هدف حیات زمینی آدم ملک، شیطان، هبوط صفحه 362

«مقصود از اثبات فرشتگان و شیاطین، این است که مردم متوجه شوند حقایقی و عواملی فوق این سبب های محسوس هست و با تمام توانایی در جهت کسب عقیده و عمل صالح از طریق اتصال به علل غیبی و اصلی آن بکوشند و از فرورفتن در جهل و فساد و در نتیجه پیروی از شیطان به تمامه دوری کنند».

چگونگی تثبیت الهام و دفع وسوسه

ملاصدرا«رحمه الله علیه» در ششمین نکته می فرماید:

«پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: قلب انسان در معرض دوگذر است، که در واقع یکی همان الهام بوده و دیگری وسوسه، هرگاه انسان میل به نیکی و اعتقاد به خداوند را در خود احساس کرد، بداند چنین الهامی از جانب فرشته الهی است و خدای را شکر کند و تلاش کند با عمل به کارهای خیر این الهام را برای خود حفظ نماید و تکامل بخشد تا از الهامات برتری برخوردار شود، و اگر کسی در خود حرص و ترس از فقر و میل به بدی و میل به انکار حق، احساس کرد، بداند در معرض وسوسه شیطان است و باید از شرّ او به خدا پناه ببرد تا با عقاید صحیح و اعمال صالح آن وسوسه را از خود بیرون کند، زیراکه خداوند در قرآن می فرماید: «اَلشَّیْطانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَ یَاْمُرُکُمْ بِالْفَحْشاءِ»؛(1) شیطان شما را از فقر می ترساند و به زشتی ها دستور می دهد. و با توجّه قلب به سوی خدا، انسان از حیله های او می رهد، زیرا «وَاللهُ واسِعٌ عَلیم» است و اصلاً منشأ رحمت و علم و نعمت او است».

در رابطه با موضوع فوق؛ سه نکته نباید فراموش شود: اوّلاً: با دقّت کامل، حالات قلبی و روحی خود را وارسی و تفسیر کنیم که در راه سلوک این نوع وارسی ها بسیار مهم است. از خود بپرسیم چرا من امروز به این مسجد آمدم؟! یا چرا میل پیدا کردم این کتاب را بخوانم؟! توجّه داشته باشیم که این میل ها، مبادی و رکن دارند، پس اوّل باید میل های خود را بشناسیم و وارسی کنیم که ملکی است یا شیطانی. اگر میل، میلی است که نیکی ها را در ما تقویت می کند و بر قلب ما نیکی ها را می وزاند، متوجّه باشیم لطفی است از طرف خدا و باید نسبت به آن خدا را شکر کرد و در آن لطف، خدا را دید. یک وقت به جلسه تفسیر قرآن می روی، ولی برای