیان، ج 4، ص 300. و شذرات الذهب، ج 2، ص 314.
(2) النشر، ج 1، ص 9. و مصباح الفقیه، کتاب الصلاة، ص 275.