علل تزلزل تمدن غرب صفحه 175

1- به شرح نهج البلاغه ی ابن ابی الحدید، شرح خطبه ی 3 رجوع شود.

آن خواهیم شد و تسلیم هوس شیطانی آن شده و حکومت غرائز را به جای تفکر دینی و پارسایی می نشانیم.

تا ذات تمدن غربی را نشناسیم نسبت به آن بلاتکلیف هستیم و به راحتی از آن منفعل می شویم و اگر هم با غرب مخالف باشیم در عرصه ی اوهام به جنگ غرب می رویم و موجب قوام بخشیدن به سیطره ی فرهنگی غرب می شویم و با اصالت دادن به نگاه غربی، زمینه ی سکولارشدن جوانان را فراهم می کنیم. آنچه مرز اسلام و غرب را جدا می کند روحیه ی معنوی اسلام و روحیه ی مادی غرب است و این دو نه تنها قابل جمع نیست، بلکه حتماً کارشان به مقابله می کشد. زیرا این طور نیست که تمدن مادی در حدّ مادی بودن خود بماند، آن تمدن برای ادامه حیات خود باید هر جریانی را که نگاهش به معنویت و شریعت الهی است، نفی کند. قرآن شاخصه ی تمدن ها و فرهنگ های دنیایی را دو چیز می داند، یکی تکذیب آیات الهی و انکار نقش فعّال سنت های معنوی، و دیگر استهزاء کردن آیات الهی، می فرماید: «...کَذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ وَکَانُوا بِهَا یسْتَهْزِؤُون»؛(1)

آیات الهی را تکذیب می کردند و همواره آن ها را مورد تمسخر قرار می دادند. اشکال روشنفکر دینی در غفلت از قسمت دوم آیه است که متوجه نیست فرهنگ کفر زشت نشان دادنِ ایمان را در برنامه ی خود قرار می دهد و لذا اجازه ی حیات آبرومندانه به تفکر دینی نمی دهد.

آنچه در همه ی صحنه ها باید مورد توجه باشد حفظ جهت الهی کارها و فعالیت ها است. روح اعتقاد به سنن آسمانی ممکن نیست نابود شود، زیرا