مباحث اعتقادی صفحه 146

پرسش

آیا وجود اختلاف قرائت ها به معنای تحریف قرآن است ؟

پاسخ

برای رسیدن به پاسخ باید به چند نکته توجه داشته باشیم.

قرائت چیست؟ و با قرآن چه تفاوتی دارد؟ در مورد قرآن سه چیز داریم:

1. قرآن: همان است که از طریق وحی به پیامبر رسید و حضرت تلاوت کرد؛ و به صورت متواتر به دست ما رسید.

2. مکتوب قرآن: نوشته قرآن که از روی آن می خوانیم. نوشته و خط قرآن در طول تاریخ تغییراتی داشته است، مثلاً خط کوفی بود، نسخ شده و... این ها تغییراتی است که در خط به وجود آمد. اختلافاتی هم که امروزه در برخی از کلمات و نوشته ها هست، سیر طبیعی خود را دارد، منتها این مسأله ملاک قرآنیت چیزی نمی شود؛ هر چند چیزی که میان مردم به عنوان قرآن مشهور است، همین مکتوب فعلی است این مکتوب حاکی قرآن است و قرآن، اصل آن چیزی است که پیامبر تلفظ کرد و به صورت متواتر به ما رسیده است.

3. قرائات قرآن: یعنی نحوه های تلفظ و گویش. نحوه های بیان و گویش قرآن که گاه در اثر اختلاف لهجه ها به وجود آمده، بعضاً به خاطر بعضی گرایشات خاص قاریان قرآن یا روایت های مختلفی بود که از صحابه نقل شده بود. ابن مجاهد قرائاتی را که در مورد قرآن به وجود آمده بود، در هفت قرائت مشهور جمع آوری کرد که بعداً 10 و 14 قرائت مشهور شد. این قرائات که معمولاً غیر از گویش معمولی قرائات متواتر مسلمانان است، اشکالاتی دارد، از جمله: