حقایقی مهم پیرامون قرآن‌ صفحه 19

کوشش ستایش برانگیز

در پایان این فصل لازم است به دو نکته اشاره کنیم:

اوّل: نباید فراموش کرد که اهل سنت برای تنزیه ساحت قرآن از تحریف، دست به کوششهایی زده‌اند و توجیهاتی برای این گونه احادیث یافته‌اند هر چند که بعضی از این توجیهات نامعقول هستند مانند ادعای نسخ تلاوت و غیره. و خود این، دلیل دیگری است بر آنچه که قبلا ذکر کردیم که نقل روایت، دلیل اعتقاد به مضمون آن نیست بلکه سعی اصلی راوی، جمع آوری مرویات است نه تحقیق در متن آنها. لذا می‌بینیم احادیث متعارض و متناقض را نقل می‌کنند و حتی احادیث مخالف معتقدات خود را هم در کتب خویش وارد می‌کنند. و حل تناقضات و تعارضات را به علمای نقاد و با اهلیت وا می‌گذارند. یا آن که اساسا هدف دیگری از گرد آوردن این گونه روایات را دارند.

دوّم: ارائه یک نظر شاذ از طرف کس یا کسانی باعث نمی‌شود که این نظر شاذ را به تمام افراد یک مذهب نسبت دهند به صرف این که گوینده سخن شاذ، خود از پیروان این مذهب بوده است. به خصوص اگر این نظر شاذ، از طرف دیگر افراد معتقدات آن مذهب تخطئه شود و مورد انکار قرار گیرد. لذا اعتقاد گروهی از حشویه اهل سنت باعث نمی‌شود که اعتقاد به تحریف را به همه اهل سنت نسبت داد. مثلا «ابن تیمیه» عقایدی خلاف اجماع اهل سنت پدید آورد و این عقاید مورد انکار اهل سنت قرار گرفت، آیا می‌توان این سخنان شاذ ابن تیمیه را به همه اهل سنت نسبت داد؟ و اگر کسی چنین نسبتی دهد سخن یاوه بافته است و از حق تجاوز نموده در تعصب فرورفته است و از هوای نفس تبعیّت کرده است. خداوند ما را از این گونه خطاها در کردار و گفتار نگاه دارد. اوست توفیق دهنده و هدایت کننده به راه رستگاری.