- بخش اوّل سه فصل اساسی 1
- فصل اوّل روایات و ادعاها 2
- سرآغاز 2
- نمونههای روشن 2
- روایات تحریف در کتب اهل سنت 6
- فصل دوّم دیدگاهها و نظرات 6
- موضع شیعه و اهل سنت در قبال روایات تحریف 7
- روایات تحریف در کتب شیعه 7
- نقل روایت دلیل بر اعتقاد به مضمون آن نیست 8
- تعصب و افترا 8
- اشارهای به رأی شیعه در باب تحریف 9
- افترای رسوا 11
- شیوه پست 12
- محدّث فریب خورده 12
- ابو زهره و کلینی 13
- خلاصه موضع علما در قبال روایات تحریف 15
- دو شاهد در موضع ابن شاذان 15
- از نمونهها و موارد بالا دو مطلب استفاده میشود: 16
- مقایسهای میان روایات شیعه و اهل سنت 17
- کوشش ستایش برانگیز 19
- کینه توزند یا منصف 20
- فصل سوم ما نگهدارنده قرآنیم 20
- دلیل اوّل: «از قرآن»: 21
- مناقشات نادرست: 21
- دلیل دوّم: «دقت نظر و تحقیق»: 23
- دلیل چهارم: «احادیث عرض حدیث بر کتاب و احادیث دیگر»: 24
- دلیل سوم: «اهتمام به حفظ قرآن»: 24
- دلیل پنجم: «واقعیّت تاریخی»: 26
- دلایل تحریف قاصر است 28
- سیاست و شایعات تحریف 29
- اهل قرآن کیستند؟ 31
- تحریف واقع شده در قرآن 32
- دفاع از قرآن نه دفاع از حاکم 32
- مغرضان در خط اهل بیت نیستند 32
- مباحث ضروری 36
- بخش دوّم: قرآن ... مصحف ... 37
- سرآغاز 38
- فصل اوّل تاریخ جمع آوری قرآن 38
- دیدگاهها پیرامون جمع آوری قرآن در زمان پیامبر اکرم (ص) 38
- ضرورت طرح سه مطلب 39
- اینک مطالب بالا را با تفصیل بررسی میکنیم: 39
- مطلب دوّم: «عرضه قرآن» 44
- مطلب سوم: «ختم قرآن در زمان پیامبر اکرم (ص)». 45
- شواهد و دلایل 48
- نکات روشنگر 51
- پیامبر (ص) به عدهای مصحف میدهد 58
- جمع آورندگان قرآن در زمان پیامبر (ص) 61
- تکمیل بحث 68
- بلاغی، ابن شاذان و روایات جمع آوری قرآن 74
- فصل دوّم واقعیّت تاریخی جمع آوری قرآن توسط خلفا 74
- حدیث جمع آوری قرآن در زمان خلفا 76
- ما و این روایت 77
- مصاحف اصحاب بعد از جمع قرآن توسط زید 81
- عایشه و جمع آوری قرآن 82
- مخالفت با مصحف عثمان 83
- حجّاج و گسترش قراءت عثمان 84
- اوّلین نامگذار و جمع آورنده قرآن 85
- مناقشهای در گفتههای قبل 87
- مصحف ابو بکر چه امتیازاتی داشت؟ 88
- سازش ناموفق و غیر مقبول 89
- توجیهات سست برای جمع آوری مجدد 92
- راز پشت پرده جمع آوری قرآن توسط زید 93
- سیاست هوشیارانه 95
- خط سیاسی زید بن ثابت 96
- نقص سخن رافعی 100
- فصل سوم ترتیب و نزول آیات 101
- نزول تدریجی قرآن سوره به دنبال سوره 101
- ترتیب قرآن بر حسب نزول آیات 104
- ترتیب آیات قرآن فعلی 105
- ترتیب سورههای قرآن فعلی 105
- تصرف صحابه در تألیف قرآن 106
- سخن آخر در این زمینه 108
- جمع آوری قرآن توسط علی (ع) 109
- فصل چهارم مصحف علی (ع) 109
- سرآغاز 109
- مصحف علی (ع) کجاست؟ 115
- ویژگیهای مصحف علی (ع) 115
- دو تنبیه ضروری 116
- قرآن مکتوب به دستور پیامبر- ص- به دست خلفا نرسیده است 116
- مراد از تنزیل چیست؟ 117
- اگر قرآن چنانکه نازل شده است خوانده میشد 120
- منع ائمه از قراءت قرآن بر طبق تنزیل آن 121
- مصحف فاطمه و مصحف عایشه 122
- قراءت عاصم همان قراءت علی (ع) و پیامبر (ص) است 123
- اشاره به یک نکته ضروری 124
- بازگشت به مطلب 124
- بخش سوّم رسم الخط و ... قراآت قرآن ... 126
- قراآت مختلف و شاذ 127
- فصل اوّل قراآت و حروف سبعه 127
- نزول قرآن بر حروف هفتگانه 127
- هفت حرف معنوی 129
- توجیهات بیفایده 132
- نسخ شش حرف (لهجه) 134
- سرآغاز 137
- تصحیف و غلط خوانی 137
- فصل دوّم رسم الخط قرآن در زندان اتهام 137
- گسترش غلط خوانی و اختلاف در زمان پیشتر 138
- وادار کردن مردم به قراءت واحد توسط عثمان 139
- علی (ع) عمل عثمان را تأیید میکند 139
- بازگشت به اصل مطلب: رسم الخط قرآن و مشکلات آن 140
- عدم اعراب گذاری کلمات 142
- نقطه نداشتن حروف 144
- تفاوتهای موجود در رسم الخط قرآن 147
- نمونههای دیگر این نوع خطا عبارتند از: 149
- نمونههای روشن 149
- خطاهای سهوی در مصاحف عثمان 153
- انجمن مقابله و تصحیح 155
- اختلاف مصاحف عثمان با یکدیگر 156
- سهو و خطا در استنساخ و قراءت 159
- نمونههای روشن 160
- آیا عثمان قراآت را بر مصاحف پراکنده ساخت؟ 164
- تحریف عمدی 164
- سرآغاز 166
- قراآت مخالف یا موافق رسم الخط 166
- فصل سوّم تصرفات عمدی یا سهل انگارانه 166
- نمونههایی از قراءت ابن شنبوذ 168
- قصور و کاستی در قراءت 170
- خطای سامعه 173
- حافظ فراموشکار و عالم بدعتگذار 174
- اختلاف لهجهها 175
- سرآغاز 178
- فصل چهارم تفسیر مزجی و با مترادف 178
- اضافاتی که در تفسیر آیات آمدهاند: 178
- روایاتی دیگر در این زمینه 185
- نام علی (ع) در قرآن 187
- استدلال ناتمام 190
- پندار واهی 190
- تبدیل کلمات به مترادف آنها 192
- نمونههایی از تبدیل کلمات 193
- دستور کلی: آنچنان بخوانید که به شما آموختهاند 197
- توضیحی درباره روایت 198
- توضیحی دیگر 199
- ارزیابی قراءت قراء 204
- فصل پنجم اجتهادات و پندارها 204
- اجتهادات باطل 205
- نمونههای خطای در اعراب 207
- خطاهای دیگری از این دسته 209
- اجتهادات نادرست دیگری در معنا و اعراب 210
- بکار گیری آیات در جهت توجیه دیدگاههای کلامی 215
- استناد قراآت به چیست؟ 216
- سخن آخرمان 221
- آیا قراآت توفیقی است؟ 222
- سی هزار قاری قرآن در صفین حضور داشتند 224
- قبول قراآت قبول تحریف است 224
- قراء در زمان ما 226
- بخش چهارم توجیهات و دلایل آنها 227
- آیات منسوخ التلاوة 228
- نسخه تلاوت و جمع آوری قرآن 228
- فصل اوّل سراب نسخ تلاوت 228
- دلایل نسخ تلاوت 229
- جواب دلایل فوق 230
- صحف ابراهیم و موسی (ع) 237
- نسخ تلاوت مشکل را حل نمیکند 238
- نسخ پس از وفات پیامبر (ص) 239
- نسخ کتاب به وسیله سنت 240
- نسخ تلاوت از نظر ابو بکر رازی 241
- سرآغاز 243
- فصل دوّم نسخ تلاوت در پندارها و روایات 243
- سورههای خلع و حفد 246
- نقبی به درون 248
- آیه رضاع 249
- حیوان خانگی و صحیفه 252
- رضاع کبیر (بزرگسال) 254
- سوره احزاب به اندازه سوره بقره بوده است 258
- قضیه حیوان خانگی درست است 258
- آیه رجم از نظر عمر بن خطاب 260
- احتمال معقول 265
- آیه رجم بزرگسالان در تورات 266
- سوره فراموش شده 269
- صلوات بر نمازگزاران در صفوف مقدّم 270
- آیه جهاد 271
- سوره خیالی «الولایه» 272
- امام بلاغی: بحث انگیز و نقاد 273
- الولد للفراش 273
- آیه رجم 277
- سخن بلاغی پیرامون آیه ولایت. 279
- سخن مرحوم بلاغی درباره سوره «حفد». 279
- سخن بلاغی پیرامون سوره «خلع» 279
- فصل سوم آراء و روایات نادرست 282
- تعداد حروف و آیات قرآن 282
- آیا پیامبر (ص) قرآن را فراموش میکند؟! 284
- ابن مسعود و معوذتین 286
- تلاش ناموفق 289
- تکفیر منکرین معوذتین 289
- سوره حمد در مصحف ابن مسعود نیست 290
- اصرار بر اتهام ابن مسعود برای چیست؟ 291
- «بسمله» از قرآن نیست؟! 291
- چرا و کی «بسمله» حذف شد؟ 297
- آیا حروف مقطعه نامهای سورهها هستند؟ 297
- نگاهی به آنچه گذشت 299
- فصل چهارم نتیجه و خاتمه 299
- روایات اهل سنت، محدث نوری را فریب میدهد 299
- خلاصه دلایل وی و پاسخ آنها 300
- جمعبندی روایات 302
- سخن آخر 304
تقریبا به سوره بقره نزدیک بود یا طولانیتر از سوره بقره بوده است. و آیه رجم هم در آن بود «1» همچنین از حذیفه منقول است که میگفت: «... سوره احزاب را از پیامبر اکرم- ص- فرا گرفتم بعدها هفتاد آیه از این سوره را فراموش کردم و هرگز آنها را نیافتم» «2» در پاسخ ادعاهای فوق باید بگوییم:
اوّلا: روایات در تعیین تعداد آیات این سوره یک سخن نمیباشند. و هر یک تعدادی را نقل میکند. و همین بهترین گواه عدم صحت ادعای فوق است. مثلا حذیفه، هفتاد آیه را از این سوره فراموش میکند. یعنی در اصل این سوره یکصد و چهل و سه آیه بوده است. اما عایشه آن را دویست آیه میدانست. و در عبارت راغب: یکصد آیه آمده است. و بالأخره عمر و ابی، سوره را نزدیک به بقره یا طولانیتر از آن میدانستهاند در حالی که سوره بقره دویست و هشتاد و شش آیه است.
ثانیا: گفتهاند که: آیه رجم جزو سوره احزاب بوده است پس چرا عمر میهراسید از این که آیه را بنویسد بگویند در کتاب خدا دست برده است؟! چرا عثمان پس از آن که مصدر کار شد، این آیه را وارد قرآن نساخت؟ آیا او نمیتوانست؟ در صورتی که آیه هنوز محفوظ و متداول بود؟ حتی قراءت این آیه از ابی بن کعب نقل شده است. کسی که آیات را بر کاتبان مصاحف املاء میکرد و آنان مینوشتند. چرا ابی این آیه را مانند آیات دیگر املاء نکرد؟! آیا شهادت خزیمه یا- ابو حزیمه- انصاری برای اثبات دو آیه (1) مستدرک حاکم، ج 4، ص 359. تلخیص مستدرک/ ذهبی (در حاشیه صفحه)، المحلی، ج 11، ص 234 و 235 (آن را صحیح میداند). ذکر اخبار اصبهان، ج 2، ص 328 و ج 1، ص 292 مسند احمد، ج 5، ص 132، مصنف/ عبد الرزاق، ج 3، ص 365. و ج 7، ص 330. السنن الکبری، بیهقی، ج 8، ص 211. الجامع لاحکام القرآن، ج 2، ص 63. و ج 14، ص 113. احتجاج ج 1، ص 222. برهان، زرکشی، ج 2، ص 35. کتاب سلیم بن قیس، ص 99. بحار، ج 89، ص 41. نیل الاوطار، ج 7، ص 254 و 255 به نقل از: صحیح ابن حبان، احمد، طبرانی، در: الکبیر، کنز العمال، ج 2، ص 359. و منتخب آن در حاشیه مسند احمد، ج 2، ص 43 به نقل از منابع بسیار الاتقان، ج 2، ص 25. کشاف، ج 3، ص 518 اصول سرخسی، ج 2، ص 79 الدر المنثور، ج 5، ص 179 به نقل از بعضی منابع بالا و به نقل از: طیالسی، سعید بن منصور، عبد اللّه ابن احمد در: زوائد المسند. ابن منیع، نسائی، ابن منذر، ابن انباری در:
المصاحف دار قطنی در: الافراد، ابن مردویه، المختارة/ ضیاء. بحوث فی تاریخ القرآن و علومه، ص 315.
التمهید فی علوم القرآن، ج 2، ص 284 و 285. البیان، ص 222. و مناهل العرفان، ج 2، ص 111.
(2) الدر المنثور، ج 5، ص 180. و الایضاح/ فضل بن شاذان، ص 221.