- اشاره 3
- فصل اول: تعامل قرآن و علم 3
- رابطۀ علم و دین چگونه است؟ 4
- اول: رابطه قرآن و علم 4
- اقسام تعارض علم و دین 9
- راه کار تعارض ظاهری علم و دین 13
- فصل دوم: تعارض های ادعایی بین علم، قرآن و حدیث 18
- اشاره 18
- اول. هفت آسمان 19
- دوم: جایگاه خروج اسپرماتوزئید (صلب و ترائب) 40
- سوم: شهاب سنگ ها 57
- چهارم: زوجیت و لقاح گیاهان در قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله: 63
- پنجم: بُعد دوم شخصیت انسان در قرآن (صدر و قلب) 90
- اشاره 92
- فصل سوم: قرآن شناخت 92
- اول: نزول الفاظ و معانی قرآن بر پیامبر صلی الله علیه و آله: 93
- دوم: واقع نمایی و حجّیت تفسیر 96
- سوم: مراتب فهم قرآن 98
- چهارم: تشابه ها و تفاوت های قرآن و کتاب مقدس (تورات و انجیل) 99
- اشاره 101
- پنجم: قرآن و فرهنگ زمانه 101
- دیدگاه اول: تأثیرپذیری کامل قرآن کریم از فرهنگ عصر نزول 102
- دیدگاه دوم: قبول عناصر ثابت فرهنگ و طرد عناصر منفی 128
- اشاره 133
- فصل چهارم: قرآن شناسی 133
- چه کسی وحی را از طرف خداوند به حضرت محمد صلی الله علیه و آله نازل کرد؟ 134
- آیا وحی های جدید وحی های قبلی را تصدیق می کنند یا جایگزین آنها می شوند؟ 141
- اشاره 141
- نکاتی پیرامون نسخ 146
- اشاره 147
- برخورد قرآن با فرهنگ زمانه 147
- آیا قرآن از فرهنگ و قوانین اعراب متأثر شده است ؟ 147
- اشاره 147
- الف) قرآن و برخوردانکاری با فرهنگ های عصر خویش 148
- ب) قرآن و برخورد اثباتی با فرهنگ اعراب 150
- ج. قرآن و برخورد اصلاحی با فرهنگ اعراب 151
- آیا قرآن ناقص است یا با جزئیات کامل ؟ 154
- آیا قرآن عربی در کتاب های قبلی که غیرعربی است وجودداشته است ؟ 162
- اگر ابلیس فرشته است پس چرا گناه کرد؟ 165
- چرا قرآن از مجازات های دردناک با الفاظ بشارت آمیز یاد می کنند؟ 169
- جمع بندی و نتیجه گیری 174
- فصل پنجم: خداشناسی 176
- اشاره 176
- آیا مشرکان، الله را می پرستیدند یا خدای دیگر را؟ 177
- اشاره 177
- اقسام توحید 178
- الله و تخت و عرش کجاست ؟ 187
- آیا خدا فراموش می کند یا نه ؟ 196
- آیا غیر از خدا علم غیب می داند یا نه ؟ 204
- اشاره 204
- اقسام غیب 206
- آگاهی پیامبر و امامان از غیب 209
- اگر رحمت الهی گسترده است چرا برخی افراد را هدایت نمی کند؟ 226
- آیا خدا شرک را می بخشد؟ 234
- اگر خدا بی نیاز است چرا می آفریند؟ 244
- آیا خدا می توانست یک فرزند داشته باشد؟ 254
- آیا خدا محافظ انسان ها هستند یا فرشتگان ؟ 261
- تولد افراد ناقص الخلقه و مصیبت زده چگونه با عدل الهی سازگار است ؟ 268
- فصل ششم: معادشناسی 276
- اشاره 276
- روز آخرت نامه عمل را چگونه دریافت می کنیم ؟ 277
- اگر شراب بد است، چرا قرآن می گوید بهشتیان از شرابی لذت بخش می نوشند؟ 281
- آیا همه مسلمانان به دوزخ می روند؟ 288
- آیا حضرت مسیح علیه السّلام در جهنم خواهد سوخت ؟ 299
- آیا منکران قیامت و معاد دلیلی ندارند؟ 306
- آیا منکران نبوت فقط بشر بودن پیامبران را مانع می شمردند؟ 316
- منابع 330
- لیست آثار انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 342
- راه های تهیۀ کتاب های انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن 345
*شبهه
اگر شراب بد است، چرا قرآن می گوید بهشتیان از شرابی لذت بخش می نوشند؟
*توضیح شبهه
در آیۀ 90 سوره مائده شراب و... را از کارهای شیطان می داند در حالی که در سوره محمد صلی الله علیه و آله آیه 15 و مطففین آیه 25 می فرماید:... [در بهشت] نهرهایی از شراب جاری است(1)... یا بهشتیان از شرابی سر به مُهر سیراب شوند(2).
*پاسخ
مفهوم شناسی
«شراب» از ماده «ش ر ب» گرفته شده که در لغت به معنای «نوشیدن» است. راغب می گوید: «شرب» یعنی تناول هر نوع مایعی، آب باشد یا غیر آن(3). این معنا در جاهای مختلفی از قرآن استفاده شده است. به عنوان مثال خداوند به حضرت یعقوب - پس از گذراندن بیماری طولانی - می فرماید: (اُرْکُضْ بِرِجْلِکَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَ شَرابٌ)4 ؛ «(به او گفتیم:) پای خود را (بر زمین) بکوب؛ این (چشمه) آبی سرد و نوشیدنی است».
کلمۀ «شراب» در فارسی به همان مایع مست کننده اطلاق می شود که در عربی معادل «خمر» است. و آنچه شبهه فوق بدان نظر دارد همین معناست. آیه 15 سوره محمد صلی الله علیه و آله است که از واژه «خمر» برای نوشیدنی بهشتی استفاده می کند: (وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّهٍ لِلشّارِبِینَ )، «نهرهایی از شرابی که
1- (1) (وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّهٍ لِلشّارِبِینَ)، «نهرهایی از شرابی که برای نوشندگان لذت بخش است».
2- (2) (یُسْقَوْنَ مِنْ رَحِیقٍ مَخْتُومٍ)، «از شراب خالص مُهر نهاده شده نوشانده می شوند».
3- (3) مفردات، ص 448.