- فصل اول: تعامل قرآن و علم 3
- اشاره 3
- اول: رابطه قرآن و علم 4
- رابطۀ علم و دین چگونه است؟ 4
- اقسام تعارض علم و دین 9
- راه کار تعارض ظاهری علم و دین 13
- اشاره 18
- فصل دوم: تعارض های ادعایی بین علم، قرآن و حدیث 18
- اول. هفت آسمان 19
- دوم: جایگاه خروج اسپرماتوزئید (صلب و ترائب) 40
- سوم: شهاب سنگ ها 57
- چهارم: زوجیت و لقاح گیاهان در قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله: 63
- پنجم: بُعد دوم شخصیت انسان در قرآن (صدر و قلب) 90
- اشاره 92
- فصل سوم: قرآن شناخت 92
- اول: نزول الفاظ و معانی قرآن بر پیامبر صلی الله علیه و آله: 93
- دوم: واقع نمایی و حجّیت تفسیر 96
- سوم: مراتب فهم قرآن 98
- چهارم: تشابه ها و تفاوت های قرآن و کتاب مقدس (تورات و انجیل) 99
- پنجم: قرآن و فرهنگ زمانه 101
- اشاره 101
- دیدگاه اول: تأثیرپذیری کامل قرآن کریم از فرهنگ عصر نزول 102
- دیدگاه دوم: قبول عناصر ثابت فرهنگ و طرد عناصر منفی 128
- فصل چهارم: قرآن شناسی 133
- اشاره 133
- چه کسی وحی را از طرف خداوند به حضرت محمد صلی الله علیه و آله نازل کرد؟ 134
- آیا وحی های جدید وحی های قبلی را تصدیق می کنند یا جایگزین آنها می شوند؟ 141
- اشاره 141
- نکاتی پیرامون نسخ 146
- آیا قرآن از فرهنگ و قوانین اعراب متأثر شده است ؟ 147
- برخورد قرآن با فرهنگ زمانه 147
- اشاره 147
- اشاره 147
- الف) قرآن و برخوردانکاری با فرهنگ های عصر خویش 148
- ب) قرآن و برخورد اثباتی با فرهنگ اعراب 150
- ج. قرآن و برخورد اصلاحی با فرهنگ اعراب 151
- آیا قرآن ناقص است یا با جزئیات کامل ؟ 154
- آیا قرآن عربی در کتاب های قبلی که غیرعربی است وجودداشته است ؟ 162
- اگر ابلیس فرشته است پس چرا گناه کرد؟ 165
- چرا قرآن از مجازات های دردناک با الفاظ بشارت آمیز یاد می کنند؟ 169
- جمع بندی و نتیجه گیری 174
- اشاره 176
- فصل پنجم: خداشناسی 176
- اشاره 177
- آیا مشرکان، الله را می پرستیدند یا خدای دیگر را؟ 177
- اقسام توحید 178
- الله و تخت و عرش کجاست ؟ 187
- آیا خدا فراموش می کند یا نه ؟ 196
- آیا غیر از خدا علم غیب می داند یا نه ؟ 204
- اشاره 204
- اقسام غیب 206
- آگاهی پیامبر و امامان از غیب 209
- اگر رحمت الهی گسترده است چرا برخی افراد را هدایت نمی کند؟ 226
- آیا خدا شرک را می بخشد؟ 234
- اگر خدا بی نیاز است چرا می آفریند؟ 244
- آیا خدا می توانست یک فرزند داشته باشد؟ 254
- آیا خدا محافظ انسان ها هستند یا فرشتگان ؟ 261
- تولد افراد ناقص الخلقه و مصیبت زده چگونه با عدل الهی سازگار است ؟ 268
- فصل ششم: معادشناسی 276
- اشاره 276
- روز آخرت نامه عمل را چگونه دریافت می کنیم ؟ 277
- اگر شراب بد است، چرا قرآن می گوید بهشتیان از شرابی لذت بخش می نوشند؟ 281
- آیا همه مسلمانان به دوزخ می روند؟ 288
- آیا حضرت مسیح علیه السّلام در جهنم خواهد سوخت ؟ 299
- آیا منکران قیامت و معاد دلیلی ندارند؟ 306
- آیا منکران نبوت فقط بشر بودن پیامبران را مانع می شمردند؟ 316
- منابع 330
- لیست آثار انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 342
- راه های تهیۀ کتاب های انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 345
*شبهه
روز آخرت نامه عمل را چگونه دریافت می کنیم ؟
*توضیح شبهه
شبهه در رابطه با چگونگی دریافت نامه عمل بدکاران در قیامت است که با استناد به آیه أَمَّا مَنْ أُوتِی کِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ(1) ، «اما هر کس که نامه (عمل) او از پشت سرش (به او) داده شود» و همچنین آیه وَأَمَّا مَنْ أُوتِی کِتابَهُ بِشِمالِهِ فَیَقُولُ یا لَیْتَنی لَمْ أُوتَ کِتابِیَهْ(2) ، «و امّا کسی که نامه (اعمال) او به دست چپش داده می شود، پس می گوید: «ای کاش نامه (عمل) من به من داده نمی شد!» ادعای وجود تعارض در آیات شده است.
*پاسخ
درباره این که نامه عمل انسان در قیامت چگونه به ما تحویل داده می شود دیدگاه های متعددی توسط مفسران ارائه شده است از جمله:
1. قرآن کریم معارف خود را در غالب های مختلف با عبارت های مختلف بیان می کند اختلاف تعابیر قرآن کریم حکیمانه است این طور نیست که براساس اشتباه یا نقل به معنا کلمات با عبارت های مختلف آمده باشد بلکه در هر مورد متناسب با ویژگی های همان مورد عبارت به صورت خاصی بیان شده است.
قیامت دارای پنجاه موقف است برخی اختلاف را در تعابیر قرآن درباره قیامت به مواقف مختلف بر می گردد و معتقدند این تفاوت در تعبیر ناشی از مراحل مختلف سیر انسان در قیامت و سفر آخرتی انسان در برزخ و قیامت است توضیح اینکه برای قیامت پنجاه موقف یا ایستگاه وجود دارد که در
1- (1) انشقاق / 10.
2- (2) حاقه / 25.