حقایقی مهم پیرامون قرآن‌ صفحه 30

سوم؛ عثمان صورت می‌گرفت و این تلاشها نشر شایعاتی بود که درباره «مصحف عثمان» پخش شده بود. مفاد این شایعات این بود که: عثمان با جمع آوری مصاحف و ایجاد یک مصحف- کاری که علی- علیه السلام- تأییدش کرد- سبب از میان رفتن بخشهایی از قرآن گشته است. و ما بعید نمی‌دانیم عایشه و کسانی در خط او به چنین شایعاتی دامن زده باشند. چرا که می‌بینیم این روایت را در این زمینه طرح می‌کنند.

و چه بسا مؤید نظر ما باشد آنچه از امام علی- علیه السلام- در این زمینه نقل شده است و در آن از جمع آوری قرآن توسط عثمان دفاع می‌کند: «درباره عثمان جز خوبی چیزی نگویید به خدا آنچه را درباره مصاحف انجام داد در حضور ما بود» «1» البته ما به نصوصی بر می‌خوریم از عائشه و هم مسلکان سیاسی وی که از میان رفتن بخشهایی از قرآن را به زمان قبل از عثمان می‌رسانند مانند روایتی که خورده شدن قرآن مکتوب در صحیفه توسط حیوان خانگی، هنگامی که افراد خانه مشغول مراسم وفات پیامبر اکرم بودند و یا روایتی که از بین رفتن آیات زیادی را هنگام شهادت حافظان قرآن در جنگ یا مسیلمه در زمان ابی بکر، بیان می‌کند.

به نظر می‌رسد معاویه در دامن زدن به شایعات قرآن، نقش خاصی داشته باشد.

طبرسی موضعگیری تندی از امام حسن- علیه السلام- در برابر معاویه برای ما نقل می‌کند و می‌گوید: در این موضعگیری، امام صریحا معاویه را متهم به اشاعه این نوع شایعات می‌کند: «... گمان می‌کنی عمر به پدرم پیام داد که من می‌خواهم قرآن را در یک مصحف بنویسم ...» (جریان مخالفت علی با تسلیم مصحف به عمرو دستور عمر به جمع آوری آیات بر اساس شهادت دو شاهد را نقل می‌کند) و سپس امام در پایان سخن خود می‌گوید: «... بعد گفتند: آیات زیادی از قرآن از میان رفت. قسم به خدا دروغ گفتند بلکه قرآن محفوظ است و نزد اهلش قرار دارد ...» «2».

می‌بینیم امام داستان طلب عمر مصحف علی و دستور کتابت قرآن به شهادت دو شاهد را به معاویه نسبت می‌دهد و آن را از اکاذیب معاویه می‌شمارد، و این دلیل روشنی است بر آن که این مسائل ساخته معاویه بوده و او برای تحقق اهداف خود دست (1) الاتقان، ج 1، ص 59، و منابع دیگری که هنگام اشاره به تأیید امیر المؤمنین- ع- عمل عثمان را در باب مصاحف، معرفی خواهند شد.