هدف حیات زمینی آدم ملک، شیطان، هبوط صفحه 369

را به دست می آوردید. تجربه های درونی با نپرسیدن به دست می آید. مولوی در همین رابطه می گوید:

گر

نپرسی زودتر کشفت شود

مرغ

صبر از جمله پرّان تر بود

این مربوط به کسی است که حوصله داشته باشد فکر کند. در فرهنگ دین فکر یعنی ذکر و سیر، فکری که به نحو حضوری منجر به تجربه های معنوی شود و آن تجربه ها ما را از دست وسوسه ها نجات دهد. باید این قدر در درون خود فرو روید که چشمه های درونی قلبتان گشوده شود. با مرتّب پرسیدن جنبه باطنی قلب راه نمی افتد. آدم باید خودش در یک جستجو و سیر درونی، با خودش درگیر شود. بعضی ها حالش را ندارند با خودشان درگیر شوند و چون حالش را ندارند از درونِ خود مطلب را به صورتی ناب و بدون محدودیت در الفاظ بیابند، مرتّب می پرسند. این در واقع یک نوع فرار از جستجوکردن درونی است و هیچ وقت هم مشکلشان آن طور که باید و شاید حل نمی شود. گفت:

از

درون خویش این آوازها

منع

کن تا کشف گردد رازها

و در همین رابطه از خدا بخواهید:

ای

خدا جان را تو بنما آن مقام

کَانْدر

او بی حرف می روید کلام

در ملاقات حضرت موسی علیه السلام با حضرت خضر علیه السلام؛ در همین رابطه حضرت خضر علیه السلام از حضرت موسی علیه السلام خواستند که سؤال نکند و شرط کردند که «فَإِنِ اتَّبَعْتَنِی فَلا تَسْأَلْنِی عَن شَیْءٍ حَتَّی أُحْدِثَ لَکَ مِنْهُ ذِکْرًا»(1) اگر خواستی مرا پیروی کنی پس باید چیزی نپرسی تا من برای تو از هر حادثه ای ذکر و هوشیاری پدید آورم - نه علم و اطلاع - چون حضرت خضر علیه السلام علمی داشتند که در محدوده الفاظ به خوبی ظاهر نمی شد و خدا در وصف آن علم می فرمایند: «وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنّا عِلْماً»(2)

ما از طرف خود علمی را به او آموختیم که علم خاصی است. عمده آن است که عادت کنیم مافوق پرسیدن ها چیزهایی به دست آوریم.