حقایقی مهم پیرامون قرآن‌ صفحه 229

ادعا بدون دلیل است و تیر در تاریکی انداختن است؛ زیرا ممکن است عدم جمع آوری قرآن- به فرض صحت- دلایل دیگری داشته باشد از جمله پایان نیافتن نزول آیات و عدم انقطاع وحی.

به اضافه آن که پیامبر- ص- آیات را بر صحابه قراءت می‌کرد و معلمین قرآن را به شهرها، حتی- یمن- می‌فرستادند. و اگر مطلب ادعائی فوق صحت داشته باشد، پیامبر- ص- می‌بایستی پس از هر نسخ، تمام صحابه و معلمین قرآن را جمع کرده ماجرا را به آنان ابلاغ کند. و بایستی خود پیامبر- ص- قرآن را جمع آوری کند تا مرجعی باشد هنگام اختلاف میان آیات منسوخ التلاوة و غیر منسوخ التلاوة. در صورتی که اصل مطلب را ما قبول نداریم و شواهد متعددی را قبلا ذکر کردیم دال بر جمع آوری قرآن در زمان پیامبر- ص- توسط صحابه، مصاحفی کامل یا ناقص.

دلایل نسخ تلاوت‌

نسخ تلاوت به دو گونه قابل تصور است.

1- نسخ تلاوت آیات و نسخ حکم آنها با هم. بسیاری از علمای اهل تسنن این نوع نسخ را قبول دارند و آن را ثابت شده می‌دانند.

2- نسخ تلاوت و باقی ماندن حکم آن.

در نوع اوّل از نسخ، ادعای اتفاق شده است «1» اما درباره نسخ از نوع دوم، آنها- با اعتراف به وجود مناقشه در رد یا قبول آن از طرف عده‌ای- با استناد به خبر عایشه که مدعی است: ده مرتبه شیر دادن به وسیله پنج مرتبه شیر دادن نسخ شد و همچنان در قرآن خوانده می‌شدند تا آن که پیامبر- ص- درگذشت، این نوع را اثبات می‌کنند؛ زیرا این آیات فعلا در قرآن نیستند اما حکمشان موجود است «2» بنابراین نسخ تلاوت دو دلیل عمده دارد: ص 157 به نقل از خطابی. فتح الباری، ج 2، ص 10. و مباحث فی علوم القرآن/ قطان، ص 124 و 125 به نقل از: زرکشی و سیوطی.