- فصل اول: تعامل قرآن و علم 3
- اشاره 3
- اول: رابطه قرآن و علم 4
- رابطۀ علم و دین چگونه است؟ 4
- اقسام تعارض علم و دین 9
- راه کار تعارض ظاهری علم و دین 13
- اشاره 18
- فصل دوم: تعارض های ادعایی بین علم، قرآن و حدیث 18
- اول. هفت آسمان 19
- دوم: جایگاه خروج اسپرماتوزئید (صلب و ترائب) 40
- سوم: شهاب سنگ ها 57
- چهارم: زوجیت و لقاح گیاهان در قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله: 63
- پنجم: بُعد دوم شخصیت انسان در قرآن (صدر و قلب) 90
- اشاره 92
- فصل سوم: قرآن شناخت 92
- اول: نزول الفاظ و معانی قرآن بر پیامبر صلی الله علیه و آله: 93
- دوم: واقع نمایی و حجّیت تفسیر 96
- سوم: مراتب فهم قرآن 98
- چهارم: تشابه ها و تفاوت های قرآن و کتاب مقدس (تورات و انجیل) 99
- اشاره 101
- پنجم: قرآن و فرهنگ زمانه 101
- دیدگاه اول: تأثیرپذیری کامل قرآن کریم از فرهنگ عصر نزول 102
- دیدگاه دوم: قبول عناصر ثابت فرهنگ و طرد عناصر منفی 128
- فصل چهارم: قرآن شناسی 133
- اشاره 133
- چه کسی وحی را از طرف خداوند به حضرت محمد صلی الله علیه و آله نازل کرد؟ 134
- اشاره 141
- آیا وحی های جدید وحی های قبلی را تصدیق می کنند یا جایگزین آنها می شوند؟ 141
- نکاتی پیرامون نسخ 146
- اشاره 147
- آیا قرآن از فرهنگ و قوانین اعراب متأثر شده است ؟ 147
- برخورد قرآن با فرهنگ زمانه 147
- اشاره 147
- الف) قرآن و برخوردانکاری با فرهنگ های عصر خویش 148
- ب) قرآن و برخورد اثباتی با فرهنگ اعراب 150
- ج. قرآن و برخورد اصلاحی با فرهنگ اعراب 151
- آیا قرآن ناقص است یا با جزئیات کامل ؟ 154
- آیا قرآن عربی در کتاب های قبلی که غیرعربی است وجودداشته است ؟ 162
- اگر ابلیس فرشته است پس چرا گناه کرد؟ 165
- چرا قرآن از مجازات های دردناک با الفاظ بشارت آمیز یاد می کنند؟ 169
- جمع بندی و نتیجه گیری 174
- اشاره 176
- فصل پنجم: خداشناسی 176
- آیا مشرکان، الله را می پرستیدند یا خدای دیگر را؟ 177
- اشاره 177
- اقسام توحید 178
- الله و تخت و عرش کجاست ؟ 187
- آیا خدا فراموش می کند یا نه ؟ 196
- آیا غیر از خدا علم غیب می داند یا نه ؟ 204
- اشاره 204
- اقسام غیب 206
- آگاهی پیامبر و امامان از غیب 209
- اگر رحمت الهی گسترده است چرا برخی افراد را هدایت نمی کند؟ 226
- آیا خدا شرک را می بخشد؟ 234
- اگر خدا بی نیاز است چرا می آفریند؟ 244
- آیا خدا می توانست یک فرزند داشته باشد؟ 254
- آیا خدا محافظ انسان ها هستند یا فرشتگان ؟ 261
- تولد افراد ناقص الخلقه و مصیبت زده چگونه با عدل الهی سازگار است ؟ 268
- فصل ششم: معادشناسی 276
- اشاره 276
- روز آخرت نامه عمل را چگونه دریافت می کنیم ؟ 277
- اگر شراب بد است، چرا قرآن می گوید بهشتیان از شرابی لذت بخش می نوشند؟ 281
- آیا همه مسلمانان به دوزخ می روند؟ 288
- آیا حضرت مسیح علیه السّلام در جهنم خواهد سوخت ؟ 299
- آیا منکران قیامت و معاد دلیلی ندارند؟ 306
- آیا منکران نبوت فقط بشر بودن پیامبران را مانع می شمردند؟ 316
- منابع 330
- لیست آثار انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 342
- راه های تهیۀ کتاب های انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 345
درآمد
در فصل قبل مطالب نظری پیرامون رابطه و تعارض قرآن و علم و راه کار آن بیان شد و اینک در این فصل به مصادیقی می پردازیم که توسط برخی معاصران ادعای تعارض قرآن وعلم در مورد آن ها شده است.
اول. هفت آسمان
در قرآن کریم هفت مورد به صراحت و دو مورد به کنایه سخن از آسمان های هفت گانه به میان آمده است. و در یک مورد نیز ظاهراً سخن از زمین های هفت گانه گفته شده است. که به برخی از این آیات اشاره می کنیم: (اللّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ (1 ؛ «خداوند همان کسی است که هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آن ها را، فرمان او در میان آن ها پیوسته فرود می آید». در آیات (بقره/ 29؛ اسراء/ 44؛ مؤمنون/ 86؛ فصلت/ 12؛ ملک/ 3 و نوح/ 15) نیز سخن از آسمان های هفت گانه است. و در سوره مؤمنون آیه 17 نیز ظاهراً سخن از آسمان های هفت گانه آمده است، آن جا که می فرماید: (وَ لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَکُمْ سَبْعَ طَرائِقَ) امّا تصریح نشده است. همچنان که در آیه 13 سوره نبأ (وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً) به کنایه آمده است.
در آیه 12 سوره طلاق که گذشت ظاهراً سخن از زمین های هفت گانه (وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ) شده است ولی تصریح نشده است.
تاریخچه و دیدگاه ها:
قرآن کریم هفت آسمان را از کلام نوح (نوح/ 15) نقل می کند و علامه طباطبایی در ذیل آیه نتیجه می گیرد که مشرکین معتقد به هفت آسمان