علل تزلزل تمدن غرب صفحه 77

1- به تفسیر المیزان در شرح آیه 91 سوره اعراف رجوع شود.

دست داده است. از آن طرف خداوند علت نابودی تمدن ها را در آیه مورد بحث کوربودن دل آن ها معرفی می کند، به همین دلیل می گوییم پیشرفت های علمی تمدن غربی در نهایت برای آن ها فایده ای به همراه ندارد، به تعبیر قرآن: «فَمَا أَغْنَی عَنْهُم مَّا کَانُواْ یکْسِبُونَ»؛(1) آنچه را به دست آوردند آن ها را بی نیاز نکرد. عرض بنده به این معنی نیست که علم تجربی و یا بهداشت بد است بلکه می خواهم بگویم تمدن غربی نمی تواند بهره ی لازم را از آن ها ببرد چون کوردل است و زندگی انسان ها را به اصلی پایدار متصل نمی کند.

آیا گزینش تکنولوژی ممکن است؟

ممکن است سؤال شود؛ با توجه به این که کلِ تمدن غربی جهتی به سوی حقیقت ندارد و به همین دلیل تمدن بیهوده ای است، آیا ما باید به کلی به آن پشت کنیم و هیچ بهره ای از دست آورد های آن نخواهیم، یا با آن تمدن به صورت گزینشی برخورد کنیم و آنچه را بر اساس زندگی معنوی خود می توانیم بپذیریم، گزینش کنیم؟ پاسخ به این سؤال بستگی به درجه بینش سؤال کننده دارد و نمی توان جواب واحدی به سؤال داد. زیرا یک وقت در فضایی که بینش توحیدی حاکم است این سؤال مطرح است، در آن صورت با توجه به جهت توحیدی جامعه می توان برای مدتی تکنولوژی غربی را در حدّ مورد نیاز گزینش کرد تا در شرایطی قرار گیریم که از خود شروع کنیم و آنچه مناسب فرهنگ توحیدی خودمان است بسازیم. بینش توحیدی چنین توانی را دارد که چیزهایی را از