- سخن مؤسّسه: 1
- نکوهش فقر 3
- عوامل فقر 4
- خردمندان و بزرگان جامعه هشدار دهند 5
- حاکمان و نخبگان آغازگران مبارزه ی فرهنگی هستند 6
- اشاره 7
- «1»اسلام دین بهره بری است 8
- مفهوم رهبانیت: 16
- اشاره 24
- (فصل اوّل):موارد مصرف و بایسته های آن(در چه راهی مصرف کنیم) 25
- «1»موارد مهم و تأکید شده در مصرف 25
- اشاره 31
- الف) فضیلت انفاق و احسان و صدقات، و آثار دنیوی و اخروی آن ها 31
- ب) اهمیت و عظمت مواسات 56
- الف) مفهوم مواسات 56
- الف) اهمّیّت و پاداش برآوردن نیازهای دیگران 66
- اشاره 78
- الف) اهمّیّت و پاداش قرض دادن و جزای ترک آن 78
- الف) سفارش اسلام به بازگرداندن دین و قرض و قصد آن را داشتن 94
- اشاره 111
- الف - مفهوم اقتصاد 117
- الف) مهفوم قناعت 126
- ب) اهمّیّت بسنده کردن به مقدار کفاف و بی نیازی جستن از مردم، و آثار آن 140
- الف) مفهوم کفاف 140
- الف) اهمّیّت شکر و تأکید دین برآن 170
- اشاره 199
- الف) نکوهش کفران نعمت و جزای آن 200
- الف) مفهوم اسراف و تبذیر و تفاوت آن ها 209
- الف) مفهوم اقتار 222
- الف) مفهوم بخل و شحّ و تفاوت آن دو 225
- نکوهش شحّ و آثار دنیوی و اخروی آن 237
- اشاره 237
- اشاره 246
- «علی علیه السلام ازسیره و زندگی برخی پیامبران مخصوصاً زندگی پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله سخن می گوید» 249
- ساده زیستی رسول خدا صلی الله علیه و آله و پرهیز از راحت طلبی 253
- مصارف پیامبر صلی الله علیه و آله در اوج قدرت، و دیون او در حال وفات 253
- پرده خیبری فاطمه علیها السلام و برخورد پیامبر صلی الله علیه و آله 254
- روش پیامبر صلی الله علیه و آله در نشستن و غذا خوردن 255
- لباس و غذای رسول اللّٰه صلی الله علیه و آله 256
- مصرف رسول خدا صلی الله علیه و آله 256
- ساده زیستی رسول خدا و پرهیز از تشریفات 257
- خانه ساده رسول خدا صلی الله علیه و آله و ساده زیستی او 257
- جهیزۀ ساده فاطمه زهراء علیها السلام دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله 258
- دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله با ساده ترین وضع به منزل علی علیه السلام می رود 259
- پدرش به قربانش آنچه از او انتظار داشتم انجام داد 260
- صبر فاطمه علیها السلام در برابر تلخی های دنیا و پاداش خداوندی 260
- ساده زیستی دختر پیامبر صلی الله علیه و آله 262
- تو از من هستی فاطمه جان! 262
- احترام به پارۀ نان 263
- سرزنش عثمان بن حنیف از شرکت در مجلس تشریفاتی 264
- سفارش به صرفه جویی و حفظ اموال مسلمین 269
- اهمیت دادن امام به گزارشات مردمی 270
- توجه ویژه به طبقه پایین و محروم 271
- اشاره 286
- الف) مفهوم حرص و تفاوت آن با طمع 292
- ب) نکوهش حرص و زیان های آن 292
- اشاره 302
- نقش رسانه در ترویج مصرف گرائی 307
- سخنان بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی رحمه الله ورهبر معظم انقلاب اسلامی دام ظلّه الوارف 307
- خیانت دودمان پهلوی 307
- هنری که مورد قبول قرآن است 308
- مراوده با مستمندان وظیفه کارگزاران نظام 308
- ساده زیستی عامل پیش برد روحانیت 308
- بی توجهی نسبت به هزینه کردن منابع ملی اسراف و ولخرجی در مصرف 309
- مدیریت عاقلانه مصرف 309
- عدم مدیریت مدبرانه مصرف موجب شکاف بین فقرا و اغنیاء 309
- اثر انقلاب در بازگشت به سنت های اسلامی 309
- مردم و دولت حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف 310
- مبارزه با اسراف در جهت حرکت به سمت الگوی مصرف 310
- فعالیت مردم و دولت در زمینه اصلاح الگوی مصرف 310
- صرفه جوئی از خطوط اساسی برنامه ریزی ها باشد 311
- لطمه مادی و معنوی اسراف 311
- نمونه هایی از اسراف در جامعه 311
- افزایش تولید بر مصرف و هزینه 311
- معنای صرفه جوئی درست مصرف کردن است 311
- اسراف فردی، خانوادگی... 312
- اسراف در مهمانی ها... 312
- اسراف ملّی ووظیفه مسؤولان 313
- ضرورت اصلاح الگوی مصرف در جامعه 313
- اسراف سازمانی 313
- صرفه جوئی باید فرهنگ شود 314
- وظیفه ونقش مسؤولین در اصلاح الگوی مصرف 314
- وظیفه قوای مقننه و مجریه 314
- راهکارهای صرفه جوئی 314
- مسئولان و توجه به ساده زیستی... 316
- معیار قانون خوب و بد 316
- همه موظفند اسراف نکنند 318
- راه تقسیم عادلانۀ بیت المال 318
- وظیفه همگان تنظیم زندگی بر معیار دین و عقل سلیم است 319
- تجمل گرائی مانع تحقق عدالت اجتماعی 319
- نقش مسؤولان در ترویج اشرافیگری 319
- صرفه جویی صحیح قناعت 320
- روحیه مصرف گرایی مانع کمک به نیازمندان 320
- مصرف گرایی... ستم بزرگ بر بانوان 321
- پرهیز از اسراف شرط لازم پیوند با مردم 321
تعادل و اقتصاد سالم
اهدافی که اسلام برای زندگی فردی و اجتماعی بشر ترسیم نموده است بدون اقتصاد سالم قابل تأمین نیست افراط در مسائل اقتصادی موجب می شود که به بعد روحی و معنوی افراد و پیوند محکم میان آنان آسیب برسد و جامعه طبقاتی گردد عده ای فقیر و تهی دست و عده ای مرفّه و بالا دست که این وضعیت مطلوب اسلام نیست.
تنها راه، ایجاد تعادل آنهم با عمل کردن به روش و سنت اولیای الهی و دستورات دین مقدس اسلام است. امام باقر علیه السلام از قول رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده است که فرمود: هر کس رغبت و نشاطش به عبادت طبق سنّت من باشد هدایت شده است و اگر مخالف سنت من باشد گمراه شده است و عملش تباه خواهد شد، ای مردم بدانید من نماز می خوانم و می خوابم و روزه می گیرم و افطار می کنم و گریه می کنم و می خندم پس هر کس از راه و روش من روی بگرداند از من نیست (1).
حتّی انفاق که یکی از خصلت های پسندیده است اگر به حدّ افراط برسد مورد پذیرش اسلام نیست خداوند خطاب به پیامبرش فرمود: وَ لَاتَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَهً إِلَیٰ عُنُقِکَ وَلَا تَبْسُطْهَا کُلَّ الْبَسْطِ... (2) فرهنگ دین ما حالت افراط در هزینه کردن را اسراف می نامد که قرآن کریم بندگان خالص را کسانی می داند که در انفاق اسراف نمی کنند وَ الَّذِینَ إِذَآ أَنفَقُوالَمْ یُسْرِفُواْ (3)
نکوهش فقر
دین اسلام در عین حالی که دنیاطلبی و تجمّل گرایی و زیاده خواهی را مذمت و نکوهش کرده است فقر و ناداری را نیز نکوهش نموده است چون فقر و ناداری سبب می شود که جامعه از حالت تعادل خارج گردد و ملّت فقیر و نیازمند از نظر فرهنگی و دینی دچار آسیب شود به طوری که انسان فقیر و محتاج که دست نیاز به سوی بیگانه دراز کند فرد خوار و ذلیل و یا برده دیگران محسوب می شود چون نیازمندی با وابستگی ملازم است وکرامت انسان
1- (1)) - اصول کافی: 2 / 85 ح 1..
2- (2)) - اسراء: 29..
3- (3)) - فرقان: 67..