درسنامه پیش گیری از جرم (درسنامه تدبیرهای اسلامی ) صفحه 192

پیش گیری از انحراف و تباهی عبارت از آموزش و تبلیغ است. البتّه در این میان معلّمان، روحانیان و مبلّغان هم وظایفی دارند و باید همواره روز حساب را در نظر داشته باشند و بدون علم فتوا صادر نکنند. رسول اکرم(صلّی الله علیه و آله )در وصیت به ابوذرّ فرمود:

یا أباذَرٍّ، إذا سُئِلتَ عَن عِلمٍ لا تَعلَمُهُ فَقُل:" لا أعلَمُهُ" تَنجُ مِن تَبِعَتِهِ، ولا تُفتِ النّاسَ بِما لا عِلمَ لَکَ بِهِ تَنجُ مِن عَذابِ یَومِ القِیامَهِ؛(1)

ای ابوذرّ! وقتی درباره موضوعی که نمی دانی از تو سؤال شد، بگو نمی دانم تا از عواقبش رهایی یابی و بدون علم فتوا مده تا از عذاب روز قیامت نجات یابی.

اگر دانایان و صاحبان علم و معرفت گرفتار انحراف و جرم شوند بسیار بدتر و نامقبول تر است؛ جرمشان عقاب

و جریمه مضاعف و بیشتری دارد و به قول سعدی در گلستان:

علم، سلاح جنگ شیطان است و خداوندِ سلاح را چون به اسیری ببرند شرمساری بیش برد.

یعنی علم اسلحه ای است که می توان به وسیله آن با شیطان جنگید و عالمی که این سلاح را دارد اگر اسیر شیطان شود سزاوار ملامت و خجالت بیشتری است تا نادانی که این سلاح را ندارد.