هدف حیات زمینی آدم ملک، شیطان، هبوط صفحه 418

شیطان برای خودش هیچ فایده ندارد، چون شرارت را انتخاب کرد، ولی برای ما می تواند فایده داشته باشد، به شرطی که ما شرارت را انتخاب نکرده باشیم.

اصل وجود شیطان و ملک

ملاصدرا«رحمه الله علیه» در رابطه با این که شیطان و ملک هر کدام مظهر اسمی از اسماء الهی اند می فرماید:(1)

«خداوند هم صفت لطف دارد و هم صفت قهر و لازمه حاکمیت حق بر هستی همین دو صفت است. و از طرفی هریک از این دوصفت مظهری دارند، مَلَک و هر که در ردیف ملک است - از جمله نیکوکاران- مظهر لطف و رحمت اوست، و شیاطین و هر کس عامل ماجراجویی است، مظهر قهر و غضب خداوند است».

قهر برای خداوند کمال است، ولی برای کسی که عملش موجب قهر الهی شود ضرر دارد، و شیطان و هر انسان بدکاری با سوء انتخاب خود موجب می شوند که مظهر قهر الهی شوند.

انبیاء چون خورشید در طول تاریخ بشر می تابند، ولی همان طور که نور خورشید برای صاحبان چشم بینا مفید است، نور انبیاء هم قلب های طالب حق را متوجّه حق می کند. در راستای کار شیطان است که طالبان فساد از او متأثّر می شوند. در رابطه با همین افراد است که خداوند به پیامبرش می فرماید: «أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ»؛(2) ای پیامبر! چنین کسانی را چه بترسانی و چه نترسانی، ایمان نخواهند آورد، چون این ها با سوء اختیار خود چیز دیگری را انتخاب کرده اند. پس شیطان مجبور نشد که مظهر اسم قهر خدا باشد، بلکه خود شیطان بود که نخواست حق را بگیرد و مظهر رحمت حق شود.

همان طور که ملک و الهام او و پیامبر صلی الله علیه و آله و قرآن، فرستادگان خداوند به سوی بندگان حق هستند، هوای نفس و وسوسه ها هم فرستادگان شیطان به سوی پرستندگان طاغوت و فرزندان ظلمتِ دنیا هستند و لذا فرمود: «اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّوُرِ وَالَّذِینَ