حقایقی مهم پیرامون قرآن‌ صفحه 89

اکتفا به آیات غیر منسوخ التلاوة به پای مصحف ابو بکر نمی‌رسیدند «1» لیکن این ادعا نه مقبول است و نه قابل فهم به دلایل زیر:

1- ما معنای هفت حرف «سبعة احرف» را اساسا نمی‌فهمیم. و ثابت کردیم که حدیث نزول قرآن بر هفت حرف درست نیست و معتقدیم قرآن به حرف واحد از نزد واحد قیوم، فرود آمده است. برای این بحث فصل مستقلی باز کرده‌ایم که خواهد آمد.

2- جای این سؤال از «قطّان» و دیگرانی مانند اوست که چه کسی به او گفته است مصحف خلیفه مشتمل بر حروف هفتگانه بوده است اما مصاحف دیگران از این امتیاز بی‌بهره مانده است؟ حال منظور از هفت حرف هر چه می‌خواهد باشد! ...

و باز چه کسی گفته است مصحف «ابو بکر» از دقت، ترتیب، آیات مجمع علیها، جمع، و آیات غیر منسوخ التلاوة در نهایت استقصاء بوده است؟ اما مصاحف دیگران این درجه از دقت و جمع و استقصاء را نداشته است؟

در این جا ما بعید نمی‌دانیم که بگوییم: آنچه را به ابی ابن کعب درباره سوره «الحفد» و «الخلع» و دیگر سور نسبت داده شده است- بعدا بحث از این سور خواهد آمد- برای بی‌ارزش کردن مصاحف دیگران و بالا بردن ارزش مصحف زید بوده است که البته ناکام ماند و توضیح آن خواهد آمد.

3- چرا به مصحف پیامبر- ص- اعتماد نکردند چون که حتما مصحف پیامبر- ص- هم مشتمل بر حروف سبعه (به فرض صحت) بوده است؟ آیا معقول است که مصحف ابو بکر مشتمل بر حروف سبعه باشد اما مصحف پیامبر- ص- از این امتیاز بی‌نصیب باشد؟.

4- آخرین سخن آن که قبلا سخن «ابن سیرین» را نقل کردیم: ابو بکر و عمر مردند اما موفق به جمع کردن قرآن نگشتند.

سازش ناموفق و غیر مقبول‌

«زرکشی» می‌گوید: «قرآن در زمان پیامبر اکرم- ص- همین تألیف و جمع فعلی را داشت تنها فرقی که داشت آن بود که در یک مصحف گرد آوری نشده بود. چون بعضی آیات دچار نسخ می‌شد ...» «2». باز می‌گوید: «... از زید برای ما نقل است که: تألیف (1) رک: مباحث فی علوم القرآن قطان، ص 128 و 133. و بحوث فی تاریخ القرآن و علومه، ص 125.