ضیافت : فضیلت و آداب میهمانی صفحه 120

و کنیته و ان یدعی الرجل إلی طعام فلا یجیب أو یجیب فلا یأکل و... ؛(1) سه چیز است که جفا شمرده می شود. این که کسی با کسی هم صحبت شود و نام و کنیه اش را نپرسد. و این که کسی به خوراکی دعوت شود و نپذیرد. یا بپذیرد و از آن نخورد. و ...

دعوت فامیل فقیر، یا همسایه فقیر، و میزبان هایی را که نمی توانند درست پذیرایی کنند با جان و دل بپذیریم. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم دعوت یک مؤمن فقیر را برای یک غذای خیلی ساده، از راه دور می پذیرند. پیغمبر، خدا را می بیند. شخص را نمی بیند. اگر فامیل فقیر و ضعیفی ما را به پذیرایی کمی دعوت کرد، پذیرا باشیم.

امام حسن علیه السلام دعوت مساکین را می پذیرفت و با آنها هم نشین می شد. آن گاه این آیه را تلاوت می فرمود:

إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْتَکْبِرِینَ؛(2) خداوند مستکبران را دوست نمیدارد.(3)

کوچک نشمردن غذای میهمانی

از جمله وظایف میزبان در پیشگاه خدا این است که غذایی را که آماده ساخته است تحقیر نکند؛ چرا که نعمت خدا هر چه باشد عزیز و محترم است. در میان مترفین و اهل تکلف معمول است که هر قدر سفره را رنگین کنند می گویند: چیز ناقابلی بیش نیست ولایت مقام شما نمی باشد. این یک کفر نعمت به حساب می آید.

نه تنها میزبان نباید سفره پذیرایی را کوچک شمارد، که میهمان هم وظیفه

1- قرب الإسناد، ص 160؛ بحار الأنوار، ج 72، ص447.
2- سوره نحل، آیه 23.
3- عمده عیون صحاح الأخبار ، ص 400؛ حلیه الأبرار، ج 4، ص 136.