علل تزلزل تمدن غرب صفحه 341

1- در همین رابطه رسول خدا صلی الله علیه و آله از خدا تقاضا می کنند: «ربّ زدنی فیک تحیراً....» پروردگارا تحیر مرا از شهود عظمت خودت زیاد گردان.( میرزا احمد آشتیانی، طرائف الحکم یا اندرزهای ممتاز، ترجمه ج 1، ص: 257)

پیچیدگی وَهمی است نه حقیقی. حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «اَلْعِلْمُ نُقْطَهٌ کَثَّرَها الْجاهِلُون»؛(1) علم نقطه ای بود که جاهلان آن را کثرت دادند.

دین در خدمت تجدد!

سؤال: بعضاً گفته می شود مسلمانانِ غرب زده، دین را در خدمت تجدد قرار می دهند، چگونه دین در خدمت تجدد قرار می گیرد؟

جواب: رسالت دین آن است که انسان را از یک طرف به مبدأ عالم متصل گرداند، و از طرف دیگر او را در معاد و ابدیتش سعادتمند نماید، و این یعنی فهمیدن سنت «اِنَّالِلَّهِ وَ اِنَّااِلَیهِ راجِعوُنَ»؛(2) حال اگر دین از مقصد اصلی و رسالت واقعی اش خارج شد و وسیله ی تأیید فرهنگ و تکنولوژی غربی قرار گرفت، گفته می شود دین در خدمت تجدد قرار گرفته است. در این حالت سعی می شود از طریق طرح بعضی از آیات و روایات به کمک فرهنگ مدرنیته بروند تا دینداران زشتی های مدرنیسم را متوجه نشوند. نباید از این نکته غافل شد که ذات فرهنگ مدرنیته پیروی از میل انسان های بریده شده از عالم قدس و معنویت است. حال اگر کسی از دین نیز چنین انتظاری را داشته باشد که از طریق دین به امیال نفسانی اش دامن بزند، عملاً دین را در حجاب مدرنیسم می برد و با این کار در واقع دین را اسیر تجدد می کند، و دینی که محدود به تأیید اهداف فرهنگ غربی شد دیگر کارایی لازم را جهت هدایت انسان به سوی حقیقت، نخواهد داشت.