شبهات جدید صفحه 154

*شبهه

آیا قرآن ناقص است یا با جزئیات کامل ؟

*تبیین شبهه

قرآن در جاهایی ادعا می کند کامل است و تمامی جزئیات را دارا می باشد و هیچ چیز باقی نمانده است که در آن نباشد مانند: (وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍ )(1) ؛ «و کتاب (قرآن) را بر تو فرو فرستادیم که بیانگر هرچیز (از کلیات دین) و رهنمود و رحمت و مژده ای برای مسلمانان است». یا (ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْءٍ )(2) ؛ «(ما) هیچ چیز را در کتاب، فروگذار نکردیم».

اما چیزهای بسیاری هست که در قرآن نیامده است.

*پاسخ

شکی نیست که قرآن، معجزۀ جاوید پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است و از جهات گوناگونی، اعجاز آن به اثبات رسیده است در عصری که جاهلیت و سیاهی مطلق بر جهان، سایه افکنده بود و حتی اروپائیان در آغاز قرون وسطی(3) و جهالت تاریخی بودند. قرآن با روشن گری های علمی و توجه وافر، به دانش، علما و دعوت به تفکر پا به میدان مبارزه با جهل و تاریکی گذاشت.

اما آیا، تمام علوم بشری - علم به معنای عام که شامل علوم عقلی، نقلی و تجربی می شود - با تمام دقایق و ظرایف آن ها، در لابه لای آیات قرآن، نهفته است، یا نه؟ اگر جواب مثبت است به چه شکل و اگر منفی است تکلیف آیاتی که خبر از بودن همه چیز در قرآن می دهد چه می شود؟ در اینجا دو نظر وجود دارد که پس از بررسی هر یک به نتیجه گیری خواهیم پرداخت.

1- (1) نحل/ 2.
2- (2) انعام/ 38.
3- (3) قرون وسطی، از حدود قرن پنجم تا پانزدهم میلادی بوده است و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در قرن ششم میلادی تولد شده است.